Χ. Καφαντάρη: «Αοριστίες, επικοινωνία και παρωχημένα σχέδια, ο σχεδιασμός της αντιπυρικής…»

Συζήτηση της ερώτησης της Χαράς Καφαντάρη, Βουλευτού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας με θέμα: «Ανάγκη αλλαγής πολιτικής στον σχεδιασμό αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών» σήμερα 28.02.2022

Ακολουθεί η πρωτολογία και δευτερολογία:

(ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ)

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ.

Κύριε Υπουργέ, αναμφισβήτητα το μυαλό και ο νους όλης της ανθρωπότητας είναι στραμμένο σε αυτό το οποίο γίνεται στην Ουκρανία σήμερα, στις πολεμικές συρράξεις. Και όλοι μας πιστεύω ότι θέλουμε να λήξει γρήγορα αυτός ο πόλεμος, να νικήσει η διπλωματία και όχι τα όπλα.

Κύριε Υπουργέ, είναι θετική η πρωτοβουλία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στις περιοχές της Ουκρανίας. Άλλωστε μας δόθηκε η δυνατότητα πρόσφατα και στην κύρωση κάποιων συμβάσεων πριν από λίγες μέρες εδώ στη Βουλή του Υπουργείου σας για τη βοήθεια στο επίπεδο της πολιτικής προστασίας μεταξύ των κρατών, γιατί πραγματικά καθίσταται ιδιαίτερα επίκαιρο αυτήν τη στιγμή αυτό που λέμε διπλωματία της πολιτικής προστασίας.

Και θα έρθω εδώ να πω και να υπενθυμίσω, κύριε Υπουργέ, ότι πέρυσι το καλοκαίρι που είχαμε τις μεγαλύτερες πυρκαγιές δεκαετίας που κάηκαν 1,4 εκατομμύρια στρέμματα γης επί Κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν υπήρχε τότε το Υπουργείο ούτε και εσείς ήσασταν αρμόδιος Υφυπουργός, πραγματικά βοηθήθηκε η χώρα μας από αποστολές από άλλες χώρες, από είκοσι πέντε χώρες μέσω του προγράμματος «RESCUE» και βέβαια διμερείς βοήθειες μεταξύ των οποίων ήταν και η Ουκρανία και η Ρωσία. Και το λέω αυτό γιατί στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής στην κρίσιμη στιγμή που βρισκόμαστε πρέπει όλα να τα λαμβάνουμε υπόψιν.

Κύριε Υπουργέ, η ερώτηση την οποία συζητάμε σήμερα και κατέθεσα μετά από την μη απάντηση από την πλευρά του Υπουργείου, γιατί η ερώτηση αυτή είχε κατατεθεί στις 6/12 και με βάση τον Κανονισμό της Βουλής επανακατατίθεται σήμερα ως επίκαιρη αφορά ακριβώς το μεγάλο ζήτημα της διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών, της λογικής της πρόληψης, πώς την εννοούμε και πραγματικά τον καινούργιο σχεδιασμό, ο οποίος απαιτείται στις σύγχρονες συνθήκες της κλιματικής κρίσης που ουσιαστικά οι δασικές πυρκαγιές είναι ένα από τα ακραία φαινόμενα, τα οποία εμφανίζονται συνέπεια της κλιματικής κρίσης που δεν είναι μόνο στις μεσογειακές χώρες, υπάρχει έξαρση παντού ακόμα και στη βόρεια Ευρώπη.

Έγκαιρα εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είχαμε καταθέσει και συγκεκριμένες προτάσεις ακόμα και σχέδιο νόμου. Από το 2019 το Νοέμβρη έχει κατατεθεί και στη Βουλή το σχέδιο νόμου να συζητηθεί, δεν έχει έρθει για συζήτηση. Είναι ένα σχέδιο νόμου που δίνει και τη δική μας λογική τη σύγχρονη θα έλεγα.

Πρέπει, όμως, να πω και κάποια νούμερα, κύριε Υπουργέ. Πρέπει να πω ότι η Ελλάδα το 2020 γνώρισε τον μεγαλύτερο αριθμό πυρκαγιών μέχρι σήμερα, δεκαετίας θα έλεγα, και έκλεισε με έντεκα χιλιάδες επτακόσιες ενενήντα εννιά   δασικές πυρκαγιές.

