ΜΕ ΜΟΝΟΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ, ΔΕΝ «ΧΤΙΖΕΤΑΙ» ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
03.02.2022
Η Χαρά Καφαντάρη βουλευτής Δυτικής. Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αναπληρώτρια τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. και αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής δήλωσε:
Ο νέος υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Στυλιανίδης, συνεχίζει την επικοινωνιακή πολιτική του, αντί ανάληψης ευθυνών και εκπόνησης σοβαρού σχεδιασμού αντιμετώπισης κρίσεων. Μετά την προφανή αποτυχία και παράδοση του ‘επιτελικού’ κράτους για μια ακόμα φορά σε μια κακοκαιρία, προαναγγελθείσα από ειδικούς επιστήμονες, μέρες πριν, ο νέος υπουργός αντί να προχωρήσει στις αναγκαίες πρωτοβουλίες, εξ μήνες μετά τη δημιουργία του νέου υπουργείου, την λήψη μέτρων, για σαφές νομοθετικό πλαίσιο με έκδοση κανονιστικών πράξεων, για οργανόγραμμα του υπουργείου, για σαφή επικαιροποιημένα σχέδια διαχείρισης κρίσεων, προχωρεί σε σπασμωδικές κινήσεις. Παραγγέλλει, με απ’ ευθείας ανάθεση, δημοσκόπηση, προφανώς για να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα. Την ίδια στιγμή εξαγγέλλει εκπόνηση Ολοκληρωμένης Εθνικής Στρατηγικής για την Κλιματική Αλλαγή, σε συνεργασία με ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό.
Ενημερώνουμε τον κ υπουργό,
ότι επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εκπονήθηκε Εθνικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή από το 2016, καθώς και οι περιφέρειες όφειλαν να εκπονήσουν και περιφερειακά σχέδια προσαρμογής.
Υπάρχει ο νόμος 4662/2020 του κ. Χαρδαλιά, που διθυραμβικά η κυβέρνηση έλεγε ότι θα λύσει τα προβλήματα, για τον οποίο δεν έχουν εκδοθεί κανονιστικές πράξεις, αλλά επιλεκτικά χρησιμοποιούνται άρθρα του. Το υπουργείο δηλαδή, δεν έχει σαφές νομοθετικό πλαίσιο.
Οι συμπολίτες μας που ταλαιπωρήθηκαν μέχρι και 30 ώρες στην Αττική Οδό, όσοι έμειναν χωρίς ηλεκτρικό επί μέρες, ο αποκλεισμός πρόσβασης σε νοσοκομεία, λόγω κλεισίματος κεντρικών οδικών αξόνων της πρωτεύουσας από το χιόνι, ζητούν απαντήσεις.
Κε υπουργέ,
Η Πολιτική Προστασία και η διαχείριση κρίσεων, δεν γίνεται με επικοινωνία, δημοσκοπήσεις κλπ. Απαιτείται σοβαρός σχεδιασμός, αξιοποίηση επιστημονικών δεδομένων από επιστημονικά ιδρύματα της χώρας και Πανεπιστήμια, καθώς και επιχειρησιακός μηχανισμός κατάλληλα εκπαιδευμένος σε ετοιμότητα, πάντα όμως υπό τον επιτυχή συντονισμό μιας σύγχρονης και ικανής Αρχής Πολιτικής Προστασίας….
Δυστυχώς, έχουμε ένα «επιτελικό» κράτος Μητσοτάκη, ανίκανο να αντιμετωπίσει μια κακοκαιρία, ένα κράτος, που δεν μας αξίζει…
Η Χαρά Καφαντάρη βουλευτής Δυτικής. Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αναπληρώτρια τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. και αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής δήλωσε:Απογοήτευσε, ακόμα μια φορά, ο νέος υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Στυλιανίδης, στην τοποθέτησή του στη Βουλή, κατά τη συζήτηση της πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης, που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.Τον ενημερώνουμε, ότι: Δεν φταίει η έλλειψη ραντάρ, ούτε η έλλειψη «war room» που έκλεισαν κύριες οδικές αρτηρίες (Κατεχάκη, Μεσογείων, Λαυρίου, Μαραθώνος κλπ), χιλιάδες οδηγοί εγκλωβίστηκαν για πολλές ώρες, κρίσιμες υποδομές παρέμειναν για ώρες απροσπέλαστες, που δεν φρόντισαν για την διατροφή ασθενών σε κεντρικό νοσοκομείο, ούτε τα εκχιονιστικά μηχανήματα δεν είχαν καύσιμα κ.α….Βέβαια μας πρόλαβε η χιονόπτωση, που κατά τον κ. Μητσοτάκη «το χιόνι πέφτει συνήθως βράδυ…», ή ήρθε «νωρίτερα στο ραντεβού»!Βέβαια, κατά την άποψη μας αυτό που φταίει είναι ο παρωχημένος σχεδιασμός, η έλλειψη συντονισμού, η ανικανότητα αντίληψης των καταστάσεων, η ιδεοληπτική προσκόλληση σε αναποτελεσματικά δόγματα του παρελθόντος… Όλα τα άλλα είναι προφάσεις για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα και να προβούν σε νέες «αγορές του αιώνα» ( π.χ. πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, που μεταξύ άλλων προβλέπει και την αγορά πυροσβεστικών αεροπλάνων, τα οποία θα παράγονται από το 2025!). Μα πάνω απ’ όλα αυτό που φταίει είναι η παντελής έλλειψη ΚΟΙΝΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ!Δεν ταιριάζει στην Πατρίδα μια τέτοια κυβέρνηση, ένας πρωθυπουργός σαν τον κ Μητσοτάκη… Να ΦΥΓΟΥΝ….και θα φύγουν…
Ακόμα ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο χτύπησε την χώρα μας. Η κακοκαιρία κτύπησε με ιδιαίτερη σφοδρότητα περιοχές στην Ανατολική Στερεά, νησιά του Αιγαίου (Σποράδες και Κυκλάδες) και έδειξε την μήνιν του στην Αττική. Χαρακτηριστικές είναι οι φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν από νησιά των Κυκλάδων, γνωστά θέρετρα θερινών διακοπών, καλυμμένα, ίσως για πρώτη φορά από τέτοιο παχύ στρώμα χιονιού. Οι εικόνες δε της πρωτεύουσας, αλλά και της Αττικής γενικότερα είναι χαρακτηριστικές.
Μια αδύναμη και ανεύθυνη κυβέρνηση, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, «νομίζει» ότι με μια συγνώμη θα ξεφύγει από τις βαριές της ευθύνες. Παράλληλα όμως, στελέχη της κυβέρνησης προκαλούν με τις δηλώσεις τους. Αρχικά ο κύπριος υπουργός Κλιματικής κρίσης και πολιτικής προστασίας με το αμίμητο «κρατήσαμε το κράτος λειτουργικό», ή ο υφυπουργός Εσωτερικών με το «ανεβασμένο το επίπεδο της Πολιτικής Προστασίας» και άλλα πολλά…
Χρονιές όπως το 1982, το 1992, το 2002 ή και το 2008, με τους παγωμένους δρόμους, απροσπέλαστους από τα οχήματα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς ακόμα και στο κέντρο της πόλης, λόγω των μεγάλων κλίσεων και το σπάνιο θέαμα εκχιονιστικών μηχανημάτων να καταγράφονται στην συλλογική μνήμη. Η πρωτεύουσα της χώρας, στην οποία κατοικεί πάνω από τον μισό πληθυσμό της χώρας, γνωρίζει «χιονιάδες» με συχνότητα κάθε 7-10 χρόνια.
