Προς το Προεδρείο της Βουλής των Ελλήνων ΑΝΑΦΟΡΑ Προς τον κ. Υπουργό Εθνικής Άμυνας
ΘΕΜΑ: ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΗΡΙΞΕΙ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΕΡΓΟ ΠΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙ Οι Βουλευτές Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας, Χαρά Καφαντάρη και Β Δυτικής Αττικής, Γιώργος Τσίπρας, καταθέτουν Αναφορά προς τον κ. Υπουργό Εθνικής Άμυνας με βάση Επιστολή-Δελτίο Τύπου που έστειλε ο Σύλλογος Μετεωρολόγων Υπαλλήλων ΕΜΥ ενημερώνοντας για την υφιστάμενη κατάσταση σε έναν νευραλγικό επιστημονικό χώρο όπως είναι η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και γνωστοποιώντας τα καίρια και διαχρονικά της προβλήματα. Με βάση την από 9 Μαρτίου 2022 Επιστολή-Δελτίο Τύπου του Συλλόγου Μετεωρολόγων Υπαλλήλων ΕΜΥ τονίζεται ότι η ΕΜΥ έχει ως αποστολή την υποστήριξη σε Μετεωρολογικά προϊόντα και δεδομένα της Αεροναυτιλίας, της Ναυτιλίας, των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ), της Εθνικής Οικονομίας, του Κοινωνικού Συνόλου καθώς και κάθε ενδιαφερόμενο Φορέα, αποτελώντας τον επίσημο Πάροχο Μετεωρολογικών Δεδομένων και Υπηρεσιών για όλο τον Ελλαδικό χώρο. Τα τελευταία χρόνια, λόγω και της κλιματικής αλλαγής, υπάρχει παραδοχή της δραματικά αυξημένης συχνότητας και σφοδρότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων καθώς και των συνολικών επιπτώσεων αυτών στο περιβάλλον, στις υποδομές αλλά και στις ανθρώπινες ζωές. Για το σκοπό αυτό, εκδίδονται καθημερινά προγνώσεις καιρού αλλά και μεγάλης σημασίας δελτία επιδείνωσης καιρού ή επικίνδυνων καιρικών φαινομένων σύμφωνα με τα οποία αντίστοιχοι αρμόδιοι φορείς ενεργούν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των καιρικών φαινομένων. Όμως, Η ΕΜΥ, πέραν των ανωτέρω, δραστηριοποιείται επίσης στους τομείς της Έρευνας, της Κλιματολογίας και της Εκπαίδευσης. Υπάρχουν πολλές πτυχές του έργου της ΕΜΥ που είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό αλλά καθοριστικές για την ενίσχυση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Συγκεκριμένα, η ΕΜΥ είναι πιστοποιημένη σύμφωνα με το πρότυπο διαχείρισης ποιότητας EN ISO 9001:2021 και παρέχει μετεωρολογική υποστήριξη: στην Αεροναυτιλία ως πιστοποιημένος και αποκλειστικός Πάροχος Υπηρεσιών Αεροναυτιλίας – ΜΕΤ, στα πλαίσια του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού» σύμφωνα με τις απαιτήσεις του σχετικού Εκτελεστικού Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το ελληνικό FIR. στη Ναυτιλία εκδίδοντας προγνώσεις και αναγγελίες θυελλωδών ανέμων και θύελλας για την ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, σύμφωνα με όσα καθορίζονται από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό και το Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Σύστημα Κινδύνου και Ασφάλειας. Οι παραπάνω άγνωστες παροχές υπηρεσιών που υποστηρίζονται από το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο Πρόγνωσης και τους στελεχωμένους μετεωρολογικούς σταθμούς ανά την επικράτεια, είναι αυτές που κυρίως απαιτούν τη λειτουργία της Υπηρεσίας με επιχειρησιακές βάρδιες όλο το 24ωρο και όλες τις ημέρες του χρόνου. Για το εν λόγω έργο απασχολούνται Μετεωρολόγοι πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού υψηλών προσόντων με πολυετή πείρα. Χωρίς καμία πρόσληψη τα τελευταία δεκαπέντε(!) χρόνια ο αριθμός του προσωπικού βαίνει διαρκώς μειούμενος. Οι ανωτέρω παροχές υπηρεσιών απαιτούν 24ωρη τεχνική υποστήριξη και εξελιγμένη υλικοτεχνική υποδομή οι οποίες επίσης, τα τελευταία χρόνια, βαίνουν εκθετικά μειούμενες. Λόγω της υποστελέχωσης και της υποχρηματοδότησης οι ανωτέρω παρεχόμενες υπηρεσίες απειλούνται. Τα αιτήματα που διατυπώνονται είναι:
Άμεση πρόσληψη μετεωρολόγων Προγνωστών και Παρατηρητών για τη στελέχωση των βαρδιών και των επανδρωμένων μετεωρολογικών σταθμών ανά την επικράτεια.
Άμεση πρόσληψη προσωπικού με ειδικότητα πληροφορικής καθώς και Τεχνικών υποστήριξης μετεωρολογικών σταθμών, radar, σταθμών λήψης δορυφορικών δεδομένων και τεχνικών συντήρησης – επισκευής μετεωρολογικών οργάνων.
Άμεση αύξηση, στον ετήσιο προϋπολογισμό, της χρηματοδότησης για την ΕΜΥ.
Άμεση απόδοση στην ΕΜΥ (ως Πιστοποιημένο Πάροχο ΜΕΤ βάσει προς ισχύουσας Ευρωπαϊκής αλλά και Ελληνικής νομοθεσίας) των μη διατεθέντων κονδυλίων από τον «Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια των Πτήσεων (Eurocontrol)» που προς αναλογούν για την παροχή συνόλου υπηρεσιών προς Αεροναυτιλία. Επισυνάπτεται η από 9 Μαρτίου 2022 Επιστολή-Δελτίο Τύπου που έστειλε ο Σύλλογος Μετεωρολόγων Υπαλλήλων ΕΜΥ. Παρακαλούμε, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων σας, για την απάντηση σχετικά με τις ενέργειες του Υπουργείου για αποτελεσματική επίλυση του θέματος. Αθήνα, 10/03/2022 Οι καταθέτοντες Βουλευτές Χαρούλα (Χαρά) Καφαντάρη Γιώργος Τσίπρας
Τοποθέτηση της Χαράς Καφαντάρη, Βουλευτού Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας, Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, Αν. Τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖΑ ΠΣ στην ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΥ για σ/ν Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 08.03.2022
Ακολουθεί ολόκληρη η εισήγηση :
ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ (Εισηγήτρια της Μειοψηφίας):
Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε. Κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές. Δεν μπορώ να μην ξεκινήσω σήμερα με την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Είναι μια μέρα η οποία υπενθυμίζει πάντα τον αγώνα για την πραγματική ισότητα, όπως φέτος ο ΟΗΕ έχει αφιερώσει αυτή την παγκόσμια μέρα λόγω της κλιματικής κρίσης με το εξής σύνθημα «Αγωνιζόμαστε για πλήρη ισότητα των φύλων, για ένα βιώσιμο μέλλον».
Πραγματικά, οι κυρώσεις των εν λόγω συμφωνιών που θα συζητήσουμε σήμερα δεν είναι σε τυχαία χρονική στιγμή. Ζούμε σε μία εποχή μιας τρομερής πολεμικής σύρραξης η οποία γίνεται στην Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας, κάτι που σαφώς το καταδικάζουμε για άλλη μια φορά. Μία εμπόλεμη κατάσταση η οποία πέραν των πολλών προβλημάτων που δημιουργεί, προσφυγικό, ζητήματα παραβίασης διεθνούς δικαίου κλπ., έχει σημαντική επίδραση και στις ενεργειακές πολιτικές σε παγκόσμιο επίπεδο και σε Ευρωπαϊκό, αλλά και στη χώρα μας. Πραγματικά, σήμερα έχουμε ρεκόρ χονδρεμπορικής τιμής ηλεκτρικού στα 426,9 ευρώ τη μεγαβατώρα και αυτό είναι κάτι το πολύ σημαντικό.
