Χαρά Καφαντάρη: Σταθερή στην ιδεοληπτική πολιτική της η ΝΔ, αποδομεί όποιες προστατευτικές διατάξεις αφορούν το περιβάλλον.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

28/7/2022

Χ. ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: ΣΤΑΘΕΡΗ ΣΤΗΝ ΙΔΕΟΛΗΠΤΙΚΉ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Η ΝΔ, ΑΠΟΔΟΜΕΙ ΟΠΟΙΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

H Χαρά Καφαντάρη, Βουλευτής Δυτ. Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ., Αναπληρώτρια Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο ΣΥΡΙΖΑ στην εισήγησή της στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας μεταξύ άλλων ανέφερε:

-Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη είναι πιστή στην ιδεοληπτική, νεοφιλελεύθερη πολιτική της και τρία χρόνια τώρα υλοποιεί μια συγκεκριμένη πολιτική απαξιώνοντας τις ανάγκες της κοινωνίας, εξυπηρετώντας σταθερά ιδιωτικά συμφέροντα.

-Με το συγκεκριμένο, θλιβερό  νομοσχέδιο έχουμε μία επίθεση στο περιβάλλον. Για την Κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη το περιβάλλον φαίνεται ότι είναι ένα εμπόδιο για τις επενδύσεις που θέλει, είναι ένα εμπόδιο για την λεγόμενη ανάπτυξη. Έχετε στόχο τη θυσία του περιβάλλοντος στη δική σας αμφιλεγόμενη ανάπτυξη.

-Με το νόμο Χατζηδάκη ουσιαστικά καταργήθηκαν οι φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, δημιουργήθηκαν αυτές οι μονάδες κεντρικά στον ΟΦΥΠΕΚΑ, και οι συνέπειες αυτής της αλλαγής φαίνονται τις μέρες που διανύουμε.

-Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι βαθιά υποκριτική. Άλλη εικόνα παρουσιάζει ο Πρωθυπουργός στο εξωτερικό και άλλη μέσα στην χώρα. Ο κ. Μητσοτάκης θέλει να λέγεται «πράσινος» Πρωθυπουργός. Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μας παρέπεμψε τον Δεκέμβριο του 2022 σχετικά με τις προστατευόμενες περιοχές, ενώ ο κ. Μητσοτάκης βιαστικά από το 2019 εξήγγειλε βίαιη απολιγνιτοποίηση υποκαθιστώντας τον λιγνίτη με φυσικό αέριο, εξυπηρετώντας βέβαια καρτέλ φυσικού αερίου, και εξαρτώντας τη χώρα μας ακόμα περισσότερο ενεργειακά.

-Το σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα ΕΣΕΚ του ΣΥΡΙΖΑ περιλάμβανε σταδιακή απεξάρτηση από τον λιγνίτη και παράλληλη ανάπτυξη των ΑΠΕ.

-Με το εν λόγω νομοσχέδιο δίνεται οριστικό χτύπημα στην προστασία του περιβάλλοντος ειδικά την ώρα που έχουμε τόσες δασικές πυρκαγιές, και μάλιστα μέσα σε προστατευόμενες περιοχές, όπως είναι το δάσος της Δαδιάς, όπως είναι η Βάλια Κάλντα.

-Οι πυροσβέστες δίνουν τη μάχη με ελλιπή μέσα. Αν ήθελε η Κυβέρνηση να ανταμείψει αυτούς τους ανθρώπους δεν θα έφερνε τα άρθρα 39 και 40, τα οποία συνεχίζουν την τριχοτόμηση του Πυροσβεστικού Σώματος και διαχωρίζουν τους εργαζόμενους στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Επίδομα για όλους, όχι μόνο για τις καινούργιες μονάδες ΕΜΟΔΕ.

-Πλήθος ρυθμίσεων πολεοδομικών, χωροταξικών, ακυρώνοντας την έννοια χωροταξικού σχεδιασμού, έχουμε συρραφή ρουσφετιών με χαλάρωση ελεγκτικών μηχανισμών και πλήθος εξυπηρετήσεων. Παραβιάζεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το Σύνταγμα. Νομιμοποιούνται υφιστάμενες παράνομες δραστηριότητες μέσα σε περιοχές NATURA πριν ολοκληρωθούν οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες που είχαν ανατεθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τρία χρόνια η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δεν έχει ολοκληρώσει. Ο Υπουργός αποφασίζει.

-Όλες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιστήμονες, φορείς, πολεοδόμοι, χωροτάκτες, αυτοδιοικητικοί αντιδρούν και εκδίδουν αποφάσεις παραθέτοντας στοιχεία ενάντια στο εν λόγω σχέδιο νόμου.

-Σχετικά με τα άρθρα για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ. Καταθέσαμε και ένσταση αντισυνταγματικότητας. Αγνοείτε την απόφαση του ΣτΕ για επιστροφή μετοχών από το Υπερταμείο στο δημόσιο, γιατί πιθανόν στην άκρη του μυαλού σας είναι η ιδιωτικοποίηση και του νερού, τη στιγμή που πέραν τού ότι με απόφαση του ΟΗΕ είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα,

– Η Κυβέρνηση αλλάζει πριν στεγνώσει το μελάνι την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, μειώνει σε δέκα μέρες την ανακοίνωση τιμολογίων των προμηθευτών για τους επόμενους μήνες, ενώ από την ανακοίνωση των τιμών την προηγούμενη Δευτέρα είχε αποδεχτεί ότι τα κυμαινόμενα τιμολόγια σκαρφάλωσαν στο 0,5 ευρώ την κιλοβατώρα και η ρήτρα αναπροσαρμογής εισήλθε στην τιμή και μάλιστα στην περίπτωση της ΔΕΗ η προσαύξηση είναι 15%. Βέβαια, γνωρίζουμε όλοι ότι προτίθεται η ΔΕΗ να αυξήσει το πάγιο κατά 821%.