Ακραίες καιρικές συνθήκες με υψηλή χιονόπτωση είναι μεν σπάνια φαινόμενα για το γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας, αλλά όχι πρωτόγνωρα. Ιδιαίτερα, γνωστά συναντώνται σε πιο βόρειες περιοχές. Αποκλεισμοί χωριών συμβαίνουν παντού στην χώρα, ακόμα και στην Αττική, σε περιοχές με μεγαλύτερο υψόμετρο. Ακόμα και η Αθήνα, έχει γνωρίσει περιοχές αποκλεισμένες και απροσπέλαστες από τα χιόνια που πάγωσαν από τις χαμηλές θερμοκρασίες.
Με την πάροδο του χρόνου η συχνότητα εμφάνισης τέτοιων ακραίων φαινομένων συντομεύει και φαίνεται να αυξάνεται η σφοδρότητα τους. Βέβαια, αυτά τα συμπεράσματα για να γίνουν δεκτά, θα πρέπει να αναλυθούν κατάλληλα τα επιστημονικά δεδομένα που έχουν καταγραφεί
Αυτό που είναι διαφορετικό στην παρούσα κακοκαιρία είναι ότι το φαινόμενο είχε προβλεφθεί έγκαιρα. Οι αρμόδιοι επιστημονικοί φορείς αξιοποιώντας την επιστημονική πρόοδο, αναλύοντας την συνεχή παρατήρηση και μεταβολή των φαινομένων, την καθημερινά αυξανόμενη εμπειρία και τις δυνατότητες που παρέχουν οι πιο μοντέρνες τεχνικές και τα πιο σύγχρονα εργαλεία, κατάφεραν να προγνώσουν, πολύ έγκαιρα, την πορεία της εξέλιξης του φαινομένου.
Εφοδιασμένη με τα αναγκαία η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας εκτελεί συσκέψεις, ξεσκονίζει τα εφαρμοστικά σχέδια, σχεδιάζει τις επεμβατικές της δράσεις. Προβαίνει μάλιστα σε δηλώσεις, θέτοντας τις ελάχιστες προϋποθέσεις, ώστε, να κυλίσουν όλα ομαλά και να διαταραχθεί όσο το δυνατό λιγότερο ο κανονικός ρυθμός της ζωής της πόλης, μάλιστα σε μια εποχή πανδημίας με όλα τα σχολεία ανοικτά. Μια μέρα πριν την έναρξη του φαινομένου τρεις ήταν οι προτεραιότητες που τέθηκαν από τον ίδιο τον υπουργό. Η προστασία της ζωής, η διατήρηση της ηλεκτροδότησής και οι ανοικτοί δρόμοι.
Όμως για πρώτη φορά στην Ιστορία, με την εμφάνιση των πρώτων νιφάδων χιονιού, ο κρατικός μηχανισμός παρέλυσε. Δικαιολογίες της κυβέρνησης, του στυλ «η κακοκαιρία και χιονόπτωση ήρθε λίγες ώρες νωρίτερα…» δεν πείθουν τη στιγμή που και η ΕΜΥ το είχε προβλέψει.
Εκτός από την Αττική Οδό, με όλα τα τραγικά για τους πολίτες, που συνέβησαν, έκλεισαν και κύριες οδικές αρτηρίες (Κατεχάκη, Μεσογείων, Λαυρίου, Μαραθώνος κλπ). Χιλιάδες οδηγοί εγκλωβίστηκαν για πολλές ώρες, κρίσιμες υποδομές παρέμειναν απροσπέλαστες, οι επικοινωνίες παρουσίασαν δυσκολίες, το διαδίκτυο έπεσε σε πολλές περιοχές, το δημόσιο έκλεισε, τα μέσα συγκοινωνίας αποσύρθηκαν, η ηλεκτροδότηση διακόπηκε σε πολλές περιοχές. Σε καιρό πανδημίας, με καθημερινά χιλιάδες θύματα από τον κορωνοϊό και τον κατάλογο των θυμάτων να αυξάνει σημαντικά δεν εξασφαλίστηκε, καν, ούτε το αυτονόητο, η απρόσκοπτη, δηλαδή, προσπέλαση στις δομές υγείας τόσο των εργαζομένων, όσο και όλων όσων έχουν ανάγκη.
Ο υπουργός στο πολυδιαφημισμένο νεοσύστατο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, δυστυχώς, δεν έφερε ούτε το μεράκι, ούτε το κέφι, που τον προίκισε ο πρωθυπουργός στην γνωστή δήλωσή του για την τοποθέτηση του. Ακολουθεί την πεπατημένη του προκατόχου του στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, βαφτίζοντας τα πάντα «πρωτόγνωρα», προκαλώντας με τις δηλώσεις για την δήθεν κρατική ετοιμότητα, χωρίς, όμως, ετοιμότητα και σχεδιασμό. Πέρα από τις επικοινωνιακές μεγαλοστομίες, η διαπίστωση του ότι, «κρατήσαμε το κράτος λειτουργικό» προκαλεί την κοινή λογική και δεν αντανακλά την πραγματική κατάσταση. Επίσης η πρόσφατη δήλωσή του «χτίζουμε ένα νέο υπουργείο…», αποδεικνύει την έλλειψη σχεδιασμού, καθώς πέρα από επικοινωνία, το νέο υπουργείο δεν διαθέτει ούτε νομοθετικό πλαίσιο, ούτε οργανόγραμμα, 5 μήνες μετά τη διθυραμβική ίδρυσή του.
Έχουμε ένα «επιτελικό» κράτος παραδομένο στις ιδεοληψίες και την επικοινωνία, στον εντυπωσιασμό, την αυτοβράβευση και αυτοθαυμασμό, ανεπαρκές και ανίκανο να προστατεύσει τους πολίτες και τις κρίσιμες υποδομές, ένα «επιτελικό» κράτος που κάθε μέρα ξεφτιλίζεται, αποδεικνύοντας την γύμνια του. Μια γύμνια που καθημερινά αναλώνεται στην απέλπιδα προσπάθεια των κυβερνητικών στελεχών να αντιπολιτεύονται την αντιπολίτευση, να ξεπουλούν την δημόσια περιουσία, να απογυμνώνουν τους πολίτες από βασικά εργασιακά, ασφαλιστικά και δημοκρατικά δικαιώματα, να εξυπηρετούν συμφέροντα φίλων και κολλητών, να βυθίζουν στην φτώχεια και την ακρίβεια ακόμα περισσότερους πολίτες, να εφευρίσκουν εντυπωσιακές ονομασίες για αναποτελεσματικά και παρωχημένα σχέδια (Δρυάδες, Βορέας, Εγκέλαδος κ.α.), που σε καθημερινή βάση αποτυγχάνουν παταγωδώς.
Οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, και από την κλιματική αλλαγή, αυξάνει την συχνότητα και την σφοδρότητα των φυσικών καταστροφών, δοκιμάζοντας, συγχρόνως, τις αντοχές των συστημάτων, με ιδιαίτερα ευάλωτα να είναι συστήματα υποδομών, υγείας, μεταφορών, παραγωγής διατροφικών αγαθών, μεταφοράς ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, κλπ. Η Πολιτική Προστασία καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο στις νέες συνθήκες, εστιάζοντας σε πολιτικές πρόληψης, ετοιμότητας και βραχυχρόνιας αποκατάστασης.
Η κυβέρνηση και το νέο υπουργείο, ας αρχίσει την ανανέωση και την αναβάθμιση του σχεδιασμού, την ανάπτυξη της επιχειρησιακής ετοιμότητας, την ενίσχυση του μηχανισμού, αναπτύσσοντας τις κατάλληλες πολιτικές πρόληψης, να αφήσει τα παρωχημένα σχέδια και νομοθεσίες δεκαετιών. Ας ακούσει επιτέλους την Επιστημονική Κοινότητα και τα ερευνητικά ιδρύματα (Εθνικό Αστεροσκοπείο, ΕΜΥ, ΕΛΚΕΘΕ, Πανεπιστήμια κ.α), ας αναβαθμίσει ουσιαστικά τους επιχειρησιακούς βραχίονες της Πολιτικής Προστασίας.
Η Κυβέρνηση, το «επιτελικό» τους κράτος, καθώς και το νέο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής προστασίας κρίθηκε για άλλη μια φορά στη διαχείριση μιας κρίσης και ΑΠΕΤΥΧΕ.
Η καλύτερη υπηρεσία που μπορεί να παράσχει η κυβέρνηση και ο κ. Μητσοτάκης, είναι να ΠΑΡΑΙΤΗΘΟΥΝ τώρα, να ανοίξει ο δρόμος για πολιτική Αλλαγή και Δημοκρατική Προοδευτική Λύση.
Η Χαρά Καφαντάρη, βουλευτής Δυτικής Αθήνας και αν. τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δήλωσε:
Κεντρικοί οδικοί άξονες της Αθήνας κλειστοί, ταλαιπωρία για οδηγούς, κλειστή η Εθνική Αθηνών- Θεσσαλονίκης, κυκλοφοριακό κομφούζιο…
Ένα φυσικό φαινόμενο- μια χιονόπτωση σε εξέλιξη, που είχε προαναγγελθεί από τους επιστήμονες, εδώ και ημέρες…
Συσκέψεις επί συσκέψεων έγιναν στο νέο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, καθώς και ανακοινώσεις περί ετοιμότητας του μηχανισμού κλπ….
Ποιο το αποτέλεσμα?
Η σημερινή εικόνα της Αθήνας, δεν ταιριάζει σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα…
Η Κακοκαιρία «Ελπίς» επελαύνει, αλλά ποια είναι η ελπίδα για ανθρώπους χωρίς θέρμανση, που καίνε και ακατάλληλα υλικά για να ζεσταθούν…, καθώς η τιμή του ηλεκτρικού και των καυσίμων διαρκώς ανεβαίνει…
Ένα επιτελικό κράτος «μπάχαλο»… Ένα κράτος για τους λίγους… που αγνοεί τις κοινωνικές ανάγκες.
Επίσκεψη του τομεάρχη Υποδομών και Μεταφορών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Νίκου Παππά, του αναπληρωτή τομεάρχη Ανάπτυξης και βουλευτή Φθιώτιδας, Γιάννη Σαρακιώτη και της αναπληρώτριας τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη, Χαράς Καφαντάρη στις πληγείσες από τις πλημμύρες περιοχές της Φθιώτιδας
«Δεκαπέντε μήνες μετά τον Ιανό η Φθιώτιδα ξαναπνίγεται»
Στο Κόμμα Φθιώτιδας, λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Λαμίας, βρέθηκε κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, με επικεφαλής τον τομεάρχη Υποδομών και Μεταφορών της Κ.Ο. του κόμματος, Νίκο Παππά, την αναπληρώτρια τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας, Χαρά Καφαντάρη, τον βουλευτή Φθιώτιδας και αναπληρωτή τομεάρχη Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννη Σαρακιώτη, τον πρώην βουλευτή Φθιώτιδας, Αποστόλη Καραναστάση και τοπικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. στη Φθιώτιδα.Το κλιμάκιο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είδε από κοντά τις τραγικές εικόνες και τις μεγάλες καταστροφές που προξένησε για μία ακόμη φορά η υπερχείλιση του Σπερχειού ποταμού, ο οποίος διατρέχει τον κάμπο της νότιας πλευράς της Λαμίας, μετά και την πρόσφατη βροχόπτωση.
Όπως ανέφεραν οι πολίτες, με τους οποίους ήρθαν σε επαφή τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, δεκάδες σπίτια μέσα στο χωριό Κόμμα πλημμύρισαν, ενώ και αρκετές κατοικίες που βρίσκονται στις παρυφές του νοτίου τμήματος της πόλης υπέστησαν σημαντικές ζημίες. Επιπροσθέτως, μεγάλο ήταν το πλήγμα που υπέστησαν επαγγελματίες, ιδιοκτήτες αγροτικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων, οι οποίοι ζητούν την έμπρακτη υποστήριξη της Πολιτείας..
«Με την αδράνεια και λογικές παλαιοκομματισμού δεν αντιμετωπίζονται τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης»
Σε δηλώσεις τους, μετά το πέρας της επίσκεψης, τα στελέχη του κόμματος δήλωσαν τα ακόλουθα.
Χαρά Καφαντάρη: «Στις καινούριες συνθήκες τις οποίες βιώνουμε, οι υποδομές πρέπει να σχεδιάζονται και να λειτουργούν διαφορετικά. Πρέπει να υπάρξουν ουσιαστικά έργα ορεινής υδρονομίας στην περιοχή του Σπερχειού και από εκεί που πηγάζει, καθώς και άλλα έργα εκτόνωσης πλημμύρας. Απαιτείται, δηλαδή, ένας συνολικός σχεδιασμός και αυτός αφορά στο επίπεδο της πρόληψης, γιατί στις σύγχρονες συνθήκες δεν μπορεί να υπάρξει πολιτική προστασία μόνο με βάρκες που σώζουν ανθρώπους ή ένα 112 που μόνο προειδοποιεί. Χρειάζονται ουσιαστικά έργα πρόληψης και εκεί πρέπει να εστιάσει η Πολιτεία. Όχι με μπαλώματα όπως κάνει δυο χρόνια τώρα, αλλά με σοβαρό σχεδιασμό και αντιπλημμυρικό».