Ο πόλεμος της Ουκρανίας, έχει σαφώς σημαντική επίδραση και στην άνοδο των τιμών, αλλά πραγματικά για την πατρίδα μας, αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει τώρα, έχει ένα προηγούμενο. Εδώ και δέκα μήνες προειδοποιούμε και τονίζουμε και βιώνει ο Ελληνικός λαός τις συνέπειες της αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού και γενικότερα της τιμής της ενέργειας. Η κυβέρνηση λοιπόν, και στην παρούσα φάση, ας μην κρύβεται πίσω από την Ουκρανία και αυτό που συμβαίνει, – γεγονός που καταδικάζουμε, το ξαναλέω για άλλη μια φορά – αλλά ας αναλάβει τις ευθύνες της και ας πάρει πρωτοβουλίες. Οι ευθύνες της είναι πολύ μεγάλες, γιατί έδεσε τη χώρα μας στην τροχιά του φυσικού αερίου. Υπάρχουν πολλές στρεβλώσεις στην αγορά και η συμμετοχή του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή αγγίζει το 50%. Η βίαιη απολιγνιτοποίηση η οποία ανακοινώθηκε από τον κύριο Μητσοτάκη το Σεπτέμβρη του 19 και προχωρεί και η πρόσδεση μας στο φυσικό αέριο, πραγματικά δημιουργεί πάρα πολλά προβλήματα και στη συγκεκριμένη φάση ανακύπτουν ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας της χώρας μας. Η δε λειτουργία του λιγνίτη τις τελευταίες μέρες απέδειξε ότι και αυτό το οποίο είχε ως επιχείρημα η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, ότι ο λιγνίτης είναι πιο ακριβός από το φυσικό αέριο, είναι άλλο ένα πράγμα το οποίο έχει καταρριφθεί. Ας αναλάβει λοιπόν και ας πάρει πρωτοβουλίες η Ελληνική πολιτεία και η κυβέρνηση. Διαπραγμάτευση για φθηνές τιμές προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου, διμερή συμβόλαια με χώρες για την προμήθεια φυσικού αερίου, και γενικότερα πρωτοβουλίες, ώστε να εξασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας. Γιατί πραγματικά πέραν των τιμών. υπάρχει και θέμα ενεργειακής ασφάλειας.
Έρχομαι τώρα στο στις εν λόγω κυρώσεις. Έχουμε να ακυρώσουμε τρεις διεθνείς συμβάσεις. Μνημόνιο Κατανόησης με την Ινδία, Κύρωση Συμφωνίας – Πλαίσιο για την ίδρυση Διεθνούς Ηλιακής Συμμαχίας και βέβαια, την Κύρωση Μνημονίου Κατανόησης με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Για το πρώτο που αφορά την Ινδία. Θα πω ότι η Ινδία είναι μια χώρα μεγάλων αντιθέσεων, πολιτικών, πολιτισμικών, θρησκευτικών, οικονομικών και κοινωνικών αντιθέσεων. Μαζί με τις σημερινές χώρες, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Σρι Λάνκα, Νεπάλ, Μπουτάν, Μαλδίβες, ήταν τα μέρη της ινδικής υποηπείρου, που συχνά οι αποικιοκράτες της Μεγάλης Βρετανίας αποκαλούσαν και «πετράδι του στέμματος». Οι Ελληνο-ινδικές σχέσεις είναι γνωστές από την εποχή του μεγάλου Αλεξάνδρου. Αργότερα και από την εποχή των επιγόνων σε όλη την περίοδο της αποικιοκρατίας, καθώς και μεγάλοι Έλληνες δημοτικιστές έζησαν και δούλεψαν στην Ινδία. Αναφέρω τον Αλέξανδρο Πάλλη, τον Αργύρη Εφταλιώτη κλπ. Είναι η δεύτερη σε πληθυσμό χώρα της γης μετά την Κίνα, αλλά έχει καταλάβει την τρίτη θέση μετά την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα με βαθμούς ανάπτυξης 6,5%, αλλά και με ταχεία πληθυσμιακή αύξηση. Στην Ινδία σήμερα η κλιματική αλλαγή επηρεάζει πολλούς τομείς, όπως τη δημόσια υγεία, τις δασικές πυρκαγιές, την βιοποικιλότητα κλπ. Στην τελευταία της αναφορά η IPCC, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή των Η.Ε., βλέπει την αύξηση επεισοδίων καύσωνα από το 1950, και τη μείωση τόσο σε συχνότητα, όσο και σφοδρότητα των ψυχρών εισβολών. Όπως καταλαβαίνουμε, η Κλιματική Κρίση επηρεάζει ιδιαίτερα την Ινδία.
Η Ινδία όμως, δεν καλυπτόταν από τις προβλέψεις του πρωτοκόλλου του Κυότο, σαν αναπτυσσόμενη χώρα και δεν χρειαζόταν να προβεί σε περιορισμούς εκπομπών της. Το Σύμφωνο του Παρισιού που υιοθετήθηκε στην COP 21 από 196 χώρες, έθεσε ως γνωστόν τον περιορισμό της μείωσης των 2 βαθμών κελσίου στο τέλος του αιώνα και ή δυνατόν στον 1,5 βαθμό σε σχέση με τα προβιομηχανική επίπεδα. Παρά τις πιέσεις σε διεθνείς συνδιασκέψεις ακόμη και στη σύνοδο κορυφής που συγκάλεσε ο Μπάϊντεν μετά την εκλογή του για επαναφορά στην τροχιά του συμφώνου του Παρισιού, η Ινδία δεν δεσμεύτηκε με φιλόδοξες προτάσεις. Το 2021, μόλις 12% της παραγόμενης στη χώρα ενέργεια προήρχετο από ΑΠΕ. Μετά από παλινωδίες, μόλις στην COP 26 στη Γλασκώβη, ο Ινδός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η χώρα του έχει σαν κλιματικό στόχο κλιματική ουδετερότητα το 2070, πολύ αργότερα απ’ ότι προβλέπεται από τη Συμφωνία του Παρισιού. Επίσης, πρέπει να θυμίσουμε, ότι η Ινδία δεν έχει ακόμα υπογράψει τη συνθήκη για τη μείωση εκπομπών μεθανίου κατά 30% μέχρι το 2030 όπως συμφωνήθηκε στη Γλασκώβη.
Η Κύρωση Μνημονίου Κατανόησης με την Ινδία είναι ένα σοβαρό βήμα διεθνούς συνεργασίας. Η τεχνική και επιστημονική πρόοδος της χώρας έχει να προσφέρει πολλά και στη δική μας και αντίστοιχα και οι δικές μας εμπειρίες μπορούν να προσφέρουν σε αυτή. Τέτοια μνημόνια κατανόησης μπορούν να προσφέρουν πολλά σε πρακτικό και σε διπλωματικό επίπεδο. Φέρνουν κοντά τους λαούς και βέβαια, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν μπορεί να βοηθήσει στην επιτάχυνση προσπαθειών της Ινδικής πλευράς για απανθρακοποίηση της οικονομίας της στα μέσα του αιώνα, η σύμβαση αυτή μπορεί.