-Κανένα έθνος δεν έχει ανοσία. Συνεχίζουμε, όμως, τη χρήση των ορυκτών καυσίμων. Έχουμε, όμως, μια επιλογή, συλλογική δράση ή συλλογική αυτοκτονία. Είναι στα χέρια μας». Αυτά είπε και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ. Εσείς βέβαια φαίνεται και με το εν λόγω σχέδιο νόμου ότι οδηγείτε μεθοδικά την αυτοκτονία μας.

Το Γραφείο Τύπου

Ακολουθεί ολόκληρη η εισήγηση:

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

 Κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, ίσως οι ιστορικοί του μέλλοντος και οι ψυχολόγοι του μέλλοντος απαντήσουν αν η συγκεκριμένη πολιτική Μητσοτάκη είναι πράγματι θέμα έλλειψης ενσυναίσθησης ή ανικανότητας των αρίστων ή εξυπηρέτησης συγκεκριμένων συμφερόντων. Πάντως η Νέα Δημοκρατία είναι πιστή στην ιδεοληπτική, νεοφιλελεύθερη πολιτική της και ο κ. Μητσοτάκης τρία χρόνια τώρα υλοποιούν μια συγκεκριμένη πολιτική απαξιώνοντας συστηματικά τις ανάγκες της κοινωνίας, εξυπηρετώντας σταθερά ιδιωτικά συμφέροντα. Αυτό φαίνεται σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων και σε όλους τους τομείς πολιτικής.

Μια τέτοια κυβέρνηση λοιπόν δεν μπορεί να αφήσει απέξω τον σημαντικό τομέα του φυσικού περιβάλλοντος και την πλούσια βιοποικιλότητα της πατρίδας μας. Διαπιστώνουμε και βλέπουμε τρία χρόνια τώρα μία φουλ επίθεση στο περιβάλλον, το οποίο περιβάλλον σε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης συμβατό με τους στόχους του ΟΗΕ, συμβατό με τα θέματα αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, είναι ένας σοβαρός αναπτυξιακός πόρος. Για την Κυβέρνηση όμως το περιβάλλον φαίνεται και μέσα από αυτές τις νομοθετικές πρωτοβουλίες τριών χρόνων ότι είναι ένα εμπόδιο για τις επενδύσεις που θέλει η Νέα Δημοκρατία, είναι ένα εμπόδιο για την λεγόμενη ανάπτυξη. Οφείλω λοιπόν όμως να πω ότι πράγματι κύριοι της Νέας Δημοκρατίας έχετε μία σταθερή πολιτική από την οποία δεν παρεκκλίνετε. Έχετε συνέχεια, έχετε στόχο, τη θυσία του περιβάλλοντος ουσιαστικά περιβάλλον ουσιαστικά στη δική σας αμφιλεγόμενη ανάπτυξη.

 Έχουμε το νόμο του κ. Χατζηδάκη τον ν.4685/2020, έχουμε τον κλιματικό νόμο 4936/2022 και πάει λέγοντας και επιμέρους ρυθμίσεις σε διάφορα νομοσχέδια κυρίως του Υπουργείου Ανάπτυξης. Με το νόμο Χατζηδάκη ουσιαστικά καταργήθηκαν οι φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, δημιουργήθηκαν αυτές οι μονάδες κεντρικά στον ΟΦΥΠΕΚΑ που εδρεύουν στην Αθήνα, έναν κεντρικό οργανισμό, αλλά οι συνέπειες αυτής της αλλαγής φαίνονται και φαίνονται σημαντικά και αυτές τις μέρες τις οποίες διανύουμε. Και όσο και να προσπαθεί ο κύριος Υφυπουργός και στις επιτροπές να μας πει ότι δεν καταργήθηκαν οι φορείς, η πραγματικότητα είναι συγκεκριμένη και οι συνέπειες της πολιτικής Μητσοτάκη στον τομέα αυτό φαίνονται καθημερινά.

Παράλληλα όμως με την ιδεοληψία η οποία χαρακτηρίζει την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η Κυβέρνηση αυτή είναι και βαθιά υποκριτική. Δεν είναι υποκρισία άλλη εικόνα να παρουσιάζει ο Πρωθυπουργός στο εξωτερικό και άλλες να είναι οι πολιτικές οι οποίες υλοποιούνται μέσα στην χώρα; Ο πρώτος «πράσινος» Πρωθυπουργός, όπως θέλει να λέγεται, πριν από κάποιο καιρό σε παγκόσμιο συνέδριο διεθνούς ένωσης για την προστασία της φύσης στην Γαλλία δεσμεύτηκε να γίνει πρωταθλήτρια η Ελλάδα στην πλήρη εφαρμογή νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία του περιβάλλοντος. Τόνισε ότι η ανακήρυξη του καθεστώτος προστασίας για όλες τις περιοχές Natura 2000 θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2022 μέσω μιας απολύτους διαφανούς και συμπεριληπτικής διαδικασίας. Σε σύνοδο για την προστασία της Μεσογείου και την προστασία της βιοποικιλότητας ουσιαστικά είχαμε άλλες δεσμεύσεις.