Ωστόσο, ακόμα και το 2021 οι πυρκαγιές ήταν πολλές. Στο ξεκίνημα της αντιπυρικής είχαμε τη μεγάλη πυρκαγιά στα Γεράνεια, μία πυρκαγιά που ανήκει στο 1% των μεγαλύτερων πυρκαγιών όσον αφορά στην καμένη δασική έκταση, ξεπερνώντας ακόμα και τις πυρκαγιές που είχαν γίνει στην Ηλεία το 2007.

Τι, όμως, εννοούμε εμείς πρόληψη και τι κάνετε εσείς; Εσείς επιμένετε σε μία λογική καταστολής αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών και όχι πρόληψης. Η πρόληψη, όμως, σημαίνει διερεύνηση αιτιών και ανάλυση στατιστικών, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών, νομοθετικά μέτρα, διαχείριση του δάσους –το 90% των ελληνικών δασών δεν έχουν διαχειριστικά σχέδια- αντιπυρικό σχεδιασμό, προκατασταλτικά έργα, σύστημα εκτίμησης κινδύνου, περιπολίες στα δάση και μια σειρά άλλα πράγματα.

Ερχόμαστε, λοιπόν, και ρωτάμε: Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την οργάνωση της αντιπυρικής περιόδου που θα έρθει, αλλά και γενικότερα για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών;

Γιατί το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», το πολυδιαφημισμένο από την πλευρά της Κυβέρνησης, που αφορά κυρίως μηχανολογικά μέσα και εξοπλισμό, που χρειάζονται μεν, δεν μπορεί να αντικαταστήσει ουσιαστικά τις πολιτικές πρόληψης και του σχεδιασμού, όπου όπως ανέφερε και ο συνάδελφος και οι δασικές υπηρεσίες έχουν σημαντικό ρόλο να παίξουν.

 Πραγματικά, ποιος είναι αυτός  ο σχεδιασμός και ποιο το  νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο  κινείται το Υπουργείο; Βάσει  ποιου νομοθετικού πλαισίου, τελος  πάντων, λειτουργεί το Υπουργείο; Τα άλλα στη δευτερολογία μου.

(ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ)

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:

Λοιπόν, κύριε Υπουργέ, πρώτα απ’ όλα, να κρυβόμαστε πίσω από την κλιματική αλλαγή, που είναι μια πραγματικότητα, δεν δικαιολογεί ότι αυτό το Υπουργείο έξι μήνες τώρα από την ίδρυσή του -περίπου έξι μήνες, από τον Σεπτέμβρη- έχει αποτύχει σε όποια κρίση διαχειρίστηκε. Απέτυχε στον Μπάλο, απέτυχε στη χιονόπτωση. Και τώρα έρχεστε, κύριε Υπουργέ -και δεν είναι προσωπικό αυτό, θέλω να το ξεκαθαρίσω-, σαν πολιτική ηγεσία, σαν Υπουργείο, σαν Κυβέρνηση να λέτε «Κάναμε μία επιτροπή η οποία θα εξετάσει για την αντιπυρική», που είναι η Αστυνομία, ο Στρατός, το ΕΚΑΒ κ.λπ.

Κύριε Υπουργέ, αυτή είναι η πολιτική προστασία. Δεν είναι κάτι καινούργιο αυτό που μας είπατε. Είστε υποχρεωμένοι. Πολιτική προστασία σημαίνει επιχειρησιακός βραχίονας, όλοι αυτοί οι φορείς. Άρα δεν κάνατε κάτι καινούργιο, για να μας λέτε «κάναμε αυτό».

Δεύτερον, αναφερθήκατε στο σχέδιο ΙΟΛΑΟΣ, αναφερθήκατε στα σχέδια που έχετε. Ο ΙΟΛΑΟΣ -τον ξέρουμε, είναι και ένα βιβλιαράκι που βγάλατε-, αυτός που μας δώσατε, συντάχθηκε το φθινόπωρο του 2019 με βάση νόμο του 2003 και το σχέδιο ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ. Με αυτά τα παρωχημένα σχέδια κινείστε. Με αυτά τα παρωχημένα σχέδια κινήθηκε και η περσινή αντιπυρική περίοδος. Εσείς ψηφίσατε έναν νόμο, η Κυβέρνηση -όχι εσείς προσωπικά, το τονίζω για άλλη μία φορά- που θα έλυνε όλα τα ζητήματα, τον ν. 4662/2020. Τον βάλατε στην άκρη με τον τότε Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και λειτουργούσατε με τα παλιά σχέδια δεκαετίας, του 2003. Δεν μας λέτε κάτι καινούργιο τέλος πάντων.