Έρχομαι τώρα στην Ηλιακή Συμφωνία. Η ιδέα της δημιουργίας της Διεθνούς Ηλιακής Συμμαχίας, ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι και τον τότε Πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, κατά τη διάρκεια της 21ης Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που έγινε στο Παρίσι. Ακολούθως, η Ινδία ηγήθηκε προσπάθειας για μια νέα εποχή αμοιβαίων πολυεπίπεδων προσπαθειών, μέσω της ίδρυσης της Διεθνούς Ηλιακής Συμμαχίας που έγινε το Μάρτη του 2008 στο Νέο Δελχί, πάλι από τον Πρωθυπουργό Μόντι και τον Γάλλο Μακρόν, στην παρουσία περισσότερων από 20 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Πρόκειται για προσπάθεια που στοχεύει να φέρει την αλλαγή, καταπολεμώντας κλιματικές αλλαγές που απειλούν την ανθρώπινη ύπαρξη.
Στις 30 Νοεμβρίου του 2015, η Ινδία και η Γαλλία ξεκίνησαν την πρωτοβουλία ISA με τη Διακήρυξη του Παρισιού, παρόλο που η Ινδία είχε τροχοδρομήσει τις προσπάθειες της από το 2010. Η διακήρυξη υποστήριζε την πρόταση της Ινδίας για τη Διεθνή Ηλιακή Συμμαχία που λειτουργεί ως κοινή πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ πλούσιων σε ηλιακούς πόρους χωρών, που βρίσκονται πλήρως ή εν μέρη μεταξύ τροπικών ζωνών.
Περισσότερες από 89 χώρες έχουν ήδη υπογράψει το συμφωνητικό. Οι 72 από αυτές την είχαν ήδη επικυρώσει μέχρι τα μέσα του 2020 και, επίσης, στη «Διεθνή Ηλιακή Συμφωνία» δόθηκε το καθεστώς πολυμερούς συνθήκης από τον ΟΗΕ και τέθηκε σε ισχύ στις 6 Δεκέμβρη. Όλα τα κράτη-μέλη πρέπει να δρουν συντονισμένα, έτσι ώστε οι χρηματοδοτικές απαιτήσεις και η ενίσχυση της τεχνολογικής ικανότητας να καθιστούν προσιτή την ηλιακή ενέργεια σε όλους. Έδρα, δε, αυτής της συμφωνίας ορίστηκε το Γκουργκάον.
Έρχομαι τώρα, τρίτον, στην κύρωση της Σύμβασης με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που είναι η χώρα του κόλπου, πολιτική ένωση 7 εμιράτων. Πετρελαιοπαραγωγικές χώρες με κεντρικό ρόλο στην εφοδιαστική αλυσίδα των ορυκτών καυσίμων. Από το site του Υπουργείου Ενέργειας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων βλέπουμε, παρόλη την πετρελαιοπαραγωγή και την τεράστια οικονομική και κοινωνική αλλαγή που αυτή έφερε, η χώρα δεν θα μείνει αλώβητη από την κλιματική αλλαγή. Ο κυριότερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η χώρα είναι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Το SEI, Stockholm Environmental Institute at Taft University Affiliate, υπολογίζει ότι το 6% της κατοικημένης και ανεπτυγμένης ακτογραμμής της χώρας θα χαθεί μέχρι το τέλος του αιώνα, αφού θα κατακλυστεί από την άνοδο της θάλασσας. Άλλοι κίνδυνοι που απειλούν την περιοχή είναι η μείωση βροχοπτώσεων, μείωση διαθέσιμων υδατικών πόρων, ξηρασία κλπ.
Η επιπλέον οικονομική ανάπτυξη, όπως αναφέρει η επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος των Εμιράτων, θα επιδεινώσει την ήδη κακή ποιότητα της ατμόσφαιρας. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα παράγουν 80 τόνους αερίων του θερμοκηπίου ανά κεφαλή, ενώ, για παράδειγμα, η κατά κεφαλή παραγωγή εκπομπών στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν ξεπερνά τους 14 τόνους το 2019. Η χρήση ορυκτών καυσίμων στα οχήματα, στα air-condition, στα εργοστάσια αφαλάτωσης, στην παραγωγή ενέργειας συμβάλλει σημαντικά σε αυτές τις εκπομπές. Είναι κατανοητό, γιατί στην παράγραφο 4 του μνημονίου αναφέρεται το ενδιαφέρον για την ανάπτυξη και διμερούς συνεργασίας, όχι μόνο στον τομέα ανάπτυξης ΑΠΕ, αλλά και στον τομέα σύλληψης και αποθήκευσης άνθρακα.
Θα κλείσω λέγοντας ότι τέτοια μνημόνια κατανόησης μπορούν να προσφέρουν πολλά, τόσο σε πρακτικό επίπεδο, όσο και σε διπλωματικό. Ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη διπλωματική προσέγγιση και αλληλοκατανόηση των λαών. Δεν μπορούμε να είμαστε αρνητικοί στην ψήφιση των τριών αυτών πρωτοκόλλων και συμβάσεων. Θα θέλαμε μια δέσμευση ότι δεν θα υπάρξουν τροπολογίες όταν έρθει στην Ολομέλεια, όταν έρθουν οι κυρώσεις στην Ολομέλεια και επειδή θεωρούμε ότι βρισκόμαστε σε μία δύσκολη κατάσταση ενεργειακά, που αφορά και την ασφάλεια, την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας, αλλά και την ανταπόκριση του κόσμου, του λαού, στις αυξημένες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που και λόγω της Ουκρανίας θα γίνουν, φαίνεται με τις πολιτικές της κυβέρνησης, ακόμα πιο έντονες οι αυξήσεις, θα είμαστε επιφυλακτικοί περιμένοντας να δούμε και προτάσεις και της κυβέρνησης γενικότερα στον τομέα τον ενεργειακό. Ευχαριστώ. Με επιφύλαξη.
Συζήτηση της ερώτησης της Χαράς Καφαντάρη, Βουλευτού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας με θέμα: «Ανάγκη αλλαγής πολιτικής στον σχεδιασμό αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών» σήμερα 28.02.2022
Κύριε Υπουργέ, αναμφισβήτητα το μυαλό και ο νους όλης της ανθρωπότητας είναι στραμμένο σε αυτό το οποίο γίνεται στην Ουκρανία σήμερα, στις πολεμικές συρράξεις. Και όλοι μας πιστεύω ότι θέλουμε να λήξει γρήγορα αυτός ο πόλεμος, να νικήσει η διπλωματία και όχι τα όπλα.
Κύριε Υπουργέ, είναι θετική η πρωτοβουλία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στις περιοχές της Ουκρανίας. Άλλωστε μας δόθηκε η δυνατότητα πρόσφατα και στην κύρωση κάποιων συμβάσεων πριν από λίγες μέρες εδώ στη Βουλή του Υπουργείου σας για τη βοήθεια στο επίπεδο της πολιτικής προστασίας μεταξύ των κρατών, γιατί πραγματικά καθίσταται ιδιαίτερα επίκαιρο αυτήν τη στιγμή αυτό που λέμε διπλωματία της πολιτικής προστασίας.
Και θα έρθω εδώ να πω και να υπενθυμίσω, κύριε Υπουργέ, ότι πέρυσι το καλοκαίρι που είχαμε τις μεγαλύτερες πυρκαγιές δεκαετίας που κάηκαν 1,4 εκατομμύρια στρέμματα γης επί Κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν υπήρχε τότε το Υπουργείο ούτε και εσείς ήσασταν αρμόδιος Υφυπουργός, πραγματικά βοηθήθηκε η χώρα μας από αποστολές από άλλες χώρες, από είκοσι πέντε χώρες μέσω του προγράμματος «RESCUE» και βέβαια διμερείς βοήθειες μεταξύ των οποίων ήταν και η Ουκρανία και η Ρωσία. Και το λέω αυτό γιατί στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής στην κρίσιμη στιγμή που βρισκόμαστε πρέπει όλα να τα λαμβάνουμε υπόψιν.