Δεν κυρώνονται όμως από την Κυβέρνηση πρωτόκολλα για την προστασία της Μεσογείου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μας παρέπεμψε τον Δεκέμβριο του 20220 σχετικά με τις προστατευόμενες περιοχές, ενώ ο κ. Μητσοτάκης βιαστικά από το 2019 εξήγγειλε αυτή τη βίαιη απολιγνιτοποίηση έτσι χωρίς πρόγραμμα, ώστε να δείξει την πράσινη φυσιογνωμία του  και να λέει ότι είναι ο πράσινος Πρωθυπουργός. Την ίδια στιγμή όμως υποκαθιστά τον λιγνίτη από φυσικό αέριο, εξυπηρετώντας βέβαια καρτέλ φυσικού αερίου, αλλά εξαρτώντας τη χώρα μας ακόμα περισσότερο ενεργειακά.

Και εδώ θα πούμε, ποια απολιγνιτοποίηση; Εμείς μιλάμε και η επιστήμη και ΟΗΕ και οι ανάγκες παγκόσμια μιλούν για απανθρακοποίηση. Το φυσικό αέριο είναι και αυτό ορυκτό καύσιμο και φαίνεται ότι αυτό είναι πολύ πράσινη πολιτική. Το επαναλαμβάνουμε, η πράσινη μετάβαση αφορά απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε πολιτικές εξοικονόμησης, σε πολιτικές αποθήκευσης. Το σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα ΕΣΕΚ του ΣΥΡΙΖΑ περιλάμβανε σταδιακή απεξάρτηση από τον λιγνίτη και παράλληλη ανάπτυξη των ΑΠΕ.

Εδώ πέρα βλέπουμε αυτό το βίαιο που λόγω των πραγμάτων, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων αναγκάζεται να το μαζέψει τώρα. Θα δούμε, όμως, ποιο αποτέλεσμα θα υπάρξει.

Η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας, εκτός από ιδεοληψία, χαρακτηρίζεται και από υποκρισία, απαξίωση δημόσιου συμφέροντος, υποτίμηση της κοινωνίας, να μην πω και αναλγησία, την ώρα που έχουμε τόσες δασικές πυρκαγιές, ειδικά το τελευταίο διάστημα και μάλιστα μέσα σε προστατευόμενες περιοχές, όπως είναι το δάσος της Δαδιάς, όπως είναι η Βάλια Κάλντα. Εκεί ακόμα υπάρχει πρόβλημα. Μπορεί να υπάρχει μια ύφεση, φυσικά την ευχόμεθα όλοι, αλλά το πρόβλημα παραμένει και η Κυβέρνηση οφείλει να στέλνει εναέρια μέσα σε συγκεκριμένες περιοχές, γιατί αυτές οι περιοχές έχουν μια ιδιαιτερότητα ως προς την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.

 Την ίδια στιγμή, λοιπόν, που γίνονται όλα αυτά, καταθέτει το εν λόγω σχέδιο νόμου. Δίνει οριστικό χτύπημα στην προστασία του περιβάλλοντος. Όσο φιλότιμα ο κύριος Υφυπουργός και χθες στην τέταρτη συνεδρίαση της Επιτροπής προσπάθησε να μας πείσει για την κινητοποίηση του μηχανισμού, ότι όλα γίνονται κλπ, να μιλήσει για αντιπυρικές ζώνες καθαρισμών, για τα 72 εκατομμύρια που δίνονται για καθαρισμούς και έργα πρόληψης, δεν παρέλειψε να πει ότι οι εργασίες αυτές συνεχίζονται.

Εγώ θα ήθελα να ρωτήσω τον κ. Αμυρά: Πότε ξεκινά η αντιπυρική περίοδος, κύριε Υφυπουργέ; Ξεκινά την 1η Μαΐου. Τώρα είμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού, στην καρδιά της αντιπυρικής και τώρα γίνονται αυτές οι εργασίες, κάτι το οποίο δεν αρνήθηκε σε αντίστοιχη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος και της Επιτροπής Περιφερειών και ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης κ. Τουρνάς. Άρα, αφήστε τα περί προετοιμασίας.

Την ίδια στιγμή, οι πυροσβέστες δίνουν τη μάχη με ελλιπή μέσα και όλοι τούς χειροκροτάμε -και η Κυβέρνηση- και το αξίζουν πραγματικά, αλλά αν ήθελε η Κυβέρνηση να ανταμείψει αυτούς τους ανθρώπους που σε δύσκολες συνθήκες δίνουν μάχες, δεν θα έφερνε τα άρθρα 39 και 40, τα οποία συνεχίζουν την τριχοτόμηση του Πυροσβεστικού Σώματος και διαχωρίζουν τους εργαζόμενους στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Επίδομα για όλους, όχι μόνο για τις καινούργιες μονάδες ΕΜΟΔΕ.

To νομοσχέδιο συνεχίζει τη λογική της κακής νομοθέτησης που είναι χαρακτηριστική. Από τα 87 άρθρα φτάσαμε στα 178, η διαβούλευση ήταν έξι-επτά μέρες, ο διάλογος με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις έγινε «στο παρά πέντε». Οφείλουμε να πούμε ότι κάτι απεσύρθη από ρυθμίσεις στην απόλυτη προστασία, αλλά η φιλοσοφία επέμβασης στις περιοχές NATURA δεν άλλαξε, γι’ αυτόν τον λόγο και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι επιστημονικοί φορείς –ακούστηκε και στη συνεδρίαση της Βουλής- είναι αντίθετοι και ζητούν την απόσυρσή του.