Επίσης, ήταν αποτυχία, κύριε Υπουργέ, η περσινή αντιπυρική περίοδος. Ήταν πλήρης αποτυχία. Ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες στρέμματα κάηκαν. Μιλάτε για το σχέδιο ΔΡΙΑΔΕΣ που απέτυχε. Έγινε εν μέσω αντιπυρικής περιόδου. Οι περιοχές που θα προστατεύατε -το Τατόι να πω ενδεικτικά- κάηκαν. Λοιπόν, μην μιλάτε για επιτυχίες και ότι το ίδιο θα γίνει τώρα.

Να μην για το άλλο κομμάτι που αναφερθήκατε, σχετικά με τις απευθείας αναθέσεις της που γίνανε. Διαβάσαμε και την ανακοίνωση του Υπουργείου στην κριτική που ασκήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Και εκεί επιβεβαιωνόμαστε. Δεν έγινε παραλαβή για όλο το έργο. Δεν εκτελέστηκε όλο το έργο. Για την τιμή μονάδος δεν αναφερθήκατε. Βέβαια, εμείς θα συνεχίσουμε τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και για αυτό.

Τώρα έρχομαι και λέω, κύριε Υπουργέ, γιατί κάνατε μία τροπολογία συνέχεια του προηγούμενου στο τέλος του χρόνου να είναι νόμιμες οι αναθέσεις και όλα τα έξοδα της πολιτικής προστασίας; Τέλος Δεκεμβρίου ψηφίστηκε αυτό. Απλά ένα ερωτηματικό.                  (SO)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, κύριε Υπουργέ, μιλάει με σαφήνεια και η κατεύθυνσή της είναι: Για τη μετά το 2029 περίοδο η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτεί επενδύσεις στην πρόληψη καταστροφών, την ετοιμότητα, την αντίδραση. Η διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος είναι ευθύνη για τις επόμενες γενεές κ.λπ. Άρα, χρειάζονται πολιτικές πρόληψης.

Για τους δασοκομάντος που αναφερθήκατε, αυτό το ειδικό σώμα, ασκήσαμε κριτική στη Βουλή, όταν συζητήθηκε αυτή η τροπολογία. Εγώ όμως θα έρθω και θα πω ότι έχετε και την ευθύνη της Πυροσβεστικής. Τι θα γίνει με αυτούς τους εποχικούς; Τόσα χρόνια αυτοί οι άνθρωποι δίνουν τη ζωή τους, παλεύουν με τις φωτιές. Αυτοί οι άνθρωποι δεν πρέπει σταδιακά να ενταχθούν στο Πυροσβεστικό Σώμα; Θα κάνουμε καινούργια σώματα; Λέτε ότι κάποιοι από αυτούς πιθανόν να προσληφθούν, όπως αναφέρατε.

Λοιπόν πρέπει να δώσετε λύση σε αυτά τα ζητήματα. Ένα εκπαιδευμένο αξιόμαχο δυναμικό με ιδιαιτερότητες -γιατί υπάρχουν και θέματα ηλικίας και όλα αυτά δεν τα αρνούμαι- πρέπει να δείτε και έναν τρόπο πώς θα ενταχθεί στον αγώνα που θα ξεκινήσει κατά την αντιπυρική περίοδο.

Εντούτοις ο κύριος Υπουργός έχει πει ότι αυτοί οι δασοκομάντος, η καινούργια ομάδα, γύρω στον Ιούνιο-Ιούλιο -το είπε, το έχω ακούσει και του το έθεσα και ως ερώτημα στην Επιτροπή Περιβάλλοντος- θα είναι έτοιμη. Δηλαδή εισάγετε πάλι αυτή την αντιεπιστημονική λογική που έλεγε ο κ. Χαρδαλιάς, «βασική αντιπυρική περίοδος»; Την 1^η Μαΐου πρέπει όλα να είναι έτοιμα σε όλα τα επίπεδα.

Χθες είχαμε δασικές πυρκαγιές. Ο Γενάρης έκλεισε, σύμφωνα με στοιχεία του Πυροσβεστικού, με τετρακόσιες οκτώ πυρκαγιές. Λοιπόν το πρόβλημα είναι σοβαρό. Δεν είναι να σχεδιάζουμε, είναι να φτιάξουμε ένα ικανό νομοθετικό πλαίσιο, να πάρουμε προσωπικό, να εφαρμόσουμε πολιτικές πρόληψης που αυτό είναι το πιο σημαντικό και βέβαια, τα εναέρια μέσα που θα έχουμε να είναι καλά συντηρημένα, γιατί μέσα στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ διαφημίζονται και τα καναντέρ τα οποία θα είναι από το 2025 έτοιμα.