Νίκος Παππάς: «Δεκαπέντε μήνες μετά το έντονο πλημμυρικό φαινόμενο του Ιανού, που έπληξε τη Θεσσαλία αλλά και τη Φθιώτιδα, βρισκόμαστε πάλι εδώ, έξω από τη Λαμία, για τον ίδιο δυστυχώς λόγο. Δεκαπέντε μήνες στασιμότητας και αδράνειας. Οι λέξεις αποτυπώνουν, επακριβώς, το πως η Πολιτεία, τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, αντιμετώπισε αυτά τα φαινόμενα. Χρειάζονται απαντήσεις. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας παρέλαβαν ΚΑΙ ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής του Σπερχειού και ευρύτερα της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας ΚΑΙ σχέδιο αντιμετώπισης πλημμυρών ΚΑΙ την υποχρέωση των παραχωρησιούχων της Εθνικής Οδού και του Ε65 για ολοκληρωμένες μελέτες σε σχέση με την αντιπλημμυρική προστασία. Χωρίς δαπάνες του δημοσίου. Τι έχει συμβεί όλο αυτό το διάστημα; Από όσο γνωρίζουμε, η Περιφέρεια -αργά, πολύ αργά- βρίσκεται στη διαδικασία λήψης χρηματοδότησης ύψους 40 εκατ. ευρώ περίπου. Ποιος είναι ο σχεδιασμός; Ποιες οι προτεραιότητες; Τα έργα που θα προτεραιοποιηθούν εμπίπτουν σε κάποιον ενιαίο σχεδιασμό ή θα γίνουν αποσπασματικά και με άλλου τύπου προτεραιότητες; Δεν είναι δυνατόν εν έτη 2021, λίγο από έξω από τη Λαμία να χρειάζονται πλωτά μέσα για να σωθεί κόσμος. Είναι ένα απαράδεκτο φαινόμενο και πρέπει επιτέλους κάτι να αλλάξει. Με την αδράνεια και λογικές παλαιοκομματισμού δεν αντιμετωπίζονται τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης».
Γιάννης Σαρακιώτης: «Δεκαπέντε μήνες μετά τις καταστροφές που προκλήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Λαμίας από τον “Ιανό”, δυστυχώς βρισκόμαστε στην ίδια κατάσταση. Τότε μιλούσαμε για ένα έντονο καιρικό φαινόμενο, για ένα σφοδρό φαινόμενο το οποίο και έπληξε την περιοχή. Σήμερα όμως, μιλούμε για μία απλή βροχόπτωση η οποία προκάλεσε τεράστιες ζημιές σε επιχειρήσεις, αλλά και σε αγροτεμάχια στη γύρω περιοχή όπως και σε πολλές κατοικίες. Οι πολίτες ακούν και βλέπουν εδώ και πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, τα εκατομμύρια να “σφυρίζουν”, να λύνονται υποτίθεται τα προβλήματα του Σπερχειού και εν τέλει να μη γίνεται τίποτα και να βρισκόμαστε στο ίδιο, αν όχι και σε χειρότερο σημείο. Ενδεικτικά, θα μεταφέρω μαρτυρία κατοίκου της περιοχής, ο οποίος έλεγε ότι 55 χρόνια που ζει στην περιοχή, πρώτη φορά είδε βάρκες μέσα στο Κόμμα για τον απεγκλωβισμό των κατοίκων. Απαιτείται ολιστική προσέγγιση και όχι μερεμέτια και μπαλώματα για την επίλυση αυτών των ζητημάτων. Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους ανθρώπους της πολιτικής προστασίας, της αστυνομίας και της πυροσβεστικής οι οποίοι υπό δύσκολες συνθήκες διέσωσαν τους κατοίκους των οποίων η ζωή ενδεχομένως να απειλούνταν. Η Πολιτεία οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και δε μπορούμε κάθε χρόνο να βρισκόμαστε στο ίδιο μέρος και να μιλούμε για ευθύνες, για λάθη και για παραλείψεις».
Σε επίκαιρη ερώτηση της Χαράς Καφαντάρη, βουλευτή Δυτικού Τομέα Αθήνας, αναπληρώτριας τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, σχετικά με το νέο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ο αρμόδιος υπουργός κ. Στυλιανίδης δεν έδωσε σαφείς απαντήσεις.
Δεν απάντησε σχετικά με το νομοθετικό πλαίσιο του νόμου 4662/2020 και εάν θα επιφέρει τροποποιήσεις, καθώς ο νόμος είναι ανενεργός, χωρίς έκδοση κανονιστικών πράξεων εφαρμογής του.
Δεν ανέφερε αν θα γίνει απολογισμός της αντιπυρικής περιόδου, όπως οφείλεται, καθώς εκ του αποτελέσματος, ήταν μια «τραυματική» αντιπυρική περίοδος με 1,4 εκ στρέμματα καμένης γης.
Δεν απάντησε αν το νέο υπουργείο έχει οργανόγραμμα και ποιο είναι αυτό.
Αντίθετα, τοποθετήθηκε με γενικότητες…
Ανέλυσε για μια ακόμη φορά τα σχέδιά του για την Πολιτική Προστασία και τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες του.
Υπεραμύνθηκε υπέρ των δημόσιων φορέων, επιστημονικών και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχουν αξιοποιηθεί επαρκώς τα πορίσματά τους από τον μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας.
Όμως η Πολιτική Προστασία στη σημερινή εποχή, την εποχή της Κλιματικής Κρίσης, είναι μια σοβαρή υπόθεση. Κρίνονται η ανθεκτικότητα των συστημάτων, οι πολιτικές πρόληψης που είναι απαραίτητες, ενώ το αξιόλογο δυναμικό του πυροσβεστικού σώματος καλείται να ανταπεξέλθει στις νέες συνθήκες με ανάγκη κατάλληλης και διαρκούς εκπαίδευσης, με σύγχρονα μέσα, υλικοτεχνική υποδομή. Ο ρόλος της Επιστήμης και η ενσωμάτωση των δεδομένων της, μέσω των ερευνητικών ιδρυμάτων, είναι καθοριστικός. Αλλά η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, για άλλα ενδιαφέρεται. Το φιλόδοξο πρόγραμμα Αιγίς, χωρίς το ανθρώπινο δυναμικό, μπορεί να καταλήξει σε άλλη μια «αγορά του αιώνα» …
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έχει καταθέσει έγκαιρα σχέδιο νόμου για τη «νέα» Πολιτική Προστασία, με επιστημονική και επιχειρησιακή δομή. Η συναίνεση που ζήτησε ο κ. Στυλιανίδης κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης, επιτυγχάνεται με απολογισμό, αναγνώριση λαθών, διαφανείς διαδικασίες και σαφές νομοθετικό πλαίσιο, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες και την ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.
