Η αντιπυρική περίοδος την εποχή της Κλιματικής Αλλαγής! (Αυγή 13/4/2024)

Είναι κοινή πεποίθηση, σε παγκόσμιο επίπεδο ότι, αν η Παγκόσμια Κοινότητα δεν επιταχύνει τις προσπάθειες αντιμετώπισης και μετριασμού της Κλιματικής Κρίσης,  υλοποιώντας  δραστικά μέτρα, ο στόχος του Παρισιού, για συγκράτηση της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας στα ανεκτά επίπεδα του 1,5^οC μέχρι το τέλος του αιώνα, δεν θα είναι εφικτός.

Οι ειδήσεις για την παγκόσμια υπερθέρμανση είναι σημαντικά. Το Ελ Νίνιο (μετεωρολογικό φαινόμενο) συνέβαλε καθοριστικά στην αύξηση της θερμοκρασίας και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, το Δεκέμβρη του 2023 κορυφώθηκε, ενώ, είναι ένα από τα πέντε  ισχυρότερα, που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα.   Σύμφωνα με, τη νέα γενική γραμματέα του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, «κάθε μήνας από τον Απρίλιο 2023 σημείωνε νέο μηνιαίο ρεκόρ θερμοκρασίας – και το 2023 ήταν μακράν η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ». Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από άρθρο του New Scientist (09.04.2024) που προσθέτει ότι, και ο Μάρτιος 2024 τελικά ήταν ο 10^ος  στην σειρά μήνας που έσπασαν τα ρεκόρ.

Το ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο   Copernicus, σημειώνει ότι, στην Ελλάδα, ο χειμώνας 2023-24 ήταν ο θερμότερος, που έχει καταγραφεί, ενώ, σε παγκόσμιο επίπεδο, το Φεβρουάριο 2024  η θερμοκρασία ήταν κατά 1,77 βαθμούς υψηλότερη, από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών παρατηρεί ότι, σε διάστημα 30 ετών, η αύξηση της θερμοκρασίας είναι περίπου 1,5^οC, ενώ, υπάρχουν περιοχές στη βόρεια Ελλάδα που η αύξηση είναι μεγαλύτερη, ξεπερνώντας τους 2 βαθμούς.

Η UNEP (Επιτροπή Περιβάλλοντος του ΟΗΕ)  με μελέτη της  επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή και η αλλαγή χρήσεων γης προκαλεί  τις χειρότερες δασικές πυρκαγιές με παγκόσμια αύξηση ακραίων πυρκαγιών, ακόμη και σε περιοχές που δεν είχαν ακόμη επηρεασθεί. Οι δασικές πυρκαγιές   είναι καταστροφικές  για τους πληθυσμούς, τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα. Επίσης επιτείνουν την κλιματική αλλαγή, συνεισφέροντας σημαντικές ποσότητες ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου, στην ατμόσφαιρα.  Εκτός, βέβαια, από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι δασικές πυρκαγιές προκαλούν σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις.

Έτσι και στην Πατρίδα μας τα δάση μας απειλούνται  σοβαρά από την Κλιματική Αλλαγή. Σε  μελέτη  ερευνητών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αναφέρεται ότι υπάρχουν πιθανότητες ακόμη και εξαφάνισης κάποιων  ειδών  δάσους, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μέχρι το τέλος του αιώνα.

Φέτος, αν λάβουμε υπόψη μας  τις μετεωρολογικές  συνθήκες που επικρατούν, την έντονη ξηρασία του περασμένου χειμώνα και  τις περιορισμένες χιονοπτώσεις, οι κίνδυνοι  δασικών πυρκαγιών  είναι οξυμένοι. Ήδη, πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, έχουμε  μεγάλες δασικές πυρκαγιές, π.χ. Πιέρια όρη και Λασίθι. Την δε 6/4/24 μέσα σε 12 ώρες είχαμε 71 αγροτοδασικές πυρκαγιές.