Εντυπωσιακά κακή νομοθέτηση είναι τα άρθρα 111 και 112 που περιλαμβάνουν νομοτεχνικές βελτιώσεις του ν. 4951/2022 που πρόσφατα ψήφισε η Κυβέρνηση.

Εδώ πέρα θα αναφέρουμε βέβαια και διατάξεις 12 Υπουργείων, μέχρι και του Υπουργείου Παιδείας που είχαμε το νομοσχέδιο πριν από μια εβδομάδα και μπορούσαν εκεί να μπουν οι συγκεκριμένες διατάξεις. Έχουμε, λοιπόν, ένα νομοσχέδιο-«σκούπα». Ζητάμε να αποσυρθεί.

Τι περιλαμβάνει, όμως, το νομοσχέδιο; Πλήθος ρυθμίσεων πολεοδομικών, χωροταξικών, ακυρώνοντας την έννοια χωροταξικού σχεδιασμού, έχουμε συρραφή ρουσφετιών με χαλάρωση ελεγκτικών μηχανισμών και πλήθος εξυπηρετήσεων. Παραβιάζεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το Σύνταγμα. Σημαντικό περιορισμό της σημασίας της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, νέες χρήσεις γης στις προστατευόμενες περιοχές. Νομιμοποιείτε υφιστάμενες παράνομες δραστηριότητες μέσα σε περιοχές NATURA πριν ολοκληρωθούν οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες που είχαν ανατεθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τρία χρόνια δεν τις έχετε ολοκληρώσει. Πρακτικά εξαιρείτε έργα από την υποχρεωτική περιβαλλοντική αδειοδότηση με αυθαίρετα κριτήρια. Ο ελεγχόμενος πληρώνει τον ελεγκτή, ανοίγοντας έτσι την πόρτα σε πιθανή συναλλαγή. Ο Υπουργός αποφασίζει. Με απόφαση Υπουργού θα καθορίζεται η φέρουσα χωρική ικανότητα κάθε χωρικής ενότητας.

Στις δασικές υπηρεσίες, που πάνω από δεκαετίες έχουν να στελεχωθούν με προσωπικό, εισάγετε συμβασιούχους. Γιατί δεν κάνετε μόνιμες προσλήψεις στις δασικές υπηρεσίες; Ρίξτε μια ματιά. Χθες μιλούσα με δασολόγο. Το 50% των εργαζομένων είναι πάνω από 50 χρονών. Μπορούμε να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό, τι γίνεται στις δασικές υπηρεσίες, εκτός φυσικά από τις ελλείψεις;

Όσον αφορά τα θαλάσσια αιολικά, έχουμε σχεδιασμό υπεράκτιων αιολικών πάρκων, μια μεταρρύθμιση απαραίτητη για την «πράσινη» μετάβαση. Συμφωνούμε με τα πλωτά αιολικά, όμως πάτε να «κάψετε» το συγκεκριμένο γιατί δεν υπάρχει χωροταξικό για τις ΑΠΕ που περιμένουμε τόσα χρόνια, δεν υπάρχει θαλάσσια χωροταξία. Μη συμμόρφωση, λοιπόν, ασυμβατότητα με την οδηγία 89/2014 για θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό.

Όλες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιστήμονες, φορείς, πολεοδόμοι, χωροτάκτες, αυτοδιοικητικοί αντιδρούν και εκδίδουν αποφάσεις παραθέτοντας στοιχεία ενάντια στο εν λόγω σχέδιο νόμου.

Δεν μπορώ να μην έλθω και στο θέμα που αφορά το Υπουργείο Παιδείας και το θέμα των μουφτειών, άρθρα 162 με 167. Θεμελιώδες για εμάς ήταν να υπάρξει μια περίοδος διαβούλευσης, έτσι ώστε, όπως είχε επισημανθεί απ’ όλες τις πλευρές της Διακομματικής Επιτροπής για τη Θράκη, να επιτευχθούν συναινέσεις και συγκλίσεις εκεί που είναι δυνατόν με τη μειονότητα και να προλάβουμε έτσι κάθε παρέμβαση της Τουρκίας στα εσωτερικά της Θράκης και οποιαδήποτε προσπάθεια να οργανώσει μια παράλληλη διαδικασία εκλογής μουφτή που η ελληνική πολιτεία δεν θα αναγνωρίσει. Επί της ουσίας έχουμε ισχυρότατες ενστάσεις, εφόσον δεν αξιοποιήθηκε η συστηματική δουλειά που έγινε στην Επιτροπή για τη Θράκη, όπου υπήρχε γενική συμφωνία εξασφάλισης της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης της μειονότητας.

Συνεπώς, είμαστε αναγκασμένοι, εάν δεν αποσυρθούν οι διατάξεις αυτές για διαβούλευση, να καταψηφίσουμε, εκτός αν υπάρχουν οι παρακάτω βελτιώσεις: Να διευρυνθεί η αντιπροσωπευτικότητα της συμβουλευτικής Επιτροπής ιδίως ως προς τον αριθμό των ιμάμηδων σ’ αυτή, να μην τεθεί ως προϋπόθεση συμμετοχής των ιμάμηδων σ’ αυτήν η εγγραφή στα υφιστάμενα μητρώα του άρθρου 14 του ν. 4301/2014, αλλά εγγραφή σε νέο μητρώο. Αντί για απλή εξέταση των τυπικών προσόντων και της επάρκειας των υποψηφίων, όπως συμβαίνει και σήμερα, η Επιτροπή να προτείνει στον Υπουργό τους τέσσερις-πέντε επικρατέστερους υποψήφιους κατόπιν συγκριτικής αξιολόγησης. Γενικά οι τυπικές προϋποθέσεις θα πρέπει να μην είναι αυστηρότερες από το προγενέστερο νομικό καθεστώς.