H Χαρά Καφαντάρη Βουλευτής ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος Αν. Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α., σήμερα 6.12.2021 στη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης με θέμα: «Νέο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας» στην ολομέλεια της βουλής
Ακολουθεί η Πρωτολογία και Δευτερολογία της Χαράς Καφαντάρη:
ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:
Πρωτολογία
Κύριε Υπουργέ, καλησπέρα. Χαίρομαι που μετά από σαράντα περίπου μέρες από την πρώτη κατάθεση της επίκαιρης ερώτησης βρισκόμαστε εδώ, στη Βουλή να συζητήσουμε το μείζον θέμα της πολιτικής προστασίας, που ειδικά σήμερα στις συνθήκες κλιματικής κρίσης είναι πάρα πολύ σοβαρό και σχετικά με τις πολιτικές πρόληψης, αλλά και σχετικά με την ανθεκτικότητα των συστημάτων.
Κύριε Υπουργέ, βγαίνουμε από μία αντιπυρική περίοδο ιδιαίτερα τραυματισμένοι με 1,4 εκατομμύρια στρέμματα γης να έχουν καεί στην αντιπυρική περίοδο και όλα αυτά έδειξαν, αν θέλετε, την ανεπάρκεια, την προχειρότητα, την κενού περιεχομένου επικοινωνία, θα έλεγα εγώ, της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και του προκατόχου σας Υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας σχετικά με την πολιτική προστασία και διαχείριση των κρίσεων. Δυστυχώς όμως αυτό το πνεύμα του προκατόχου σας στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών με τις συνέπειες που προανέφερα πραγματικά συνεχίζεται και σήμερα και συνεχίζεται και τώρα. Και βέβαια οι συνέπειες αυτής της πολιτικής είχαν και τις πλημμύρες, είχαν και όλα αυτά τα οποία βιώνουμε.
Όμως, η λογική των εκκενώσεων ακολουθήθηκε πάρα πολύ στη αντιπυρική περίοδο και στις δασικές πυρκαγιές. Είχε συγκεκριμένα αποτελέσματα. Όμως, βλέπουμε ότι συνεχίζεται αυτή η λογική και φάνηκε και στην πυρκαγιά της Τήνου και στις πλημμύρες στην Ηλεία κ.λπ. Ακόμα και ο χειρισμός του «Μπάλου» στην Αττική με αυτή τη λογική ακριβώς έφερε αποτελέσματα και δείχνει ότι κάτι δεν λειτουργεί σωστά.
Υπάρχει απολογισμός της αντιπυρικής περιόδου, κύριε Υπουργέ; Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη δύο χρόνια τώρα και στην περσινή αντιπυρική και φέτος, δεν παρουσίασε δημόσια έναν απολογισμό της αντιπυρικής περιόδου.
Επίσης, 1,4 στρέμματα δεν είναι λίγα που κάηκαν, όπως και οι συνέπειες του «Ιανού», της «Μήδειας», του «Μπάλου» κ.λπ. Βέβαια, να μην υπάρχουν θύματα. Θα ήθελα να πω, βέβαια, ότι η ανθρώπινη ζωή πάντα είναι πάνω απ’ όλα, αλλά αυτή η λογική που ακολουθήσατε είχε σαν συνέπεια την απώλεια βιοποικιλότητας και κάηκε δασική περιοχή ακόμα και με δύο μποφόρ.
Επίσης, παρατηρήσαμε μια υποβάθμιση του Πυροσβεστικού Σώματος. Όλα γίνονται από την πολιτική προστασία, από το Υπουργείο. Μάλιστα, παλιά, έχουμε ιστορία από τη δράση του Πυροσβεστικού Σώματος τόσες δεκαετίες, σε δύσκολες συνθήκες, χωρίς μέσα, να καταφέρνει μεγάλα αποτελέσματα.
Επίσης, ο προκάτοχός σας χρησιμοποίησε και έναν όρο εν μέσω αντιπυρικής, τον όρο «βασική αντιπυρική περίοδο» -αυτό δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο, βέβαια, είναι κάτι πολύ πρόχειρο- και μας είχε εξαγγείλει σε επίκαιρη ερώτηση που είχα καταθέσει εδώ και για παραγγελίες μέσων, για ελικόπτερα, για τράκτορες κ.λπ. Τα αποτελέσματα, όμως, έδειξαν άλλα πράγματα.
Με τον τελευταίο ανασχηματισμό δημιουργήθηκε το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας με το προεδρικό διάταγμα 70. Μεταφέρεται αρμοδιότητα του Πυροσβεστικού Σώματος από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επίσης μεταφέρονται στο καινούργιο Υπουργείο, διασπώντας την ενιαία πολιτική που χρειάζεται το κλίμα και βέβαια, κάποιες αρμοδιότητες από το Υπουργείο Μεταφορών. Εργαζόμενοι του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα διευκολύνουν, θα εργάζονται και στα δύο Υπουργεία, όπως αναφέρεται, μέχρι το τέλος του 2022.
Είχατε ψηφίσει έναν νόμο -όχι εσείς, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη- για την πολιτική προστασία που θα έλυνε όλα τα προβλήματα, τον ν. 4662/2020. Όμως, τέθηκε σε αδράνεια. Λειτούργησε η αντιπυρική περίοδος με νόμους του «Ξενοκράτη» και από την άλλη μεριά, επιλεκτικά χρησιμοποιήθηκαν κάποια άρθρα, το άρθρο 25 και το άρθρο 26, περί έκτακτης ανάγκης και ειδικής κινητοποίησης της πολιτικής προστασίας.
Ουσιαστικά, με την κατάσταση ειδικής κινητοποίησης, σε κάποιες περιοχές -δεκαοκτώ, οι οποίες μετά έγιναν είκοσι τρεις- μπήκαν εργολάβοι, έκαναν έργα κ.λπ.
Σας ρωτάω: Παρελήφθησαν τα έργα από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου σας, όποια έργα έγιναν; Υπάρχει, με βάση το άρθρο 42, η Επιτροπή Εκτίμησης Κινδύνου, η οποία προβλέπεται με τον νόμο;
Τα ερωτήματά μου είναι τρία. Πρώτα απ’ όλα, αν θα αλλάξτε το νομοθετικό πλαίσιο και τι νομοθετικές αλλαγές θα κάνετε στον νόμο, ώστε να αντιμετωπίζει τα προβλήματα.
Το οργανόγραμμα του Υπουργείου ποιο είναι, πραγματικά; Πόσοι υπηρετούν, αποσπασμένοι και μη; Και βέβαια, αν υπάρχουν αποσπασμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα από άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου, αν επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου και αν τηρείται η νομοθεσία στο συγκεκριμένο.
ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:
Δευτερολογία
Κύριε Υπουργέ, φαντάζομαι στη δευτερολογία σας να απαντήσετε στα ερωτήματα που σας έθεσα για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες, για το Υπουργείο, για τα θέματα του οργανογράμματος που πρέπει να έχει ένα νέο υπουργείο και για το προσωπικό του. Αλλά πρώτα απ’ όλα θα σας πω ότι είναι σωστός ο εθνικός διάλογος στο μείζον θέμα της κλιματικής κρίσης και της πολιτικής προστασίας, αλλά υπάρχει και μια βάση. Δεν αρχίζουμε από το μηδέν, κύριε Υπουργέ.