Το μεγάλο ερώτημα είναι σε ποιο βαθμό είναι προετοιμασμένη η Πολιτεία;   Υπάρχει  σχεδιασμός, εφαρμόζονται, αν υπάρχουν σε όλες τις Περιφέρειες, σχέδια προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, υπάρχει  ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας εστιασμένο κύρια στην Πρόληψη, οι Δήμοι έχουν εκπονήσει  αντίστοιχα σχέδια,  ή μόνο επικοινωνιακά χειρίζεται το ζήτημα η Κυβέρνηση;

Πέρα από το «πολυδιαφημιζόμενο» σχέδιο Αιγίς των 2,1 δις, που υλοποιείται με αργούς ρυθμούς, υπάρχει και ο ανθρώπινος παράγοντας.  ¨Έχουμε  υποστελεχωμένες Δασικές Υπηρεσίες, 3500 περίπου κενά στην οργανική δύναμη του Πυροσβεστικού Σώματος, 2500 περίπου εποχικούς πυροσβέστες, που απασχολούνται μόνον κατά την αντιπυρική περίοδο.  Βέβαια, υπάρχουν οι ΕΜΟΔΕ (δασοκομάντος) και 4000 εθελοντές του Πυροσβεστικού Σώματος.

Στις τρέχουσες κλιματικές συνθήκες λοιπόν και με τους κινδύνους που διατρέχει ο δασικός μας πλούτος, έρχεται προς συζήτηση στη δημόσια σφαίρα, η ανάγκη επέκτασης της αντιπυρικής περιόδου. Τα στατιστικά στοιχεία αγροτοδασικών πυρκαγιών άλλωστε, αποδεικνύουν αυτή την αναγκαιότητα. Για να θεσμοθετηθεί όμως η επέκταση της αντιπυρικής περιόδου, πρέπει να υπάρξουν κάποιες προϋποθέσεις.

Η διαρκής καταπόνηση του πυροσβεστικού προσωπικού, με τις συνεχείς επιφυλακές (λόγω έλλειψης προσωπικού), δεν θα φέρει   και τα αναμενόμενα επιχειρησιακά αποτελέσματα. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η δασοπυρόσβεση δεν μπορεί να αφήνεται  μόνον στο «φιλότιμο των πυροσβεστών», καθώς είναι εργαζόμενοι με εργασιακά δικαιώματα  και διεκδικήσεις.  

Απαιτούνται προσλήψεις  στο Πυροσβεστικό Σώμα, κατάλληλα  μέσα  ατομικής προστασίας για όλους,  επαρκής υλικοτεχνικός εξοπλισμός, καλοσυντηρημένα εθνικά εναέρια μέσα, και  συντηρημένος επίγειος στόλος. Οι συμβάσεις μίσθωσης εναέριων μέσων  να ξεκινούν νωρίτερα από την 1^η Ιουνίου, ώστε να αντιμετωπίζονται τα πυκνά πλέον δασικά περιστατικά. Και τέλος, να δοθεί επιτέλους  οριστική λύση για τους εποχικούς πυροσβέστες! Οι διαρκείς υποσχέσεις… του Υπουργείου περί μονιμοποίησής τους, δεν πείθουν πλέον.

Χαρά Καφαντάρη

Μέλος ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ

Συντονίστρια τμήματος Περιβάλλοντος

Πρώην βουλευτής  Δυτικής Αθήνας

Η Χ. ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ «FORUM ΚΥΚΛΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ».

Η Χαρά Καφαντάρη, μέλος ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και συντονίστρια τμήματος Περιβάλλοντος του κόμματος, συμμετείχε, στο πλαίσιο της 6^ης Έκθεσης Verde tec,   στην Ημερίδα: “Επιτάχυνση της μετάβασης με κίνητρα σε όλο το φάσμα της Κυκλικής Οικονομίας – Οι προτάσεις του Forum Κυκλικών Πόλεων».

Το Forum κυκλικών πόλεων είναι μια  αισιόδοξη  εθελοντική πρωτοβουλία, που ξεκίνησε το 2013. Είναι ένα κανάλι διαλόγου εμπλεκόμενων  στην Κυκλική Οικονομία, και στην οποία  συμμετέχουν  φορείς της βιομηχανίας,  της παραγωγής, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Οικονομίας, του ακαδημαϊκού χώρου,   ενώ συμμετέχουν  και 6 γεν. γραμματείς από  5 υπουργεία.