Κύριε Υπουργέ, η ερώτηση την οποία συζητάμε σήμερα και κατέθεσα μετά από την μη απάντηση από την πλευρά του Υπουργείου, γιατί η ερώτηση αυτή είχε κατατεθεί στις 6/12 και με βάση τον Κανονισμό της Βουλής επανακατατίθεται σήμερα ως επίκαιρη αφορά ακριβώς το μεγάλο ζήτημα της διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών, της λογικής της πρόληψης, πώς την εννοούμε και πραγματικά τον καινούργιο σχεδιασμό, ο οποίος απαιτείται στις σύγχρονες συνθήκες της κλιματικής κρίσης που ουσιαστικά οι δασικές πυρκαγιές είναι ένα από τα ακραία φαινόμενα, τα οποία εμφανίζονται συνέπεια της κλιματικής κρίσης που δεν είναι μόνο στις μεσογειακές χώρες, υπάρχει έξαρση παντού ακόμα και στη βόρεια Ευρώπη.
Έγκαιρα εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είχαμε καταθέσει και συγκεκριμένες προτάσεις ακόμα και σχέδιο νόμου. Από το 2019 το Νοέμβρη έχει κατατεθεί και στη Βουλή το σχέδιο νόμου να συζητηθεί, δεν έχει έρθει για συζήτηση. Είναι ένα σχέδιο νόμου που δίνει και τη δική μας λογική τη σύγχρονη θα έλεγα.
Πρέπει, όμως, να πω και κάποια νούμερα, κύριε Υπουργέ. Πρέπει να πω ότι η Ελλάδα το 2020 γνώρισε τον μεγαλύτερο αριθμό πυρκαγιών μέχρι σήμερα, δεκαετίας θα έλεγα, και έκλεισε με έντεκα χιλιάδες επτακόσιες ενενήντα εννιά δασικές πυρκαγιές.
Ωστόσο, ακόμα και το 2021 οι πυρκαγιές ήταν πολλές. Στο ξεκίνημα της αντιπυρικής είχαμε τη μεγάλη πυρκαγιά στα Γεράνεια, μία πυρκαγιά που ανήκει στο 1% των μεγαλύτερων πυρκαγιών όσον αφορά στην καμένη δασική έκταση, ξεπερνώντας ακόμα και τις πυρκαγιές που είχαν γίνει στην Ηλεία το 2007.
Τι, όμως, εννοούμε εμείς πρόληψη και τι κάνετε εσείς; Εσείς επιμένετε σε μία λογική καταστολής αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών και όχι πρόληψης. Η πρόληψη, όμως, σημαίνει διερεύνηση αιτιών και ανάλυση στατιστικών, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών, νομοθετικά μέτρα, διαχείριση του δάσους –το 90% των ελληνικών δασών δεν έχουν διαχειριστικά σχέδια- αντιπυρικό σχεδιασμό, προκατασταλτικά έργα, σύστημα εκτίμησης κινδύνου, περιπολίες στα δάση και μια σειρά άλλα πράγματα.
Ερχόμαστε, λοιπόν, και ρωτάμε: Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την οργάνωση της αντιπυρικής περιόδου που θα έρθει, αλλά και γενικότερα για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών;
Γιατί το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», το πολυδιαφημισμένο από την πλευρά της Κυβέρνησης, που αφορά κυρίως μηχανολογικά μέσα και εξοπλισμό, που χρειάζονται μεν, δεν μπορεί να αντικαταστήσει ουσιαστικά τις πολιτικές πρόληψης και του σχεδιασμού, όπου όπως ανέφερε και ο συνάδελφος και οι δασικές υπηρεσίες έχουν σημαντικό ρόλο να παίξουν.
Πραγματικά, ποιος είναι αυτός ο σχεδιασμός και ποιο το νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο κινείται το Υπουργείο; Βάσει ποιου νομοθετικού πλαισίου, τελος πάντων, λειτουργεί το Υπουργείο; Τα άλλα στη δευτερολογία μου.
(ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ)
ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:
Λοιπόν, κύριε Υπουργέ, πρώτα απ’ όλα, να κρυβόμαστε πίσω από την κλιματική αλλαγή, που είναι μια πραγματικότητα, δεν δικαιολογεί ότι αυτό το Υπουργείο έξι μήνες τώρα από την ίδρυσή του -περίπου έξι μήνες, από τον Σεπτέμβρη- έχει αποτύχει σε όποια κρίση διαχειρίστηκε. Απέτυχε στον Μπάλο, απέτυχε στη χιονόπτωση. Και τώρα έρχεστε, κύριε Υπουργέ -και δεν είναι προσωπικό αυτό, θέλω να το ξεκαθαρίσω-, σαν πολιτική ηγεσία, σαν Υπουργείο, σαν Κυβέρνηση να λέτε «Κάναμε μία επιτροπή η οποία θα εξετάσει για την αντιπυρική», που είναι η Αστυνομία, ο Στρατός, το ΕΚΑΒ κ.λπ.
Κύριε Υπουργέ, αυτή είναι η πολιτική προστασία. Δεν είναι κάτι καινούργιο αυτό που μας είπατε. Είστε υποχρεωμένοι. Πολιτική προστασία σημαίνει επιχειρησιακός βραχίονας, όλοι αυτοί οι φορείς. Άρα δεν κάνατε κάτι καινούργιο, για να μας λέτε «κάναμε αυτό».
Δεύτερον, αναφερθήκατε στο σχέδιο ΙΟΛΑΟΣ, αναφερθήκατε στα σχέδια που έχετε. Ο ΙΟΛΑΟΣ -τον ξέρουμε, είναι και ένα βιβλιαράκι που βγάλατε-, αυτός που μας δώσατε, συντάχθηκε το φθινόπωρο του 2019 με βάση νόμο του 2003 και το σχέδιο ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ. Με αυτά τα παρωχημένα σχέδια κινείστε. Με αυτά τα παρωχημένα σχέδια κινήθηκε και η περσινή αντιπυρική περίοδος. Εσείς ψηφίσατε έναν νόμο, η Κυβέρνηση -όχι εσείς προσωπικά, το τονίζω για άλλη μία φορά- που θα έλυνε όλα τα ζητήματα, τον ν. 4662/2020. Τον βάλατε στην άκρη με τον τότε Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και λειτουργούσατε με τα παλιά σχέδια δεκαετίας, του 2003. Δεν μας λέτε κάτι καινούργιο τέλος πάντων.
Επίσης, ήταν αποτυχία, κύριε Υπουργέ, η περσινή αντιπυρική περίοδος. Ήταν πλήρης αποτυχία. Ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες στρέμματα κάηκαν. Μιλάτε για το σχέδιο ΔΡΙΑΔΕΣ που απέτυχε. Έγινε εν μέσω αντιπυρικής περιόδου. Οι περιοχές που θα προστατεύατε -το Τατόι να πω ενδεικτικά- κάηκαν. Λοιπόν, μην μιλάτε για επιτυχίες και ότι το ίδιο θα γίνει τώρα.
Να μην για το άλλο κομμάτι που αναφερθήκατε, σχετικά με τις απευθείας αναθέσεις της που γίνανε. Διαβάσαμε και την ανακοίνωση του Υπουργείου στην κριτική που ασκήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Και εκεί επιβεβαιωνόμαστε. Δεν έγινε παραλαβή για όλο το έργο. Δεν εκτελέστηκε όλο το έργο. Για την τιμή μονάδος δεν αναφερθήκατε. Βέβαια, εμείς θα συνεχίσουμε τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και για αυτό.