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Είναι από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη μετά τη Συμφωνία των Παρισίων η χώρα μας και από το 2016 έχει σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και περιφερειακά σχέδια. Άρα λοιπόν υπάρχει μια βάση που μπορούμε να συνεχίσουμε τον διάλογο και τέλος πάντων να γίνονται ενέργειες. Αυτό είναι το ζητούμενο.
Δεύτερον, αναφερθήκατε, νομίζω, σε Λισαβόνα και Βρυξέλλες όπου πήγατε και κάνατε κάποιες δηλώσεις. Πρώτα απ’ όλα για το Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ το οποίο είναι αυτό που κατέθεσε και ο κύριος Πρωθυπουργός εδώ στην Ολομέλεια και το οποίο αφορά εξοπλισμούς πολιτικής προστασίας 2020-2028, παραγγελίες νέων μηχανολογικών μέσων, ζητήματα εναέριων μέσων, τεχνολογικού εξοπλισμού και όλα αυτά. Είναι καλά όλα αυτά, αλλά και ο ανθρώπινος παράγοντας και τέλος πάντων η ουσιαστική αναβάθμιση του Πυροσβεστικού Σώματος που εμείς κρίνουμε ότι υποβαθμίστηκε μετά τις τελευταίες πυρκαγιές, είναι ένα σοβαρό ζητούμενο.
Εδώ θα είμαι και πιο συγκεκριμένη. Αυτή τη στιγμή αναφερθήκατε σε δηλώσεις σας ότι θα φέρνουμε πυροσβέστες από τη Βόρεια Ευρώπη να έρχονται στην Ελλάδα όταν έχουμε τις πυρκαγιές και αντίστοιχα Έλληνες πυροσβέστες θα πηγαίνουν. Το λέω σωστά; Και αυτό βέβαια δεν θα γίνεται μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού, γιατί το ξέρετε καλά ότι ο ευρωπαϊκός μηχανισμός αφορά κυρίως εναέρια μέσα.
Εντάξει, αλλά θα γίνεται μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού αυτό; Μέχρι στιγμής δεν ισχύει, όμως, κάτι τέτοιο ή κάνω λάθος και είναι κάτι καινούργιο;
Άσχετα από αυτό, όμως, κύριε Υπουργέ, γιατί δεν εκπαιδεύετε ακόμα περισσότερο στις νέες τεχνολογίες το προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος; Γιατί δεν δίνετε μια λύση σε μια σειρά εργαζομένων στο Πυροσβεστικό Σώμα, ώστε να έχουν και απασχόληση σε δωδεκάμηνη βάση;
Και ερχόμενη τώρα στο άλλο που αναφερθήκατε για τον Μπάλο και λέτε ότι θέλετε να κάνετε καινούργιες δομές, υπάρχουν δηλώσεις σας και για μετεωρολογικές υπηρεσίες στην Πολιτική Προστασία κλπ., γιατί υποτιμάτε τόσο πολύ τον δημόσιο τομέα, τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας, τα πανεπιστήμια; Υπάρχει μια σημαντική βάση, πάνω στην οποία μπορούμε να προχωρήσουμε.
Αυτήν τη στιγμή εγώ θα σας αναφέρω την ΕΜΥ, η οποία έχει μια σειρά μετεωρολογικούς και γεωφυσικούς σταθμούς, οι οποίοι μπορούν να αξιοποιηθούν. Θα αναφερθώ στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών που έχει και συγκεκριμένα προγράμματα, τα οποία δεν χρησιμοποιήθηκαν στην αντιπυρική περίοδο, παραδείγματος χάριν το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», το οποίο δίνει και μέσω δορυφόρων συγκεκριμένα στοιχεία για την εξάπλωση μιας πυρκαγιάς κ.λπ..
Γιατί υποτιμάτε -επιτρέψτε μου την έκφραση- τον δημόσιο τομέα και πάτε να δημιουργήσετε καινούργιες δομές; Στο κάτω κάτω υπάρχει και μέσα στον ν. 4662 άρθρο το οποίο μιλάει για δημιουργία ενός επιστημονικού φορέα ή επιτροπής να το πω καλύτερα, στην οποία θα συμμετέχουν από εκπαιδευτικά ιδρύματα, ειδικοί επιστήμονες κ.λπ.. Προχωρείτε σε κάτι τέτοιο;
Δηλαδή, το θέμα είναι να δημιουργήσουμε καινούργιες δομές ή να αξιοποιήσουμε και να αναβαθμίσουμε ήδη τις δημόσιες δομές, ιδρύματα, επιστημονικά όπως είπα, πανεπιστήμια, επιστημονικούς φορείς και να χρησιμοποιήσουμε τη γνώση για το μείζον που θέλουμε;
Φοβάμαι ότι κάπου αλλού… Αν έχω καταλάβει καλά, η δημιουργία νέων δομών, όπως αναφερθήκατε, αν θέλετε, σε δηλώσεις σας κ.λπ., μάλλον πάνε να δημιουργήσουν καινούργια κατάσταση, καινούργιους θεσμούς, πιθανόν για καινούργιες προσλήψεις, τοποθετήσεις «αρίστων» και διάφορα τέτοια.
Προς τον κ. Υπουργό Κλιματική Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
ΘΕΜΑ: Ανάγκη αλλαγής πολιτικής στον σχεδιασμό αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών.
Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα μεγάλο παράγοντα καταστροφής και υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Οι δασικές πυρκαγιές απειλούν ολόκληρο τον πλανήτη και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία μεταδίδουν ειδήσεις και εικόνες από πολλές περιοχές. Την μια οι ανταποκρίσεις αφορούν την Καλιφόρνια, την άλλη την Πορτογαλία, την Αυστραλία, την Αμαζονία της Βραζιλίας και Βολιβίας, την Ιταλία, την Σιβηρία, το Κογκό κλπ. Το κόστος αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων είναι πολύ μεγάλο, και οι απώλειες ιδιωτικών περιουσιών και δημόσιων αγαθών τεράστιες που δεν είναι εύκολο και να αποτιμηθούν. Δασικές πυρκαγιές σημειώθηκαν ακόμα και πριν την εμφάνιση του ανθρώπου στην επιφάνεια της γης. Τα τελευταία χρόνια εντάθηκαν ακόμα περισσότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής που αυξάνει την ένταση και την σφοδρότητα τέτοιων φαινομένων. Ακόμα και οι συνέπειες από την κλιματική αλλαγή, όπως αύξηση της θερμοκρασία και ξηρασία, ενισχύουν, ακόμη περαιτέρω, την εμφάνιση ακραίων φαινομένων και σφοδρών δασικών πυρκαγιών.