Έρχομαι στα άρθρα 119 και 120 που αφορούν την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ. Καταθέσαμε και ένσταση αντισυνταγματικότητας. Αγνοείτε την απόφαση του ΣτΕ για επιστροφή μετοχών από το Υπερταμείο στο δημόσιο, γιατί πιθανόν στην άκρη του μυαλού σας –αυτά είναι τα σχέδιά σας από το ’14, από την εποχή του κ. Σαμαρά- είναι η ιδιωτικοποίηση και του νερού, τη στιγμή που πέραν τού ότι με απόφαση του ΟΗΕ είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, η λογική σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο είναι να επιστρέφουν τα δίκτυα στο δημόσιο. Εσείς ακολουθείτε ακριβώς το αντίθετο.

Δεν μπορώ βέβαια να μη σχολιάσω στο κεφάλαιο ΙΑ΄ το ότι η Κυβέρνηση αλλάζει πριν στεγνώσει το μελάνι την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, μειώνει σε δέκα μέρες την ανακοίνωση τιμολογίων των προμηθευτών για τους επόμενους μήνες, ενώ από την ανακοίνωση των τιμών την προηγούμενη Δευτέρα είχε αποδεχτεί ότι τα κυμαινόμενα τιμολόγια σκαρφάλωσαν στο 0,5 ευρώ την κιλοβατώρα και η ρήτρα αναπροσαρμογής εισήλθε στην τιμή και μάλιστα στην περίπτωση της ΔΕΗ η προσαύξηση είναι 15%.

Βέβαια, γνωρίζουμε όλοι ότι προτίθεται η ΔΕΗ να αυξήσει το πάγιο κατά 821%. Κάτι ακούστηκε ότι μπορεί να φέρετε τροπολογία, να ελέγξετε τον άριστο που τοποθετήσατε επικεφαλής. Να το δούμε αυτό.

Καταργείτε επίσης το άρθρο 30 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας που προβλέπει ως προς τον χρόνο ενημέρωσης των καταναλωτών τροποποίηση όρων της σύμβασης προμήθειας. Η ενημέρωση λαμβάνει χώρα τουλάχιστον εξήντα μέρες πριν την έναρξη ισχύος των τροποποιήσεων.

Κλείνοντας, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, θα πω ότι στην πρόσφατη συνάντηση στο Βερολίνο 40 Υπουργών για την κλιματική κρίση, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες είπε: «Η μισή ανθρωπότητα βρίσκεται σε επικίνδυνη ζώνη από πλημμύρες, ξηρασίες, ακραίες καταιγίδες και δασικές πυρκαγιές.

Κανένα έθνος δεν έχει ανοσία. Συνεχίζουμε, όμως, τη χρήση των ορυκτών καυσίμων. Έχουμε, όμως, μια επιλογή, συλλογική δράση ή συλλογική αυτοκτονία. Είναι στα χέρια μας». Αυτά είπε και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.

Εσείς βέβαια φαίνεται και με το εν λόγω σχέδιο νόμου ότι οδηγείτε μεθοδικά στη δεύτερη επιλογή, την αυτοκτονία μας. Επιβάλλεται, λοιπόν και γι’ αυτόν τον λόγο να φύγετε, για να μπορέσει τελοσπάντων να ανασάνει η κοινωνία, να ανασάνει το περιβάλλον. Πώς θα γίνει αυτό; Μέσα από πολιτική αλλαγή και μέσα από μια άλλη κυβέρνηση, δημοκρατική, προοδευτική, την οποία ο ελληνικός λαός και η κοινωνία θα επιβάλει.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Χαρά Καφαντάρη: Συνεχίζεται το πάρτι στην ενέργεια. Το βάρος πάλι στους καταναλωτές.

Τοποθέτηση της Χαράς Καφαντάρη, βουλευτού Δυτ. Αθήνας  ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αναπληρώτριας Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο ΣΥΡΙΖΑ και Αντιπροέδρου της  Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Εκσυγχρονισμός της αδειοδοτικής διαδικασίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Β΄ φάση, Αδειοδότηση παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, πλαίσιο ανάπτυξης Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών και ειδικότερες διατάξεις για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος».

Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση :

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:

Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ.

Όσο και να προσπάθησε φιλότιμα ο προλαλήσας συνάδελφος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ να πείσει ότι η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ συμφωνούν, δεν νομίζω ότι τα κατάφερε, γιατί οι διαφορές είναι τεράστιες, φυσικά και δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ εκείνος ο οποίος αύξησε την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος αμέσως μόλις ανέλαβε, όπως έκανε ο κ. Χατζηδάκης τον Σεπτέμβρη του 2019, αύξηση 20%.

Επί θητείας ΣΥΡΙΖΑ -και όσοι μας ακούν το θυμούνται, μιλάμε για τους καταναλωτές, τις μικροεπιχειρήσεις, τους μικρομεσαίους- δεν αυξήθηκε ούτε ένα ευρώ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και βέβαια, δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ εκείνος ο οποίος καλύπτει και προστατεύει ισχυρό καρτέλ ενέργειας και ειδικότερα, θα έλεγα φυσικού αερίου.