Και βέβαια, με σεβασμό και να ακούμε την επιστημονική κοινότητα και τα ιδρύματά που γνωρίζουν, κύριε Υπουργέ, και μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε ένα σύγχρονο σύστημα πολιτικής προστασίας, ανάλογο των αναγκών που έχουν οι καιροί, ειδικά στην εποχή της κλιματικής κρίσης.

Χ. Καφαντάρη: Ανάγκη ενεργητικής διπλωματίας & ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής για λύση του «ουκρανικού»

Eισήγηση της Χαράς Καφαντάρη Βουλευτού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας ,Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, σήμερα (24.02.2022)  για το σ/ν Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας: Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας, Μαυροβουνίου και Αζερμπαϊτζάν για συνεργασία και προστασία από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές και αμοιβαία βοήθεια στον τομέα της πρόληψης και της εξάλειψης των συνεπειών φυσικών καταστροφών και ανθρωπογενών ατυχημάτων.

Ακολουθεί ολόκληρη η εισήγησή της:

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Καταρχάς θα ήθελα να πω ότι η σημερινή συζήτηση, η οποία αφορά δύο Κυρώσεις Συμφωνιών μεταξύ της Ελλάδας και του Αζερμπαϊτζάν και Μαυροβουνίου οι οποίες Συμφωνίες έγιναν το 2009 και το 2010, σαφώς μας βρίσκει θετικούς, τοποθετηθήκαμε και στην Επιτροπή, αφορούν το κομμάτι της διπλωματίας, της πολιτικής προστασίας, ανταλλαγής βοήθειας στον τομέα πρόληψης, αποκατάστασης φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.

Αυτό, όμως, το οποίο τονίσαμε και στην Επιτροπή, όταν τοποθετηθήκαμε σχετικά, την ανάγκη ενίσχυσης μιας ενεργητικής διπλωματίας στο κομμάτι της πολιτικής προστασίας είναι ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα πραγματικά για τον ρόλο της ενεργητικής διπλωματίας σε διεθνές επίπεδο μετά από αυτό που συνέβη το πρωί με τις πολεμικές επιχειρήσεις της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία. Κανείς δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένος όταν ξεκινάει ένας πόλεμος και πρέπει όλοι να συμβάλουμε στο να σταματήσει μέσα από τον τομέα της διπλωματίας πρώτα από όλα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και ενεργητικής διπλωματίας από την πλευρά της πατρίδας μας.

Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία από την αρχή καταδικάσαμε τις πολεμικές επιχειρήσεις και καλέσαμε και την Κυβέρνηση και τη διεθνή και πρώτα από όλα ευρωπαϊκή κοινότητα να κάτσει στο τραπέζι και μέσα από διπλωματικές οδούς να δοθεί κάποια λύση και να σταματήσουν οι πολεμικές επιχειρήσεις.

Ειδικά για τη χώρα μας, για την πατρίδα μας οφείλει η Κυβέρνηση, πέραν της συμμετοχής της χώρας στη διευθέτηση αυτής της κρίσης -να σταματήσουν εδώ, δηλαδή, οι πολεμικές επιχειρήσεις- να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, τον επαρκή ενεργειακό εφοδιασμό της, γιατί ο τομέας της ενέργειας αναδεικνύεται κορυφαίος και σε επίπεδο διπλωματίας παγκόσμια. H ενεργειακή κρίση είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Σήμερα, μάλιστα, ξεπέρασε -από το 2014-  η τιμή του πετρελαίου τα 100 δολάρια το βαρέλι. Είναι περίπου στα 103 δολάρια.

Καταλαβαίνουμε την κρισιμότητα των στιγμών και, πραγματικά, οφείλει η Κυβέρνηση να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, γιατί, δυστυχώς, με τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν, είμαστε στο άρμα της κρίσης του φυσικού αερίου.