Τώρα έρχομαι και λέω, κύριε Υπουργέ, γιατί κάνατε μία τροπολογία συνέχεια του προηγούμενου στο τέλος του χρόνου να είναι νόμιμες οι αναθέσεις και όλα τα έξοδα της πολιτικής προστασίας; Τέλος Δεκεμβρίου ψηφίστηκε αυτό. Απλά ένα ερωτηματικό. (SO)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, κύριε Υπουργέ, μιλάει με σαφήνεια και η κατεύθυνσή της είναι: Για τη μετά το 2029 περίοδο η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτεί επενδύσεις στην πρόληψη καταστροφών, την ετοιμότητα, την αντίδραση. Η διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος είναι ευθύνη για τις επόμενες γενεές κ.λπ. Άρα, χρειάζονται πολιτικές πρόληψης.
Για τους δασοκομάντος που αναφερθήκατε, αυτό το ειδικό σώμα, ασκήσαμε κριτική στη Βουλή, όταν συζητήθηκε αυτή η τροπολογία. Εγώ όμως θα έρθω και θα πω ότι έχετε και την ευθύνη της Πυροσβεστικής. Τι θα γίνει με αυτούς τους εποχικούς; Τόσα χρόνια αυτοί οι άνθρωποι δίνουν τη ζωή τους, παλεύουν με τις φωτιές. Αυτοί οι άνθρωποι δεν πρέπει σταδιακά να ενταχθούν στο Πυροσβεστικό Σώμα; Θα κάνουμε καινούργια σώματα; Λέτε ότι κάποιοι από αυτούς πιθανόν να προσληφθούν, όπως αναφέρατε.
Λοιπόν πρέπει να δώσετε λύση σε αυτά τα ζητήματα. Ένα εκπαιδευμένο αξιόμαχο δυναμικό με ιδιαιτερότητες -γιατί υπάρχουν και θέματα ηλικίας και όλα αυτά δεν τα αρνούμαι- πρέπει να δείτε και έναν τρόπο πώς θα ενταχθεί στον αγώνα που θα ξεκινήσει κατά την αντιπυρική περίοδο.
Εντούτοις ο κύριος Υπουργός έχει πει ότι αυτοί οι δασοκομάντος, η καινούργια ομάδα, γύρω στον Ιούνιο-Ιούλιο -το είπε, το έχω ακούσει και του το έθεσα και ως ερώτημα στην Επιτροπή Περιβάλλοντος- θα είναι έτοιμη. Δηλαδή εισάγετε πάλι αυτή την αντιεπιστημονική λογική που έλεγε ο κ. Χαρδαλιάς, «βασική αντιπυρική περίοδος»; Την 1η Μαΐου πρέπει όλα να είναι έτοιμα σε όλα τα επίπεδα.
Χθες είχαμε δασικές πυρκαγιές. Ο Γενάρης έκλεισε, σύμφωνα με στοιχεία του Πυροσβεστικού, με τετρακόσιες οκτώ πυρκαγιές. Λοιπόν το πρόβλημα είναι σοβαρό. Δεν είναι να σχεδιάζουμε, είναι να φτιάξουμε ένα ικανό νομοθετικό πλαίσιο, να πάρουμε προσωπικό, να εφαρμόσουμε πολιτικές πρόληψης που αυτό είναι το πιο σημαντικό και βέβαια, τα εναέρια μέσα που θα έχουμε να είναι καλά συντηρημένα, γιατί μέσα στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ διαφημίζονται και τα καναντέρ τα οποία θα είναι από το 2025 έτοιμα.
Και βέβαια, με σεβασμό και να ακούμε την επιστημονική κοινότητα και τα ιδρύματά που γνωρίζουν, κύριε Υπουργέ, και μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε ένα σύγχρονο σύστημα πολιτικής προστασίας, ανάλογο των αναγκών που έχουν οι καιροί, ειδικά στην εποχή της κλιματικής κρίσης.
Σύμφωνα με το δελτίο τύπου υπ. Αριθ. ΔΤ 4781 της 24/02/2022 του Πυροσβεστικού Σώματος[1] «Σοροί τριών ατόμων εντοπίστηκαν, κατά τη διάρκεια κατάσβεσης πυρκαγιάς που εκδηλώθηκε σε μονοκατοικία επί της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης στη Νέα Μαγνησία, του δήμου Δέλτα, της Π.Ε Θεσσαλονίκης, κατά τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα. Στο έργο της κατάσβεσης έλαβαν μέρος 12 πυροσβέστες με έξι οχήματα. Από την πυρκαγιά προκλήθηκαν εκτενείς υλικές ζημιές στην κατοικία.»
Το δελτίο τύπου του Π.Σ. συνοψίζει τις τραγικές συνέπειες καταστάσεων που βιώνονται εσχάτως. Τα τελευταία χρόνια, περιδιαβάζοντας την επίσημη ιστοσελίδα του Πυροσβεστικού Σώματος, αλλά και τον Τύπο, τόσο έντυπο, όσο και ηλεκτρονικό, διαπιστώνουμε ότι, οι αστικές πυρκαγιές, όπως αποκαλούνται στα ανοιχτά δεδομένα που παραθέτει το ίδιο το Π.Σ., μια αύξηση του αριθμού τους. Τα δύο τελευταία χρόνια (2020 & 2021) η αύξηση αυτή των αστικών συμβάντων έχει πάρει σημαντικές διαστάσεις. Το 2020 έκλεισε με αριθμό ρεκόρ ενδεκαετίας αστικών πυρκαγιών, ξεπερνώντας κατά πολύ, όχι μόνο το προηγούμενο έτος, αλλά και το προηγούμενο ρεκόρ που σημειώθηκε το 2011.
Η μεταβολή του πλήθους αστικών πυρκαγιών, φαίνεται ανάγλυφα στο επισυναπτόμενο διάγραμμα.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΛΗΘΟΥΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ ΚΑΤ’ ΕΤΟΣ
Όμως, η αύξηση του πλήθους συμβάντων αστικών πυρκαγιών συνοδεύεται, δυστυχώς, με κόστος σε ανθρώπινα θύματα. Το 2020 οι ανθρώπινες απώλειες ανέρχονται στο επίπεδο των 68 θυμάτων ενώ, το 2021 σημειώθηκε ρεκόρ με συνολικά 83 θύματα. Χαρακτηριστικό είναι ότι, τον τελευταίο μήνα του 2021 σημειώθηκαν τα περισσότερα θύματα. Τα θύματα είτε απανθρακώθηκαν, είτε εισέπνευσαν δηλητηριώδη ή τοξικά αέρια. Από τα θύματα, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ελάχιστες ήταν οι περιπτώσεις που η αιτία θανάτου αποδίδεται σε αυτοκτονίες (2 περιπτώσεις) και εγκληματικές ενέργειες (2 θύματα). Η κυρίαρχη εξήγηση για το μεγάλο πλήθος πυρκαγιών, αλλά και θυμάτων είναι η μη ορθή χρήση θερμαντικών μέσων.
Η δυσμενής αυτή κατάσταση συνεχίζεται και το 2022. Ενδεικτικά αναφέρονται τα περιστατικά του Ιανουαρίου: Σητεία 17.01.2022, Δ. Μυλοποτάμου (Κρήτη) 23.01.2022, Χαλκίδα 24.01.2022, Καρδαμύλη 24.01.2022, Αθήνα 29.01.2022. Ενώ, συνεχίζεται και το Φεβρουάριο, με περιστατικό να σημειώνεται στην Κέρκυρα (13.02.2021) και πρόσφατα στην Αμφίκλεια(Δ.Τ. Π.Σ. 4782/25.02.2022). Το Πυροσβεστικό Σώμα προσπαθεί με έντυπα, συμβουλές, ή βίντεο να ενημερώνει τους πολίτες, όμως φαίνεται ότι, οι προσπάθειες του αυτές δεν είναι αρκετές.