Ότι κάποια στιγμή και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ πρέπει να τοποθετηθεί συγκεκριμένα σε αυτές τις πολιτικές οι οποίες υλοποιούνται κατά πόσο είναι αντίθετος και κατά πόσο γρήγορα πρέπει να έρθει μια πολιτική αλλαγή, αυτό νομίζω ότι το καταλαβαίνει ο καθένας. Οι λύσεις και από εδώ και από εκεί κάποια στιγμή και από την ηγεσία του πρέπει να αποσαφηνιστούν.

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, όλοι λέμε ότι ζούμε την εποχή της κλιματικής κρίσης, που κύριο χαρακτηριστικό της είναι η ένταση σε σφοδρότητα και συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων, με συνέπειες τραγικές και στην οικονομία και γενικότερα, στην ανθρώπινη δραστηριότητα, στην καθημερινή ζωή.

Στην ανάγκη, λοιπόν, αντιμετώπισης η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι ένα σημαντικό κομμάτι και αυτό σχετίζεται άμεσα και με τις υποδομές και τον καινούργιο σχεδιασμό των πόλεων. Άλλωστε, το σύνθημα του ΟΗΕ για την Ημέρα Πόλεων, 31 Οκτώβρη, ήταν «ανθεκτικές πόλεις για βιώσιμο μέλλον».

Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτό, σε όλους τους τομείς, από τις κατοικίες μέχρι τις υποδομές, μέχρι βιομηχανικές δραστηριότητες, μέχρι οδικά δίκτυα, τα πάντα πρέπει πάνω στα καινούργια δεδομένα να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται.

Επίσης, σοβαρή συνέπεια και σοβαρό κομμάτι αυτής της όποιας επενδυτικής δράσης σε αυτούς τους τομείς, μερικούς από τους οποίους προανέφερα ήδη, έχει να κάνει με τη μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας. Η χώρα μας είναι και σεισμογενής περιοχή, φυσικές καταστροφές πολλές έχει αντιμετωπίσει -δεν τις ξεχνάμε, άλλωστε- πρόσφατα. Να μην πούμε για τον Ιανό και τις πλημμύρες, όπου φάνηκε ότι το δίκτυο υποδομών δεν άντεξε, με συγκεκριμένες ευθύνες μιας Κυβέρνησης που ήδη κυβερνούσε δύο χρόνια.

Όμως, έρχεται τώρα, μέσα σε αυτό το νομοσχέδιο και γι’ αυτό θα τοποθετηθώ, κατ’ αρχάς, γιατί δεν πιάστηκε από άλλους συναδέλφους- ουσιαστικά να μετατρέπει ένα άρθρο του ν. 4315/2014, όπου ουσιαστικά καταργείται η διαδικασία έγκρισης μελετών γεωλογικής καταλληλότητας, ενώ γίνεται μόνο θεώρηση φακέλου, πληρότητας φακέλου.

Είναι πολύ σημαντικό το υπόβαθρο και η γεωμορφολογία της χώρας μας. Από την άλλη μεριά, όμως, μια τέτοια σοβαρή αλλαγή -που θα πω παρακάτω με τι επιχείρημα γίνεται αυτή η αλλαγή- έπρεπε να έρθει σε διαβούλευση, σε συζήτηση και με αρμόδιους φορείς, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο -που είναι επίσημος σύμβουλος του κράτους- και το Τεχνικό Επιμελητήριο, φυσικά, με τους γεωλόγους, τους ειδικούς, με τους επιστήμονες.

Τίποτα από αυτά δεν έγινε και για αυτόν τον λόγο και διαμαρτύρονται και θα καταθέσω εδώ πέρα αποφάσεις-προτάσεις σχετικά με την εν λόγω τροπολογία που έχουν γίνει και από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο και από τον Σύλλογο Γεωλόγων και βέβαια, από τον Σύνδεσμο Γεωλόγων Μελετητών Ελλάδας και βέβαια, από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γεωλόγων του Δημοσίου, που αντιτίθενται στο συγκεκριμένο.

Έστω και την τελευταία στιγμή, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, πρέπει να το ξανασκεφτείτε. Είναι γεγονός ότι το Δημόσιο είναι υποστελεχωμένο, οι αποκεντρωμένες διοικήσεις, οι αντίστοιχες διευθύνσεις και στο ΥΠΕΝ και στον δημόσιο τομέα, γενικότερα, δεν έχουν επαρκές προσωπικό για να ελέγξει το συγκεκριμένο. Ενώ οι στρατηγικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ οι χωροταξικές πολεοδομικές μελέτες εξετάζονται λεπτομερώς και εγκρίνονται, αυτό δεν θα γίνει στις μελέτες γεωλογικής καταλληλότητας.

Πρέπει να το δείτε. Βέβαια, εσείς ενδιαφέρεστε για προσλήψεις, όπως παραδείγματος χάρη, η πανεπιστημιακή αστυνομία. Το να στελεχώσετε με επιστήμονες τον δημόσιο τομέα και ειδικούς σε διάφορα θέματα, αυτό ίσως για εσάς είναι κάπως, θα έλεγα, πιο δεύτερο. Όμως, είναι επικίνδυνο. Είναι σοβαρός κίνδυνος και για τα ίδια τα έργα.

Έρχομαι τώρα στο σχέδιο νόμου που συζητάμε, για να πω το εξής: Δυστυχώς, φαίνεται εκ των πραγμάτων ότι έχουμε έναν Πρωθυπουργό εξωτερικού και έναν Πρωθυπουργό εσωτερικού. Ο κ. Μητσοτάκης από τότε που ανέλαβε σε διεθνή φόρα και παντού μιλάει για την κλιματική αλλαγή, για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, την οποία εξήγγειλε, αν και άλλαξαν και οι ημερομηνίες λίγο-πολύ.