Έχουμε καταθέσει προτάσεις, αλλά τη συγκεκριμένη στιγμή θα προχωρήσω στις δύο κυρώσεις, γιατί περιμένουμε και τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, πραγματικά η διπλωματία της πολιτικής προστασίας είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό και μέσα στο πλαίσιο αυτό βλέπουμε και τις δύο συμφωνίες στις οποίες είμαστε θετικοί. Πραγματικά, η παγκόσμια κατάσταση σχετικά με την κλιματική κρίση είναι από τα νούμερο ένα προβλήματα που αντιμετωπίζει όλη η ανθρωπότητα. Η κλιματική κρίση δεν είναι κάτι αόρατο, κάτι αόριστο, κάτι γενικό. Καθημερινά επιβεβαιώνεται με την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων και με την αύξηση της συχνότητας τους. Οπότε, καταλαβαίνουμε τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας στην αντιμετώπιση αυτών, αλλά, βέβαια, παράλληλα, έχουμε και τα τεχνολογικά ατυχήματα από ανθρωπογενείς, καθαρά, παράγοντες. Ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου η συνεργασία των λαών και οι διμερείς σχέσεις και συμφωνίες είναι πάρα πολύ σημαντικές.

Στις εν λόγω συμφωνίες που έρχονται προς κύρωση σήμερα, τα δύο μέρη, με τα μνημόνια που υπάρχουν, συμμετέχουν σε κοινές ασκήσεις, σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες, σε ανταλλαγή πληροφοριών, λειτουργεί μόνιμη μεικτή Επιτροπή για την υλοποίηση της κύρωσης των δύο συμφωνιών και ρυθμίζεται η διαδικασία επίλυσης διαφορών στην εφαρμογή. Όλα αυτά θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα θετικά.

Ωστόσο, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο ότι η Διεθνής Τράπεζα προτρέπει τη μετατροπή της διαχείρισης κρίσεων σε σχεδιασμό με αναπτυξιακό πρόσημο, σχεδιασμό που θα μετατρέψει τις πόλεις μας σε πιο ανθεκτικές, σχεδιασμό που θα περιλαμβάνει ανθεκτικότερες υποδομές. Η Διεθνής Τράπεζα ισχυρίζεται ότι οι επενδύσεις σε ανθεκτικότερες υποδομές αποφέρουν πολλά περισσότερα, αλλά και βελτίωση της ποιότητας παρεχόμενων αναγκαίων υπηρεσιών, όπως δίκτυα ύδρευσης, ηλεκτρισμού. Παράλληλα, υπολογίζεται ότι για κάθε δολάριο που επενδύεται σε ανθεκτικές υποδομές, επιστρέφουν τέσσερα από τη βελτίωση.

Πραγματικά, η χώρα μας έχει συνάψει πολλές διμερείς συνεργασίες. Πέρυσι, το Μάιο του 2021 αν δεν κάνω λάθος, με το Πυροσβεστικό Σώμα της Ελλάδας και με το Πυροσβεστικό Σώμα της Κύπρου υπεγράφη μια διμερής συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και ανταλλαγής και βοήθειας αλλά και καινοτομίας, πληροφοριών κ.λπ. Από την άλλη μεριά, έχει αποδειχθεί ότι σε κρίσιμες στιγμές και της εξωτερικής μας πολιτικής και ειδικότερα με τη γείτονα Τουρκία η ανταλλαγή βοήθειας μετά από φυσική καταστροφή -για τους σεισμούς μιλάω συγκεκριμένα- υπήρξε αμοιβαία.

Όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν τη δυνατότητα που έχει η ενίσχυση και η ένταση της διπλωματίας της κλιματικής αλλαγής στη συνεργασία των λαών, στη σύσφιξη των σχέσεων και, βέβαια, στην αντιμετώπιση συγκεκριμένα και φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.

Με αυτό κλείνω και ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, που μας δώσατε τη δυνατότητα και εμείς που συμφωνούμε, να τοποθετηθούμε.

Χ. ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: ENIΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Εισήγηση της Χ. Καφαντάρη Βουλευτού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας σήμερα 22.02.2022 στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για το σ/ν Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας: Α. «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης του Μαυροβουνίου επί της συνεργασίας και προστασίας από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές». Β. «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τη συνεργασία και την αμοιβαία βοήθεια στον τομέα της πρόληψης και της εξάλειψης των συνεπειών φυσικών καταστροφών και ανθρωπογενών ατυχημάτων». 

​Ακόλουθει η εισήγηση:

​ΧΑΡΑ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ (Εισηγήτρια της Μειοψηφίας):

Κύριε Υπουργέ, είχαμε τη δυνατότητα πριν δύο ώρες στην Επιτροπή Περιβάλλοντος να συζητήσουμε πολλά θέματα σχετικά με το Υπουργείο του οποίου προΐσταστε. Σήμερα, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου θα περιοριστώ στις δύο Συμφωνίες, που πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι να κυρωθούν. Η μία αφορά Συμφωνία μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν και η άλλη αφορά αντίστοιχη Συμφωνία με το Μαυροβούνιο στον τομέα της συνεργασίας και την αμοιβαία βοήθεια στην πρόληψη, εξάλειψη συνεπειών φυσικών καταστροφών και ανθρωπογενών ατυχημάτων. Δύο Συμφωνίες, οι οποίες υπεγράφησαν, η μεν του Αζερμπαϊτζάν στις 23/10/2010, η δε του Μαυροβουνίου στις 4/3/2009 και έρχονται σήμερα να κυρωθούν.