Δεδομένου ότι:
Οι αστικές πυρκαγιές τον τελευταίο χρόνο παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση, αφήνοντας και αυξημένο αριθμό ανθρώπινων θυμάτων,
Οι αξιέπαινες προσπάθειες του Π.Σ. δεν επαρκούν να ανακόψουν την δυσμενή αυτή κατάσταση,
Οι κίνδυνοι πυρκαγιάς πολλαπλασιάζονται και από την ακρίβεια και από την ενεργειακή ένδεια, που απειλούν τα νοικοκυριά,
Τα εξαγγελθέντα μέτρα της κυβέρνησης για την επιδότηση στους λογαριασμούς ενέργειας ίναι ανεπαρκή και δεν καλύπτουν τις ανάγκες νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί;
Τί μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθενται να λάβουν ώστε να αναστραφεί η πορεία αύξησης των αστικών πυρκαγιών και να ελαττωθούν τα θύματα από αυτές;
Ποιες προτάσεις προετοιμάζουν τα Υπουργεία και η Κυβέρνηση (ενημερωτικά και άλλα) ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι αστικές πυρκαγιές;
Τί επιπλέον μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθενται να λάβουν, ώστε να μειωθεί η ενεργειακή ένδεια και η ακρίβεια στο ηλεκτρικό ρεύμα, που απειλούν τους πολίτες, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις;
Eισήγηση της Χαράς Καφαντάρη Βουλευτού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας ,Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, σήμερα (24.02.2022) για το σ/ν Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας: Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας, Μαυροβουνίου και Αζερμπαϊτζάνγια συνεργασία και προστασία από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές και αμοιβαία βοήθεια στον τομέα της πρόληψης και της εξάλειψης των συνεπειών φυσικών καταστροφών και ανθρωπογενών ατυχημάτων.
Ακολουθεί ολόκληρη η εισήγησή της:
ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Καταρχάς θα ήθελα να πω ότι η σημερινή συζήτηση, η οποία αφορά δύο Κυρώσεις Συμφωνιών μεταξύ της Ελλάδας και του Αζερμπαϊτζάν και Μαυροβουνίου οι οποίες Συμφωνίες έγιναν το 2009 και το 2010, σαφώς μας βρίσκει θετικούς, τοποθετηθήκαμε και στην Επιτροπή, αφορούν το κομμάτι της διπλωματίας, της πολιτικής προστασίας, ανταλλαγής βοήθειας στον τομέα πρόληψης, αποκατάστασης φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.
Αυτό, όμως, το οποίο τονίσαμε και στην Επιτροπή, όταν τοποθετηθήκαμε σχετικά, την ανάγκη ενίσχυσης μιας ενεργητικής διπλωματίας στο κομμάτι της πολιτικής προστασίας είναι ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα πραγματικά για τον ρόλο της ενεργητικής διπλωματίας σε διεθνές επίπεδο μετά από αυτό που συνέβη το πρωί με τις πολεμικές επιχειρήσεις της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία. Κανείς δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένος όταν ξεκινάει ένας πόλεμος και πρέπει όλοι να συμβάλουμε στο να σταματήσει μέσα από τον τομέα της διπλωματίας πρώτα από όλα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και ενεργητικής διπλωματίας από την πλευρά της πατρίδας μας.
Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία από την αρχή καταδικάσαμε τις πολεμικές επιχειρήσεις και καλέσαμε και την Κυβέρνηση και τη διεθνή και πρώτα από όλα ευρωπαϊκή κοινότητα να κάτσει στο τραπέζι και μέσα από διπλωματικές οδούς να δοθεί κάποια λύση και να σταματήσουν οι πολεμικές επιχειρήσεις.
Ειδικά για τη χώρα μας, για την πατρίδα μας οφείλει η Κυβέρνηση, πέραν της συμμετοχής της χώρας στη διευθέτηση αυτής της κρίσης -να σταματήσουν εδώ, δηλαδή, οι πολεμικές επιχειρήσεις- να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, τον επαρκή ενεργειακό εφοδιασμό της, γιατί ο τομέας της ενέργειας αναδεικνύεται κορυφαίος και σε επίπεδο διπλωματίας παγκόσμια. H ενεργειακή κρίση είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Σήμερα, μάλιστα, ξεπέρασε -από το 2014- η τιμή του πετρελαίου τα 100 δολάρια το βαρέλι. Είναι περίπου στα 103 δολάρια.
Καταλαβαίνουμε την κρισιμότητα των στιγμών και, πραγματικά, οφείλει η Κυβέρνηση να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, γιατί, δυστυχώς, με τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν, είμαστε στο άρμα της κρίσης του φυσικού αερίου.
Έχουμε καταθέσει προτάσεις, αλλά τη συγκεκριμένη στιγμή θα προχωρήσω στις δύο κυρώσεις, γιατί περιμένουμε και τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, πραγματικά η διπλωματία της πολιτικής προστασίας είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό και μέσα στο πλαίσιο αυτό βλέπουμε και τις δύο συμφωνίες στις οποίες είμαστε θετικοί. Πραγματικά, η παγκόσμια κατάσταση σχετικά με την κλιματική κρίση είναι από τα νούμερο ένα προβλήματα που αντιμετωπίζει όλη η ανθρωπότητα. Η κλιματική κρίση δεν είναι κάτι αόρατο, κάτι αόριστο, κάτι γενικό. Καθημερινά επιβεβαιώνεται με την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων και με την αύξηση της συχνότητας τους. Οπότε, καταλαβαίνουμε τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας στην αντιμετώπιση αυτών, αλλά, βέβαια, παράλληλα, έχουμε και τα τεχνολογικά ατυχήματα από ανθρωπογενείς, καθαρά, παράγοντες. Ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου η συνεργασία των λαών και οι διμερείς σχέσεις και συμφωνίες είναι πάρα πολύ σημαντικές.
Στις εν λόγω συμφωνίες που έρχονται προς κύρωση σήμερα, τα δύο μέρη, με τα μνημόνια που υπάρχουν, συμμετέχουν σε κοινές ασκήσεις, σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες, σε ανταλλαγή πληροφοριών, λειτουργεί μόνιμη μεικτή Επιτροπή για την υλοποίηση της κύρωσης των δύο συμφωνιών και ρυθμίζεται η διαδικασία επίλυσης διαφορών στην εφαρμογή. Όλα αυτά θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα θετικά.
Ωστόσο, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο ότι η Διεθνής Τράπεζα προτρέπει τη μετατροπή της διαχείρισης κρίσεων σε σχεδιασμό με αναπτυξιακό πρόσημο, σχεδιασμό που θα μετατρέψει τις πόλεις μας σε πιο ανθεκτικές, σχεδιασμό που θα περιλαμβάνει ανθεκτικότερες υποδομές. Η Διεθνής Τράπεζα ισχυρίζεται ότι οι επενδύσεις σε ανθεκτικότερες υποδομές αποφέρουν πολλά περισσότερα, αλλά και βελτίωση της ποιότητας παρεχόμενων αναγκαίων υπηρεσιών, όπως δίκτυα ύδρευσης, ηλεκτρισμού. Παράλληλα, υπολογίζεται ότι για κάθε δολάριο που επενδύεται σε ανθεκτικές υποδομές, επιστρέφουν τέσσερα από τη βελτίωση.
Πραγματικά, η χώρα μας έχει συνάψει πολλές διμερείς συνεργασίες. Πέρυσι, το Μάιο του 2021 αν δεν κάνω λάθος, με το Πυροσβεστικό Σώμα της Ελλάδας και με το Πυροσβεστικό Σώμα της Κύπρου υπεγράφη μια διμερής συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και ανταλλαγής και βοήθειας αλλά και καινοτομίας, πληροφοριών κ.λπ. Από την άλλη μεριά, έχει αποδειχθεί ότι σε κρίσιμες στιγμές και της εξωτερικής μας πολιτικής και ειδικότερα με τη γείτονα Τουρκία η ανταλλαγή βοήθειας μετά από φυσική καταστροφή -για τους σεισμούς μιλάω συγκεκριμένα- υπήρξε αμοιβαία.
Όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν τη δυνατότητα που έχει η ενίσχυση και η ένταση της διπλωματίας της κλιματικής αλλαγής στη συνεργασία των λαών, στη σύσφιξη των σχέσεων και, βέβαια, στην αντιμετώπιση συγκεκριμένα και φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.
Με αυτό κλείνω και ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, που μας δώσατε τη δυνατότητα και εμείς που συμφωνούμε, να τοποθετηθούμε.
H Χαρά Καφαντάρη Βουλευτής Δυτ. Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αναπληρώτρια Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο ΣΥΡΙΖΑ και Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, στις 22.02.2022, στον τηλεοπτικό σταθμό «ΑLERT ΤV» και στην εκπομπή «ALERT ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» σχολίασε την επικαιρότητα και μεταξύ άλλων ανέφερε:
« O κ. Μητσοτάκης εξήγγειλε τη βίαιη απολιγνιτοποίηση στο ενεργειακό μείγμα όπου το φυσικό αέριο καταλαμβάνει ένα μεγάλο ποσοστό. Είμαστε εξαρτημένοι λοιπόν από το φυσικό αέριο. Στην Ελλάδα έχουμε αύξηση χρήσης φυσικού αερίου γύρω στα 12% ενώ πανευρωπαϊκά υπάρχει μείωση γύρω στα 10%.
Είμαστε πρωταθλητές στην τιμή των καυσίμων. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ τρεις φορές κατέθεσε τροπολογία για την μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα καύσιμα, κάτι το οποίο δεν έγινε δεκτό από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. 17 χώρες στην ευρωπαϊκή ένωση έχουν προχωρήσει σε μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα καύσιμα.
Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη, απλά παρακολουθεί την ακρίβεια και τις αυξήσεις των τιμών, χωρίς να δίνει λύσεις, ενώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες παίρνουν μέτρα (π.χ Γαλλία, Ισπανία) προσπαθώντας να προκρίνουν την κοινωνία.
Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου ζητήσαμε να γίνει συζήτηση στην επιτροπή με θέμα την ακραία ακρίβεια στο ρεύμα και μέτρα βιωσιμότητας νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη στον τομέα της ενέργειας λειτουργεί υπέρ λίγων, υπέρ του ιδιωτικού τομέα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ιδιωτικοποίησε τη ΔΕΗ, δίνοντας δε υπέρογκους μισθούς στα golden boys. Είναι παντελής η έλλειψη των ελεγκτικών μηχανισμών και υπάρχει αισχροκέρδεια στην αγορά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, επί διακυβέρνησής του, είχε εξασφαλίσει σε ανασφάλιστους συμπολίτες μας πρόσβαση στην υγεία, κατήργησε το τάλιρο, ενίσχυσε το ΕΣΥ με προσωπικό, μειώθηκαν οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία. Και το πιο σημαντικό, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ άφησε 37 δις απόθεμα και για αυτό μπορεί τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη να κάνει τις πολιτικές που θέλει και απευθείας αναθέσεις (6.7 δισ. σε απευθείας αναθέσεις).
Επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αυξήθηκε ο κατώτερος μισθός και ψηφίστηκε αύξηση 7% το 2020 και 2021 κάτι που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έβαλε στην άκρη.
Η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, όπως προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δεν θα δώσει μόνο ανάσα στο κάθε νοικοκυριό (οικογενειακό, ατομικό) αλλά θα βοηθήσει και στο να κινηθεί η οικονομία. Επίσης πρέπει να ληφθούν μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, όπως ρύθμιση των χρεών τους που έγιναν μέσα στην πανδημία, διαγραφή μέρους των χρεών τους.
Το αγαθό της ενέργειας το οποίο είναι ένα κοινωνικό αγαθό δεν μπορεί να αφήνεται στον ιδιωτικό τομέα και την ασυδοσία.
Η κλιματική αλλαγή και η αντιμετώπισή της θέλει συγκεκριμένο σχεδιασμό. Θέλει απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα από ένα χωροταξικό σχεδιασμό.
Τέλος, όσον αφορά την κατάσταση στην Ουκρανία η χώρα μας οφείλει να ασκεί μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, να πρυτανεύσει η ενεργειακή διπλωματία και να διασφαλιστεί η ασφάλεια των ομογενών μας. Κομβικό σημείο στην εξωτερική μας πολιτική αλλά και στο κομμάτι της ενέργειας είναι ότι καμιά «υπερδύναμη» δεν πρέπει να μας θεωρεί δεδομένους».
Η Χαρά Καφαντάρη, Βουλευτής Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας, Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, Αν. Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α. σε τοποθέτησή της σήμερα (22.02.2022) στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος με θέμα: “Eνημέρωση επί θεμάτων αρμοδιότητας του υπουργείου κλιματικής κρίσης και πολιτικής προστασίας”, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε:
· Στο σημαντικό ρόλο του πυροσβεστικού σώματος, ενός σώματος ασφαλείας που αγκαλιάζει η κοινωνία.
· Η πρόσφατη απόφαση για δημιουργία «δασοκομμάντος» ενισχύει τη μη ομογενειοποίηση του πυροσβεστικού σώματος. Υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά ως προς την αποτελεσματικότητα του.
· Το νέο υπουργείο κλιματικής κρίσης και πολιτικής προστασίας. Υπουργείο που δημιουργήθηκε για επικοινωνιακούς λόγους και όχι ουσιαστικούς. Υπουργείο χωρίς οργανόγραμμα, χωρίς σαφές νομοθετικό πλαίσιο, χωρίς προσωπικό, δεν φείδεται μεγάλων εξαγγελιών.
· Ο εθνικός διάλογος που εξήγγειλε ο νέος υπουργός για την πολιτική προστασία ΔΕΝ γίνεται από μηδενική βάση. Υπάρχει σχέδιο νόμου του ΣΥΡΙΖΑ, μνημόνιο συνεργασίας δασικών υπηρεσιών και πυροσβεστικού σώματος και κυρίως εθνικό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή από το 2016 (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ).
· Υπάρχει υποτίμηση του επιστημονικού δυναμικού της χώρας (πανεπιστήμια, ιδρύματα κλπ.) που ο ρόλος τους είναι καθοριστικός στην πρόληψη και διαχείριση των κρίσεων στη εποχή της κλιματικής αλλαγής.
· Οι διεθνείς συνεργασίες και η διπλωματία της πολιτικής προστασίας είναι σημαντικός παράγων πέραν της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών αλλά και της συνεργασίας των κρατών για ένα καλύτερο μέλλον.
· Δεν αρκούν οι εξαγγελίες για το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, η αντιπυρική ξεκινάει σε δυο μήνες και η πολιτεία οφείλει να είναι έτοιμη σε όλα τα επίπεδα.
Προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
ΘΕΜΑ: Έγκαιρη προετοιμασία για την αντιπυρική περίοδο 2022
Οι πυρκαγιές δασών αποτελούν σημαντικό πρόβλημα στο χερσαίο φυσικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα την ενίσχυση του φαινομένου του θερμοκηπίου, καθώς και την προέλαση της ερημοποίησης εδαφών. Οι δασικές πυρκαγιές, δηλαδή, τροφοδοτούν την Κλιματική Αλλαγή, αλλά και τροφοδοτούνται από αυτή, σε έναν αέναο φαύλο κύκλο. Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν καταστροφικές πυρκαγιές που αφάνισαν τροπικά δάση στον Αμαζόνιο, στην Αφρική, αλλά και δασικές εκτάσεις στην Σιβηρία, την Αυστραλία και την Β. Αμερική. Το 2021 συνέχισε ακάθεκτο με πρωτόγνωρους καύσωνες στο Β ημισφαίριο και ακραίες θερμοκρασίες στον Καναδά, τη Νορβηγία, τη Λαπωνία, ακόμη και στη Σιβηρία στον αρκτικό κύκλο. Ιδιαίτερα επλήγησαν περιοχές της Ν. Ευρώπης και της Β. Αφρικής, καταδεικνύοντας ότι, η Κλιματική Αλλαγή εντείνεται και έχει πλέον μετατραπεί σε κλιματική κρίση. Σημεία των καιρών είναι η αύξηση σε ένταση και συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων, με συνέπεια να εντείνονται φυσικές (μετεωρολογικές) καταστροφές και δασικές πυρκαγιές. Παράπλευρες απώλειες των δασικών πυρκαγιών είναι και η απώλεια βιοποικιλότητας.
Από τα κύρια διαχρονικά προβλήματα των δασών (ειδικά τα τελευταία τριάντα χρόνια) είναι οι δασικές πυρκαγιές, που πλήττουν την Ευρώπη από Βορρά μέχρι Νότο. Ακόμα και ο Βορράς της Ευρώπης γνώρισε καταστροφικές πυρκαγιές, όπως στη Σουηδία. Η αντιμετώπισή τους είναι αντικείμενο των Πυροσβεστικών και Δασικών υπηρεσιών, ενώ η διαχείριση τους μια παραγωγική διαδικασία. Συνδέεται με την πρόληψη δασικών πυρκαγιών (κυρίαρχος ο ρόλος των δασικών υπηρεσιών), καθώς η απομάκρυνση περιττής, βιομάζας και η αξιοποίησή της, η διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων, που διευκολύνουν τη διέλευση επίγειων μέσων, είναι δραστηριότητες που συμβάλουν στην αντιπυρική θωράκιση. Η διαχείριση των δασών (διαχειριστικά σχέδια) είναι βασική συνιστώσα της αντιμετώπισης των πυρκαγιών. Τα διαχειριστικά σχέδια μπορούν να προστατεύσουν αποτελεσματικότερα και να μειώσουν την τρωτότητα των δασών, έναντι των δασικών πυρκαγιών. Η αξιοποίηση του υπάρχοντος επιστημονικού προσωπικού και των ερευνητικών ιδρυμάτων (ΕΜΥ, ΕΕΑ, πανεπιστήμια κ.λ.π), καθώς και των καινοτόμων προγραμμάτων που υπάρχουν (καταγραφής καμένων εκτάσεων, ή ξηρής βιομάζας) και η στενή συνεργασία με αυτά, μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα, στην εκπόνηση και αποτελεσματικότητα των σχεδίων, αλλά και στην παρακολούθηση της πορείας αποκατάστασης, βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα.
Η επικινδυνότητα δασικών πυρκαγιών τόσο στην ευρύτερη περιοχή μας, όσο και στην Ελλάδα, είναι πολύ αυξημένη. Το 2020 τέλειωσε με αριθμό ρεκόρ δεκαετίας δασικών πυρκαγιών, αφού σημειώθηκαν έντεκα χιλιάδες επτακόσιες ενενήντα εννέα πυρκαγιές. Το 2021 άρχισε ακάθεκτο και προφανώς τελείωσε με νέο ρεκόρ 12.400 αγροτοδασικές πυρκαγιές. Ακόμα, στις αρχές του 2022 οι αγροτοδασικές πυρκαγιές συνεχίζονται, και το φετινό Ιανουάριο καταγράφηκαν 408 συμβάντα.
Κατά την διάρκεια συζήτησης σε επίκαιρη ερώτηση μας (10.5.2021) ο τότε αρμόδιος υφυπουργός για την Πολιτική Προστασία μας ενημέρωσε ότι, ο πολύ-διαφημισμένος νόμος 4662/2020, περί αναδιάρθρωσης του ΠΣ και της ΠΠ, βρίσκεται υπό αλλαγή. Η κυβέρνηση, αξιοποιώντας και σ΄ αυτό το σημείο την πανδημία, αφού αναστέλλει την εφαρμογή του Ν. 4462/20, δεν εκδίδει τις κανονιστικές διαστάσεις εδώ κι ένα χρόνο, προαναγγέλλει την αλλαγή του. Ελπίζουμε η κυβέρνηση, να έχει διδαχθεί, τουλάχιστον, από τα δεδομένα που μας αφήνει η αντιμετώπιση της πανδημίας και η αποτυχία της έγκαιρης αντιμετώπισης των συνεπειών από τις φυσικές καταστροφές και να φέρει αναγκαίες αλλαγές σε θετική κατεύθυνση.
Κατά τα υπόλοιπα, η αεροπυρόσβεση βασίζεται στα πεπαλαιωμένα, (κατά τον τότε υφυπουργό), μέσα του εθνικού στόλου αλλά και στα μισθωμένα, που πέρυσι έφθασαν στο μέσον της αντιπυρικής περιόδου και παρουσίασαν ελλειμματική παρουσία και χαμηλή αποτελεσματικότητα.
Δεδομένου ότι:
Οι νέες συνθήκες που δημιουργούνται από την συνέπειες της επελαύνουσας κλιματικής αλλαγής, δημιουργούν ακόμα περισσότερους κινδύνους και βάρη,
Οι δασικές πυρκαγιές το 2021 τελείωσαν με αριθμό ρεκόρ καμένων εκτάσεων δεκαετίας αφήνοντας πίσω με τεράστια οικολογική, οικονομική και κοινωνική καταστροφή (1,4 εκ στρέμματα καμένης γης),
Η έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου πλησιάζει!
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
Σε ποια φάση βρίσκεται η εκπόνηση σχεδίων για τη νέα αντιπυρική περίοδο, μετά τα συμπεράσματα και τον απολογισμό της παρελθούσης χρονιάς;
Έχει συνταχθεί επιχειρησιακό σχέδιο και τι περιλαμβάνει;
Πώς προχωρεί η αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος, ώστε να είναι πανέτοιμο για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών;
Τί μέτρα άμεσης απόδοσης πρόκειται να ληφθούν ώστε, να ενισχυθεί το ΠΣ, ως βασικός εκτελεστικός βραχίονας της Π.Π., με το κατάλληλο προσωπικό (δασολόγοι, δασοπυροσβέστες κ.λ.π), καθώς η πρόσφατα, για επικοινωνιακούς λόγους, ψηφισθείσα δημιουργία Ειδικών Μονάδων Δασικών ΅Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ) δεν μπορεί να έχει άμεσο αποτέλεσμα;
Τι σχεδιάζεται για τους εποχικούς πυροσβέστες, που χρόνια τώρα προσφέρουν τις Υπηρεσίες τους σε δύσκολες συνθήκες και με έντονη εργασιακή ανασφάλεια;
Πέραν του πολυδιαφημιζόμενου προγράμματος ΑΙΓΙΣ, έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες για την ενίσχυση των μέσων πυρόσβεσης (επίγεια και εναέρια), ώστε να βρίσκεται έγκαιρα σε επιχειρησιακή ετοιμότητα το ΠΣ;
Είναι ο εναέριος στόλος σε ετοιμότητα, έχουν γίνει οι αναγκαίες συντηρήσεις, ποιος είναι ο αριθμός των μισθωμένων εναέριων μέσων, καθώς και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης, τόσο των μισθωμένων, όσο και του εθνικού εναέριου στόλου, καθώς και ποιες είναι οι βάσεις ανάπτυξής τους;
Πώς αξιοποιούνται οι συνεργασίες με τα ερευνητικά ιδρύματα και τα ΑΕΙ της χώρας και πώς σχεδιάζεται η αναβάθμιση των συνεργασιών αυτών;
Χαρά Καφαντάρη 