Από την άλλη μεριά, μιλάει για τις ανανεώσιμες, που αφορά και το εν λόγω σχέδιο νόμου, εισάγοντας παράλληλα στο ενεργειακό μίγμα σε πολύ μεγάλο ποσοστό το φυσικό αέριο, το οποίο είναι ορυκτό καύσιμο και λίγο-πολύ, όλοι το γνωρίζουμε. Και στον ΟΗΕ τα έχει πει αυτά.

Από την άλλη μεριά, όμως, έχουμε και στη Μασσαλία τις δηλώσεις για τη βιοποικιλότητα, οι οποίες είχαν γίνει σε μια συνάντηση. Έχουμε διεθνείς δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού για την προστασία της βιοποικιλότητας της Μεσογείου και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, 30% προστασία της θάλασσας, 10% ακόμα και απαγόρευση αλίευσης. Όλα αυτά τα έχει πει.

Τι κάνει, όμως, στο εσωτερικό ο κ. Μητσοτάκης; Στο εξωτερικό λέει μεγάλα λόγια. Στο εσωτερικό δεν υπάρχει θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός. Δεν υπάρχει ειδικό χωροταξικό για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Υπάρχουν μια σειρά νόμων που ψηφίστηκαν, ειδικά από τον κ. Χατζηδάκη, και μετά από τον κ. Γεωργιάδη, το Υπουργείο Ανάπτυξης, ένας νόμος που ορίζει υπο-περιοχές NATURA, πολύ επιστημονικός όρος. Όλα είναι εις βάρος του περιβάλλοντος. Δηλαδή άλλα λέμε έξω και άλλα τελικά κάνουμε μέσα.

Πραγματικά είναι φανερό -και γίνεται φανερό συνέχεια- ότι αυτή η Κυβέρνηση εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Αξιοποιεί αυτό που λέμε «ανάπτυξη και αναγκαιότητα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», που είναι σωστό σαν θέση. Αλλά βέβαια με την τακτική την οποία ακολουθεί, έτσι όπως χωροθετούνται, ουσιαστικά χωρίς ειδικό σχέδιο χωροταξικό για τις ΑΠΕ, δυσφημεί και την ήδη θετική αυτή αναγκαιότητα που είναι η ανάπτυξη των ανανεώσιμων και βέβαια εις βάρος των ορυκτών καυσίμων. Δεν μπορεί να μας πείσει η Νέα Δημοκρατία ούτε η εκπρόσωπός της ότι δεν θέλουμε τις ΑΠΕ, γιατί κάτι τέτοιο άκουσα από την Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπο.

Με το εν λόγω σχέδιο νόμου βασικά γίνεται μία δεύτερη απόπειρα της Κυβέρνησης να απλοποιήσει παραπέρα την αδειοδότηση. Ο κόσμος, όμως, υποφέρει. Ο κ. Μητσοτάκης έχει δεσμευτεί ότι θα καλυφθεί 90% το κόστος και οι επιβαρύνσεις των καταναλωτών. Έχει δεσμευτεί για αυτό. Από την άλλη μεριά, οι λογαριασμοί έρχονται όπως έρχονται στους καταναλωτές και δεν μπορούν να τους πληρώσουν. Είναι σοβαρό ζήτημα. Ενώ, με βάση στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, καθημερινά γύρω στις χίλιες εντολές έρχονται για αποκοπές ηλεκτρικού ρεύματος. Εντολές έτσι! Το τονίζω.

Από εκεί και πέρα, όμως, δεν κάνατε δεκτή, κύριε Υπουργέ, και την τροπολογία που είχαμε κάνει τον Μάιο μήνα, στην οποία περιλαμβάνεται και το θέμα της απαγόρευσης των αποκοπών ηλεκτρικού ρεύματος. Τώρα, όμως, πρέπει να τοποθετηθείτε και για αυτό. Γιατί για τις όποιες ρυθμίσεις φέρνετε εδώ με αυτή τη μη εμφάνιση της ρήτρας αναπροσαρμογής -γιατί δεν πρόκειται για κατάργηση, για μη εμφάνιση της ρήτρας πρόκειται, γιατί θα ενσωματώνονται οι τιμές στα κυμαινόμενα τιμολόγια, η τιμή αυτή- ουσιαστικά πρέπει να πάρετε κάποια συγκεκριμένη θέση. Αυτό θα το δουν οι καταναλωτές μετά από δύο με τρεις μήνες. Βέβαια, σε δύο τρεις μήνες θα έχουμε και εκλογές και φυσικά θα έχουμε πολιτική αλλαγή.

Και το πολύ σημαντικό: Ακόμα και οι Ανεξάρτητες Αρχές οι οποίες μέχρι σήμερα δεν μιλούσαν -μιλάω για τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, τη ΡΑΕ συγκεκριμένα- αρχίζουν και τοποθετούνται δημόσια, και ο Πρόεδρός της. Δηλαδή αντιδρούν ακόμα και οι Ανεξάρτητες Αρχές, στις οποίες τους επικεφαλής λίγο πολύ εσείς τους διορίσατε.

Από την άλλη μεριά, έχουν έρθει και τροπολογίες του ΣΥΡΙΖΑ που έχουν να κάνουν και με την επιστροφή των 67 εκατομμυρίων ευρώ από την Οριακή Τιμή Συστήματος στους καταναλωτές, κάτι το οποίο είπε και ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, θέτοντας σοβαρές ενστάσεις.