Πρώτα απ’ όλα να πούμε ότι τα ζητήματα της κλιματικής κρίσης, η οποία είναι ένα παγκόσμιο θέμα, απασχολούν γενικότερα όλο τον κόσμο, αλλά ειδικά και τη χώρα μας και την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, όπου οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης είναι ιδιαίτερες, σε ένταση, σφοδρότητα αλλά και συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων, τα οποία φυσικά προκαλούν πολλές φορές μεγάλες φυσικές καταστροφές. Γι’ αυτό το λόγο η συνεργασία των λαών και στη Μεσόγειο και γενικότερα και οι διμερείς σχέσεις και συμφωνίες, οι οποίες συντάσσονται, πραγματικά είναι πάρα πολύ σημαντικές.

Θα πω μερικά πράγματα, τα οποία αφορούν τις φυσικές καταστροφές.

Με βάση τα στοιχεία της Διεθνούς Τράπεζας πάνω από 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν επηρεαστεί συνολικά από φυσικές καταστροφές, με το σύνολο των ζημιών να ανέρχονται στα 3,7 τρισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής. Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι το κόστος των ζημιών αυξήθηκε πάνω από 800%, από τα 18 δις στη δεκαετία του ‘80 στα 167 δις κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία.

Όμως, οι φυσικές καταστροφές έχουν και μία σαφή ταξική διάσταση, χτυπάνε ιδιαίτερα τις ευάλωτες κοινωνίες και τις πιο φτωχές. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ το 91% των απωλειών συνέβησαν σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, πάνω από το 75% των συνολικών παγκόσμιων ζημιών αποδίδονται σε ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής επιδεινώνουν την κατάσταση, αυξάνουν τη φτώχεια και την ένδεια, ενώ η αύξηση του πληθυσμού και η ραγδαία αστικοποίηση είναι και αυτό μια συνέπεια. Υπολογίζεται ότι πάνω από τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζουν σε αστικό περιβάλλον και όλα αυτά προσθέτουν περαιτέρω κινδύνους και απειλές.

Δυστυχώς, όμως, η παγκόσμια κοινότητα, εκτός από τις φυσικές καταστροφές έχει να αντιμετωπίσει και τις τεχνολογικές καταστροφές, διάφορα βιομηχανικά ατυχήματα. Δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στο Μποπάλ το 1984 στην Ινδία, το Σεβέζο το 1976 στην Ιταλία, πυρηνικά ατυχήματα στο Τσέρνομπιλ, στη Φουκουσίμα, οι εκρήξεις στο Μαρί το 2011 στην Κύπρο, στη Βηρυτό το 2020 κλπ. Ακόμα να θυμίσουμε στα σύνορά μας την τραγωδία στο πλοίο NORMAN ATLANTIC το 2014, μνήμες του οποίου δυστυχώς ξαναζούμε και σήμερα με το φλεγόμενο στο Ιόνιο EUROFERRΥ OLYMPIA.

Η διεθνής συνεργασία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση καταστροφών και διαχείριση κρίσεων, αλλά και στον τομέα της αποκατάστασης από τις συνέπειες. Μέσα στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και οι κυρώσεις συμβάσεων για τη συνεργασία και την αμοιβαία βοήθεια για την αντιμετώπιση των συνεπειών από φυσικές ή τεχνολογικές καταστροφές με το Αζερμπαϊτζάν και με το Μαυροβούνιο.

Το Αζερμπαϊτζάν είναι μια χώρα που εκτιμάται ότι το 2021 είχε περίπου 10 εκατομμύρια κατοίκους, χώρα στην Κασπία, γνωστή για τα πετρελαϊκά της πεδία ή πιο πρόσφατα τα πεδία εξόρυξης φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, Κεντρικό Ταμείο Απόκρισης Εκτάκτων Αναγκών, Central Emergency Response Fund, το Αζερμπαϊτζάν αντιμετωπίζει κινδύνους από σεισμούς, κατολισθήσεις, πλημμύρες, ξηρασίες, με ευάλωτους πληθυσμούς στο ύπαιθρο. Θα πρόσθετα ότι τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη της εξορυκτικής βιομηχανίας υδρογονανθράκων οι κίνδυνοι αυξάνονται είτε από βιομηχανικά ατυχήματα είτε από μεταφορές επικίνδυνων χημικών. Πάντως, στην περιοχή δεν έχουν σημειωθεί σημαντικές, από πλευράς απωλειών, φυσικές καταστροφές.