Οι δασικές πυρκαγιές, και ιδιαίτερα στα τροπικά δάση, εντάθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Μόνο το 2019 πάνω από 40.000 μεγάλες πυρκαγιές κατέκαυσαν περισσότερα από 9.000.000 στρέμματα τροπικού δάσους σε περιοχές του Αμαζονίου σε χώρες της Ν. Αμερικής (Βραζιλία, Βολιβία, Περού και Παραγουάη). Την ίδια εποχή, άλλες 10.000 φωτιές σημειώθηκαν στην δάση της τροπικής Αφρικής, ενώ με την έλευση της άνοιξης στο νότιο ημισφαίριο, η Αυστραλία γνώρισε σημαντικές καταστροφές. Δυστυχώς, οι συνέπειες από τέτοιες φυσικές καταστροφές είναι πολύ σημαντικές και έχουν επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Με εργασία που δημοσιεύεται σε αναγνωρισμένο επιστημονικό περιοδικό, επιστήμονες διαπιστώνουν ότι, τελικά, τα τροπικά δάση της Βραζιλίας εκπέμπουν περίπου 20% περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από όσο απορρόφησαν την προηγούμενη δεκαετία.[1]
Η Ευρώπη δεν έμεινε αλώβητη. Οι καταστροφικές δασικές πυρκαγιές, συνηθισμένο φαινόμενο στην Νότια Ευρώπη (Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα και Βαλκανικές χώρες), έφτασαν στα βόρεια, με την Σουηδία να γνωρίζει το 2018 την καταστροφική μανία τους. Η χώρα, για να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια, με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του μηχανισμού βοήθειας της Ε.Ε.
Η Ελλάδα γνωρίζει μεγάλες καταστροφές από τις δασικές πυρκαγιές. Κάθε χρόνο καταγράφονται χιλιάδες «συμβάντα»[2], όπως καταγράφονται στα ανοικτά δεδομένα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του Πυροσβεστικού Σώματος.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1
ΕΤΟΣ
Αγροτοδασικές πυρκαγιές
Καμένη Έκταση σε στρέμματα
2010
8179
150798.80
2011
11144
346802.70
2012
10458
346802.70
2013
10196
270919.10
2014
6834
193192.33
2015
8118
170858.34
2016
10263
420012.09
2017
10356
231322.50
2018
8600
193816.27
2019
9500
162758.45
2020
11799
222154.52
Σύμφωνα με το Αστεροσκοπείο Αθηνών, το διάστημα 2000-2021 έχουν καταγραφεί, συνολικά πάνω από 115.000 δασικές και αγροτοδασικές πυρκαγιές η, δε, συνολική καμένη έκταση ανέρχεται σε 7.790.890 στρέμματα[3].
Η ετήσια έκθεση της Ε.Ε[4]. εκφράζει την ανησυχία της και επισημαίνει ότι, η «κλιματική αλλαγή εξακολούθησε να επηρεάζει τη διάρκεια και την ένταση του κινδύνου πυρκαγιών στην Ευρώπη».
Τα προειδοποιητικά σήματα είναι πολλά, ενώ, και η «μετανάστευση» των δασικών πυρκαγιών προς Βορράν, είναι πλέον ανησυχητική. Επιστήμονες από το Ηνωμένο Βασίλειο εκφράζουν την ανησυχία τους γιατί οι δασικές πυρκαγιές αναμένεται να είναι υψηλής επικινδυνότητας απειλή για την χώρα τους, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Το ΝΟΟ[5], αναλύοντας στοιχεία από τους δορυφόρους του, διαπίστωσε ότι, η εποχή των πυρκαγιών στην Σιβηρία, άρχισε φέτος νωρίτερα[6].
Η Ελλάδα, το 2020, γνώρισε τον μεγαλύτερο αριθμό πυρκαγιών, μέχρι σήμερα, δεκαετίας, όπως διαπιστώνεται και στο παρακάτω διάγραμμα.
Οι μισές πυρκαγιές του 2020 (49,2%) εκδηλώθηκαν σε δάση ή δασικές εκτάσεις, ενώ, οι υπόλοιπες σημειώθηκαν σε αγροτικές (25%) και εκτάσεις χαμηλής βλάστησης (24%)[7]. Η άνοδος στο πλήθος των συμβάντων είναι σαφής. Το συμπέρασμα το οποίο αβίαστα βγαίνει είναι ότι, χρειάζεται αλλαγή στην νοοτροπία στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Η λέξη κλειδί είναι ΠΡΟΛΗΨΗ.
Δυστυχώς, η πρόσφατη εμπειρία από την μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριού έδειξαν ότι, η Ελλάδα συνεχίζει να πλήττεται από μεγάλες ή μικρές πυρκαγιές. Το δε 2021 φαίνεται ότι θα ξεπεραστούν οι αριθμητικές επιδόσεις του προηγούμενου έτους. Για παράδειγμα το πλήθος των συμβάντων που σημειώθηκαν νωρίς έδειξαν τις διαθέσεις. Μόνο κατά τον Απρίλιο του 2021 σημειώθηκαν πάνω από 1400 μικρές ή μεγάλες πυρκαγιές με σημαντικές καταστροφές, όσον αφορά τις καμένες εκτάσεις. Στο ξεκίνημα της αντιπυρικής περιόδου το 2021 σημειώθηκε η μεγάλη πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη Κορινθίας-Αττικής. Μια πυρκαγιά που ανήκει στο 1% των μεγαλύτερων πυρκαγιών, όσον αφορά την καμένη δασική έκταση, ξεπερνώντας ακόμα και τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007 στην Πελοπόννησο[8].
Η αντιπυρική περίοδος που τελείωσε την 31.10.2021, κατατάσσει την χώρα μας στην 1η θέση ως προς την καταστροφικότητα των πυρκαγιών. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι, η δασική προστασία δεν αναγνωρίζει ούτε «βασική» αντιπυρική περίοδο, ούτε μέσα, ιδιαίτερα εναέρια, που έρχονται εκ των υστέρων, ενάμιση μήνα μετά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, ούτε με έκτακτες συσκέψεις μετά την καταστροφή, απλά για επικοινωνιακούς λόγους ή με σχέδια επί χάρτου, που αποδεικνύονται εκ του αποτελέσματος, αναποτελεσματικά. Η κλιματική αλλαγή, σε παγκόσμιο επίπεδο, οξύνει την σφοδρότητα και συχνότητα και των δασικών πυρκαγιών, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για την κάλυψη της άρνησης της πραγματικότητας και των ευθυνών του κράτους.
Πρέπει να τονιστεί, όμως, ότι η λήξη της αντιπυρικής περιόδου, δεν σημαίνει και την λήξη των δασικών πυρκαγιών. Σύμφωνα με τον επίσημο λογαριασμό του Π.Σ. στο twitter, τις πρώτες 2 εβδομάδες του Νοεμβρίου καταγράφηκαν πάνω από 440 δασικές πυρκαγιές! Επιπρόσθετα, το Πυροσβεστικό Σώμα αντιμετώπισε, επιτυχώς, μεγάλη πυρκαγιά στο νησί της Τήνου, που ξέσπασε την 20.11.2021[9]. Η πυρκαγιά, βεβαίως, αντιμετωπίστηκε επιτυχώς, αφού, ενισχύθηκαν οι τοπικές δυνάμεις του Π.Σ. με αποστολές από την Άνδρο και την Αττική[10].