Η κυκλική οικονομία αποτελεί ένα νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο με τη χρήση υλικών για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρόνο, με παράλληλη ελαχιστοποίηση της χρήσης των φυσικών πόρων. Από το γραμμικό μοντέλο: ΠΑΡΑΓΩΓΗ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ-ΑΠΟΡΡΙΨΗ πάμε σε ένα κυκλικό μοντέλο: ΠΡΟΛΗΨΗ-ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ-ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.

Η  αναγκαιότητα της κυκλικής οικονομίας ως δημόσιας πολιτικής απορρέει τόσο από τη συμφωνία της Συνθήκης των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, όσο και από τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης που έχει θέσει ο ΟΗΕ, ως παγκόσμια πολιτική στρατηγική.

 Η εφαρμογή πολιτικών κυκλικής οικονομίας και η δημιουργία ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου στη χώρα μας απαιτεί καινοτομία, έρευνα, εξειδίκευση και την συμβολή των νέων επιστημόνων. Επίσης για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και της ανακύκλωσης σημαντική είναι η συμβολή των νέων ανθρώπων, αλλά κυρίως μια εκπαιδευτική διαδικασία προς αυτή την κατεύθυνση.

Είναι γεγονός ότι υπάρχει  συμβατότητα της κυκλικής οικονομίας και με τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, αλλά και με την κοινωνική επιχειρηματικότητα, κάτι που σημαίνει ότι η κυκλική οικονομία είναι συμβατή με όλους τους κλάδους και με όλες τις κατευθύνσεις της οικονομίας. Πολύ σημαντικό επίσης είναι ότι η κυκλική οικονομία μπορεί να συμβάλει στην ανάσχεση του brain drain, αξιοποιώντας τη γνώση των νέων Ελλήνων επιστημόνων.

Το 2017, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ψηφίσθηκε ο Ν. 4496/2017 με τον όποιο μπήκαν οι πρώτες βάσεις για την κυκλική οικονομία στην πατρίδα μας, ενώ από το 2015 υπάρχει Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, από το 2016 τα Περιφερειακά Σχέδια σε όλη την Ελλάδα ενώ στη συνέχεια ξεκίνησαν οι εντάξεις έργων στα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ, δηλαδή στο ΥΜΕΠΕΡΑΑ που περιλαμβάνει ευρωπαϊκή και εθνική χρηματοδότηση. Εκπονήθηκε δε, Εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία και τον Απρίλιο 2019 έγινε το πρώτο φόρουμ κυκλικής οικονομίας με συμμετοχή εκτός του ΥΠΕΝ , της ΟΚΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η κυκλική οικονομία περιλαμβάνει και την ανακύκλωση και τη βιομηχανική παραγωγή και την προστασία των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος. Για την επίτευξη του στόχου της Κυκλικής Οικονομίας απαιτούνται συνέργειες, όπως του επιχειρηματικού κόσμου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Παιδείας και άλλων φορέων.

Η λογική των προστίμων για προώθηση στόχων της Κυκλικής Οικονομίας δεν είναι μονόδρομος. Απαιτούνται άμεσα  η εφαρμογή  κινήτρων για τους Δήμους/Πολίτες, όπως είναι το «πληρώνω όσο πετάω»(εφαρμόζεται μέχρι στιγμής πιλοτικά), το «επιβραβεύομαι όσο διαχωρίζω», τα τέλη στην κατανάλωση μιας χρήσης προϊόντων, το τέλος ταφής (πρόβλημα για τους υποχρηματοδοτούμενους  Δήμους) κ.α. Κίνητρα  επίσης και για τις επιχειρήσεις, όπως είναι η διαβάθμιση περιβαλλοντικών εισφορών διευρυμένης ευθύνης παραγωγών, τα χρηματοδοτικά κίνητρα, οι ενισχύσεις κλπ.