Το Μαυροβούνιο είναι μια χώρα που ανεξαρτητοποιήθηκε το 2006, έχει πληθυσμό γύρω στους 620.000 κατοίκους. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη η χώρα αυτή αντιμετωπίζει κινδύνους από φυσικές καταστροφές, όπως κατολισθήσεις, ξηρασία, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές. Η χώρα έχει υπογράψει Συμφωνίες αμοιβαίας συμπαράστασης με όλους σχεδόν τους γείτονές της, Αλβανία, Ελλάδα, Κροατία, Μνημόνια Συνεργασίας με την Ιταλία, την Αρμενία και τη Ρωσία. Στη χώρα λειτουργεί ο ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης 112 και σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει εκπαιδευτικά προγράμματα ενημέρωσης για τον πληθυσμό και διασώστες πρώτης γραμμής. Ελλείψει δε κατάλληλου εκπαιδευτικού κέντρου πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα γίνονται με τη βοήθεια ευρωπαϊκών προγραμμάτων και εργαλείων.

Θα ήθελα τελειώνοντας να επισημάνω κάποια στοιχεία και σημεία για τις φυσικές καταστροφές. Η Παγκόσμια Τράπεζα σε σχετική της Έκθεση το 2021 επισημαίνει την έμφυλη διάσταση, αφού οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια στην πρόσβαση για πληροφορίες και πόρους, ώστε να γίνει καταλληλότερη προετοιμασία αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και δεύτερον οι συνολικές παγκόσμιες οικονομικές ζημιές από διάφορες φυσικές καταστροφές υπολογίζονται από τις στατιστικές των ασφαλιστικών εταιρειών μόνο για το 2021 σε 343 δισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής.

Το συμπέρασμα βγαίνει αβίαστα, αναγκαίος είναι ο σχεδιασμός των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας με γνώμονα την πρόληψη, ανίχνευση αιτιών, ανάλυση στατιστικών, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών, νομοθετικά μέτρα και ειδικά την αντιπυρική προστασία των δασικών πυρκαγιών.

Η Διεθνής Τράπεζα προτρέπει τη μετατροπή της διαχείρισης κρίσεων σε σχεδιασμό με αναπτυξιακό πρόσημο, σχεδιασμό που θα μετατρέψει τις πόλεις σε πιο ανθεκτικές, σχεδιασμό που θα περιλαμβάνει ανθεκτικότερες υποδομές. Η Διεθνής Τράπεζα ισχυρίζεται δε ότι οι επενδύσεις σε ανθεκτικότερες υποδομές αποφέρουν πολλά περισσότερα, βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων αναγκαίων υπηρεσιών, όπως δικτύων ύδρευσης και ηλεκτρισμού. Παράλληλα υπολογίζεται ότι για κάθε ένα δολάριο που επενδύεται σε ανθεκτικές υποδομές επιστρέφουν 4 από τη βελτίωση.

Έχουμε, λοιπόν, με τις εν λόγω Συμφωνίες που συζητάμε σήμερα, τη διπλωματία της πολιτικής προστασίας, η οποία είναι κάτι πολύ σημαντικό, έχει να προσφέρει πολλά στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των λαών, στην προώθηση της ειρήνης σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Όλοι ξέρουμε ότι μόλις τρία χρόνια μετά την κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, στα Ίμια αναφέρομαι, το κλίμα ανατράπηκε σε κάποιο βαθμό από τη συμμετοχή της ΕΜΑΚ του Πυροσβεστικού Σώματος στην αρωγή στον σεισμό που έπληξε τη Σμύρνη στις 17/8/1999 και την ανταπόδοση της τουρκικής ΕΜΑΚ στο σεισμό της Αθήνας στις 7/9/1999.

Πολλά παραδείγματα και από τη χώρα μας με το πιο πρόσφατο τη συνδρομή με προσωπικό και υλικά μέσα από πολλές χώρες στις πυρκαγιές που είχαμε το καλοκαίρι. Μάλιστα πέρυσι το Μάϊο ψηφίσαμε και ένα Μνημόνιο Συνεργασίας του Πυροσβεστικού Σώματος Ελλάδας και Κύπρου στον τομέα της εκπαίδευσης και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας κλπ. Είναι, δηλαδή, η συνεργασία στον τομέα της πολιτικής προστασίας και της αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών ένα πολύ σημαντικό κομμάτι.