Η αντιμετώπιση των πυρκαγιών δεν είναι μόνο η καταστολή και τα σχετικά, προς διανομή κονδύλια, πρέπει κύρια, να κατευθύνονται στην Πρόληψη. Αυτό σημαίνει παρεμβάσεις και εκτεταμένες αλλαγές σε οργάνωση, διαδικασίες και συστήματα, χρησιμοποίηση μοντέλων επιχειρησιακής προσομοίωσης, εκπαίδευση μόνιμου και εποχικού προσωπικού, καλύτερος συντονισμός της Διοίκησης και των εμπλεκόμενων φορέων, χρήση νέων τεχνολογιών. Ακόμα χρειάζεται διαρκής ενημέρωση για τις πολιτικές και επιστημονικές εξελίξεις και κατάλληλη αναπροσαρμογή των σχεδιασμών επί χάρτου.
Πρόληψη σημαίνει:
· Διερεύνηση αιτιών και ανάλυση στατιστικών
· Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών
· Νομοθετικά μέτρα
· Διαχείριση του Δάσους (το 90% των ελληνικών δασών δεν έχουν διαχειριστικά σχέδια)
· Αντιπυρικός (προκατασταλτικός) σχεδιασμός
· Προκατασταλτικά έργα (αντιπυρικές ζώνες, δεξαμενές, δασικοί δρόμοι κ.α)
· Σύστημα εκτίμησης κινδύνου
· Περιπολίες στα δάση
· Συστήματα εντοπισμού πυρκαγιών από το έδαφος, αέρα και διάστημα με χρήση σύγχρονης τεχνολογίας.
Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, εκπονήθηκε Εθνική στρατηγική για τα Δάση, εκδόθηκε ΚΥΑ για συνεργασία Δασικών Υπηρεσιών και Πυροσβεστικής και σχέδιο πρόληψης δασικών πυρκαγιών με προσλήψεις δασολόγων και δασοπόνων. Επίσης «έτρεξε» πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για κοινωφελή εργασία στα Δάση. Όλα αυτά σταμάτησαν επί Ν Δημοκρατίας .
Δεδομένου ότι,
Ø Ο πολυδιαφημισμένος νόμος 4662/2020, περί αναδιάρθρωσης του ΠΣ και της ΠΠ, βρίσκεται σε αδράνεια. Η κυβέρνηση, αξιοποιώντας και σ’ αυτό το σημείο την πανδημία, ανέστειλε την εφαρμογή του Ν. 4462/20 με ΠΝΠ του Μαρτίου 2020 και δεν εξέδωσε εδώ και ένα χρόνο τις κανονιστικές διαστάσεις, που απαιτούνται. Σήμερα, η αντιπυρική περίοδος σχεδιάζεται με νόμους του 2003 και πεπαλαιωμένα σχέδια.
Ø Απεδείχθη η παντελής έλλειψη σχεδίων ΠΡΟΛΗΨΗΣ, βασικό στάδιο της Πολιτικής Προστασίας. Εκ των υστέρων, μεσούσης της αντιπυρικής, ανακοινώθηκε επικοινωνιακά, παρουσία του κ. Μητσοτάκη, το σχέδιο Δρυάδες για 18 περιοχές της Αττικής (αργότερα έγιναν 23), σε περιοχές μείξης δάσους και οικιστικού ιστού. Τα «απομεινάρια» της Μήδειας (Φεβρουάριος 2021), κομμένα δένδρα και βιομάζα δεν είχαν συλλεγεί αυξάνοντας τον κίνδυνο ανάφλεξης, ειδικά σε υψηλές θερμοκρασίες καύσωνα.
Ø Καθημερινά, σχεδόν, δημοσιεύονται επιστημονικές παρατηρήσεις και άρθρα τα οποία προσθέτουν νέα δεδομένα στην πορεία ενίσχυσης της κλιματικής αλλαγής και της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η τελευταία ανακοίνωση του ΝΟΟΑ[11] για την παγκόσμια μέση θερμοκρασία που καταγράφηκε κατά τον μήνα Οκτώβριο[12].
Ø Η ΕΕ στην νέα Δασική Στρατηγική διαπιστώνει ότι, «οι ζώνες βλάστησης της Ευρώπης έχουν αρχίσει να μετατοπίζονται προς τα πάνω και βορείως, προκαλώντας τον μετασχηματισμό των δασικών οικοσυστημάτων στις περισσότερες περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι πολύ λίγα δάση είτε, δεν θα επηρεαστούν σοβαρά από την κλιματική αλλαγή είτε, δεν θα απαιτήσουν άμεση διαχειριστική δράση για να μειωθεί η τρωτότητά τους στην κλιματική αλλαγή.
Ø Μπορεί η κλιματική αλλαγή να ενισχύει ακραία φαινόμενα, ωστόσο μια ευνομούμενη Πολιτεία οφείλει έγκαιρα να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα. Προσαρμόζοντας τις υποδομές, δημιουργώντας συνθήκες ανθεκτικότητας, υλοποιώντας πολιτικές ΠΡΟΛΗΨΗΣ και μηχανισμό αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών σε ετοιμότητα, αλλά, και σχέδιο βραχείας και μακράς αποκατάστασης των περιοχών που πλήττονται.
Ø Η νέα Δασική Στρατηγική της ΕΕ για την περίοδο μετά το 2020[13] ορίζει σαφώς ότι, «η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτεί επίσης επενδύσεις στην πρόληψη καταστροφών, την ετοιμότητα, την αντίδραση και την αποκατάσταση των δασών μετά από καταστροφές».
Ø Η διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος είναι ευθύνη απέναντι στις ερχόμενες γενεές και τον Πλανήτη γενικότερα, που υφίσταται τις συνέπειες της επελαύνουσας Κλιματικής Κρίσης.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1.Τί μέτρα άμεσης απόδοσης πρόκειται να ληφθούν και ποιο το χρονοδιάγραμμα, ώστε να εκδοθούν τα αναγκαία σχέδια αποτελεσματικήςπρόληψης και αντιμετώπισηςφυσικών καταστροφών, αφού τα υπάρχοντα (ΔΡΥΑΔΕΣ, ΙΟΛΑΟΣ κλπ) κρίθηκαν ανεπαρκή;
2.Τί μέτρα άμεσης απόδοσης πρόκειται να ληφθούν και ποιο το χρονοδιάγραμμα, ώστε να ανανεωθεί το υπάρχον νομικό πλαίσιο λειτουργίας της Πολιτικής Προστασίας και να μην λειτουργεί πλέον με παρωχημένα σχέδια περασμένων δεκαετιών;
3.Πέραν του εξαγγελθέντος προγράμματος ΑΙΓΙΣ, που αφορά εξοπλισμό Πολιτικής Προστασίας2020-2023, θα κατευθυνθούν πόροι για κάλυψη αυξημένων αναγκών σε προσωπικό, καθώςκαι σε επενδύσεις στην πρόληψη καταστροφών, στην ετοιμότητα, αντίδρασηκαι αποκατάσταση δασών μετά από καταστροφές;
Χαρά Καφαντάρη 