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Πατρίδα «καίγεται», το Επιτελικό κράτος Μητσοτάκη καταρρέει…

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

                                                                        22/8/2023

Χ. ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: Η Πατρίδα «καίγεται», το Επιτελικό κράτος Μητσοτάκη καταρρέει…

Πύρινος κλοιός ζώνει την Πατρίδα μας. Από τον Έβρο , μέχρι την Αττική και την Πελοπόννησο! Οι συνέπειες μέχρι στιγμής  είναι τραγικές. Άνθρωποι χάνονται, περιουσίες καταστρέφονται και το δασικό  μας οικοσύστημα δέχεται σοβαρά πλήγματα.

Είμαστε δίπλα σε όσους επιχειρούν, αυτές τις δύσκολες στιγμές!! Τους πυροσβέστες, τους δασικούς υπαλλήλους, την Αυτοδιοίκησή, τους υγειονομικούς, τους εθελοντές, που με αυτοθυσία δίνουν τη μάχη,  μέσα σε αντίξοες συνθήκες.

Αν και ο έγκριτος επιστημονικός κόσμος της χώρας, αλλά και ξένοι επιστήμονες και οργανισμοί,  τα επιστημονικά Ιδρύματα  της χώρας (Αστεροσκοπείο, ΕΜΥ, Πανεπιστήμια) έγκαιρα είχαν προειδοποιήσει για τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες που θα ισχύσουν, με σοβαρό κίνδυνο δασικών πυρκαγιών, η Πολιτεία τι έκανε;

Την 7^η Ιουλίου ο κ. πρωθυπουργός, στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας δήλωνε ότι «είμαστε έτοιμοι… για την αντιπυρική». Από τότε μέχρι σήμερα όμως είχαμε την τεράστια καταστροφή στη Ρόδο, τη Μαγνησία και σήμερα σε μεγάλο μέρος της χώρας μας, με κύρια την πυρκαγιά στον Εβρο και το πολύπαθο προστατευόμενο  δάσος της Δαδιάς, που μετά από την περσινή  καταστροφή, συνεχίζει να καταστρέφεται ακόμη μια φορά και φέτος..

Για άλλη μια φορά η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις δασικές πυρκαγιές επικοινωνιακά.. και παντού  με «εκκενώσεις»… Πάντα κάποιος άλλος φταίει… Φταίνε οι Δήμοι που δεν έκαναν καθαρισμούς, ενώ γνωρίζει ότι τα εκτός σχεδίου οικόπεδα  είναι αποκλειστική ευθύνη της Πολιτείας. Οι δασικές Υπηρεσίες  όμως είναι αποψιλωμένες από προσωπικό, δεν εφαρμόσθηκαν  επαρκείς πολιτικές Πρόληψης (καθαρισμοί, αντιπυρικές ζώνες κλπ), το Πυροσβεστικό Σώμα  δρα με σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό (3600 κενές οργανικές θέσεις), με γηρασμένα  μέσα (υπάρχουν  ακόμη και πυροσβεστικά οχήματα 50 χρόνων).

Η διαφύλαξη του δασικού πλούτου της χώρας μας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα.  Είναι Εθνική υπόθεση. Αφορά τη ΖΩΗ όλων μας. Η Ελλάδα αποτελεί hot spot κλιματικής Αλλαγής, όπως γενικότερα το μεσογειακό οικοσύστημα, του οποίου είναι μέρος.

Η κλιματική Αλλαγή – Κρίση δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι, όπως επιχειρεί η κυβέρνηση, ούτε αντιμετωπίζεται με αντιπεριβαλλοντικές πολιτικές και νόμους.  Η Κλιματική Αλλαγή είναι παρούσα και ένα ευνομούμενο κράτος οφείλει να έχει ένα σύγχρονο σχέδιο Πολιτικής Προστασίας, επιστημονικά τεκμηριωμένο και βέβαια οφείλει να έχει  και ανάλογα Σχέδια προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή.

Δεν υπάρχει χρόνος… πρέπει άμεσα να δράσουμε σε αυτή την κατεύθυνση, η ΚΟΙΝΩΝΙΑ θα το επιβάλει!!

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