 Έτσι, λοιπόν, σήμερα έχουμε να κυρώσουμε  τα δύο σχέδια νόμου του  Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης  και Πολιτικής Προστασίας ένα  με το Αζερμπαϊτζάν και ένα  με το Μαυροβούνιο στο κομμάτι  της αμοιβαίας βοήθειας στις  συνέπειες των φυσικών καταστροφών.

Μέσα από αυτά τα δύο Μνημόνια καθορίζονται οι αρμόδιες αρχές των συμβαλλομένων μερών, κοινές ασκήσεις και εκπαιδευτικές δραστηριότητες προβλέπονται, ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας, εκπαίδευση εμπειρογνωμόνων, λειτουργεί Μόνιμη Μικτή Επιτροπή για την υλοποίηση των υπό κύρωση συμφωνιών, ρυθμίζεται δε η διαδικασία επίλυσης διαφορών στην εφαρμογή, αυτό προβλέπεται στην κύρωση που αφορά το Αζερμπαϊτζάν, δεν το βλέπουμε στο Μαυροβούνιο.

 Οπότε  με τη λογική την οποία ανέφερα  και πριν, δηλαδή, τη λογική της  συνεργασίας των λαών  και της  διπλωματίας της πολιτικής προστασίας  είμαστε θετικοί στην κύρωση  των δύο αυτών Συμβάσεων.

Ευχαριστώ. 

Χ. ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: YΠΟΥΡΓΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ, ΧΩΡΙΣ ΣΑΦΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ, ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ, ΔΕΝ ΦΕΙΔΕΤΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΞΑΓΓΕΛΙΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

22.02.2022

YΠΟΥΡΓΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ, ΧΩΡΙΣ ΣΑΦΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ, ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ, ΔΕΝ ΦΕΙΔΕΤΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΞΑΓΓΕΛΙΩΝ

Η Χαρά Καφαντάρη, Βουλευτής Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας, Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, Αν. Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α. σε τοποθέτησή της σήμερα (22.02.2022) στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος με θέμα: “Eνημέρωση επί θεμάτων αρμοδιότητας του υπουργείου κλιματικής κρίσης και πολιτικής προστασίας”, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε:

·         Στο σημαντικό ρόλο του πυροσβεστικού σώματος, ενός σώματος ασφαλείας που αγκαλιάζει η κοινωνία.

·         Η πρόσφατη απόφαση για δημιουργία «δασοκομμάντος» ενισχύει τη μη ομογενειοποίηση του πυροσβεστικού σώματος. Υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά ως προς την αποτελεσματικότητα του.

·         Το νέο υπουργείο κλιματικής κρίσης και πολιτικής προστασίας. Υπουργείο που δημιουργήθηκε για επικοινωνιακούς λόγους και όχι ουσιαστικούς. Υπουργείο χωρίς οργανόγραμμα, χωρίς σαφές νομοθετικό πλαίσιο, χωρίς προσωπικό, δεν φείδεται μεγάλων εξαγγελιών.

·         Ο εθνικός διάλογος που εξήγγειλε ο νέος υπουργός για την πολιτική προστασία ΔΕΝ γίνεται από μηδενική βάση. Υπάρχει σχέδιο νόμου του ΣΥΡΙΖΑ, μνημόνιο συνεργασίας δασικών υπηρεσιών και πυροσβεστικού σώματος και κυρίως εθνικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή από το 2016 (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ).

·         Υπάρχει υποτίμηση του επιστημονικού δυναμικού της χώρας (πανεπιστήμια, ιδρύματα κλπ.) που ο ρόλος τους είναι καθοριστικός στην πρόληψη και διαχείριση των κρίσεων στη εποχή της κλιματικής αλλαγής.

·         Οι διεθνείς συνεργασίες και η διπλωματία της πολιτικής προστασίας είναι σημαντικός παράγων πέραν της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών αλλά και της συνεργασίας των κρατών για ένα καλύτερο μέλλον.

·         Δεν αρκούν οι εξαγγελίες για το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, η αντιπυρική ξεκινάει σε δυο μήνες και η πολιτεία οφείλει να είναι έτοιμη σε όλα τα επίπεδα.

 Το Γραφείο Τύπου