Επίσης, πάρα πολύ σοβαρό είναι και το θέμα σχετικά με τη ΔΕΠΑ Υποδομών, στην οποία συγκεκριμένα αλλάζετε τη σύμβαση ουσιαστικά, παραχωρώντας ακόμα περισσότερα στους Ιταλούς, στην ιταλική εταιρία. Αυτή είναι η λογική σας. Και μετά έρχεστε και λέτε για επενδύσεις γιατί έρχονται ξένοι και αγοράζουν δημόσιο πλούτο. Γιατί και τα δίκτυα είναι δημόσια και είναι δημόσιου ενδιαφέροντος.

Κλείνοντας, κύριε Πρόεδρε, θα πω για τα φωτοβολταϊκά που γίνεται σκανδαλωδώς παραβίαση των περιβαλλοντικών νόμων, έτσι χωρίς σχέδιο, χωρίς θαλάσσιο χωροταξικό, ακόμη και στις NATURA, έτσι όπως εμφανίζονται το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου -για αυτό καταθέσαμε και συγκεκριμένη τροπολογία για αυτό-, χωρίς να υπάρχουν εγκρίσεις, χωρίς να έχει λόγο ο  ΟΦΥΠΕΚΑ, το  ΕΛΚΕΘΕ. Εγώ θα έλεγα ότι ακόμα και το Πολεμικό Ναυτικό μπορεί να έχει λόγο στο συγκεκριμένο. Διότι και η θαλάσσια βιοποικιλότητα είναι ένας πολύ σημαντικός τομέας συνολικά της βιοποικιλότητας. Και, αφού είμαστε ευρωπαϊστές και Ευρωπαίοι, πρέπει να ακολουθούμε και τι λέει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη βιοποικιλότητα.

Βιάζεστε. Θέλετε να τακτοποιήσετε πολλά και με τροπολογίες και με το εν λόγω σχέδιο νόμου, να ικανοποιήσετε συμφέροντα, πιθανές δεσμεύσεις, γιατί καταλαβαίνετε ότι ο χρόνος είναι λίγος. Γρήγορα ο ελληνικός λαός θα επιβάλει την πολιτική αλλαγή.

Ευχαριστώ.

Χαρά Καφαντάρη: Πλωτά φωτοβολταϊκά χωρίς θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό η πολιτική της Ν.Δ.

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:

Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε που μου δίνετε τη δυνατότητα από μακριά να τοποθετηθώ για λίγο. Βέβαια, για το εν λόγω σχέδιο νόμου, στη συζήτηση που θα γίνει κατ’ άρθρων θα τοποθετηθούμε συγκεκριμένα.

Εγώ, ήθελα δύο – τρία ζητήματα που θεωρώ πολύ σημαντικά να θίξω σήμερα γενικότερα. Δυστυχώς, στο κομμάτι της ενέργειας, της ενεργειακής πολιτικής και το κομμάτι των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και την κλιματική κρίση που διανύουμε, η κυβέρνησή τις διαχειρίζεται άκρως επικοινωνιακά. Παραδείγματος χάριν, θα αναφερθώ μόνον σε αυτή την πλατφόρμα η οποία διαφημίστηκε πάρα πολύ για την επιδότηση του ηλεκτρικού που άλλα περιμένανε, μέχρι 600 ευρώ είχε πει ο Πρωθυπουργός και τελικά είναι διψήφιος σε πάρα πολλούς ο αριθμός της αποζημίωσης που παίρνουν, αλλά το διαχειριστήκατε επικοινωνιακά. Τη στιγμή βέβαια, που δεν κάνατε δεκτό και από την πλευρά της κυβέρνησης την τροπολογία του Σύριζα να μη γίνονται όλο αυτό το χρονικό διάστημα μέχρι να υπάρχει τελεσιδικία για τη ρήτρα αναπροσαρμογής, να μη γίνονται αποκοπές ηλεκτρικού, που δυστυχώς γίνονται πάρα πολλές κύριε Υπουργέ.

Τώρα, το νομοσχέδιο αυτό, το οποίο είναι σοβαρό και αφορά τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, στο γενικότερο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης την οποία διανύουμε, την εποχή δηλαδή που χρειάζεται πολιτικές ανάσχεσης καθώς και πολιτικές προσαρμογές στην κλιματική κρίση, χρειάζεται και απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Μάλιστα, θα έλεγα, ότι σε αυτό το κομμάτι η κυβέρνηση και αυτό φάνηκε και από τον κλιματικό νόμο που ψηφίστηκε πριν από 15 μέρες, το αντιμετωπίζει, επιτρέψτε μου, σε μεγάλο βαθμό επιφανειακά και επικοινωνιακά. Το κομμάτι των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που είναι και το κύριο θέμα σήμερα του νομοσχεδίου, γιατί έχει και άλλα ζητήματα μέσα, διαφόρων ειδών τακτοποιήσεις, ίσως γιατί βιάζεστε, δεν ξέρουμε για ποιο λόγο. Θα τακτοποιήσετε κάποια πράγματα. Απευθύνομαι στην κυβέρνηση και ποτέ προσωπικά. Μιλάμε για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας οι οποίες δεν τοποθετούνται με βάση ένα πλαίσιο, με βάση κάποιους κανόνες και αυτό είναι το πάρα πολύ σημαντικό. Δηλαδή, που είναι το ειδικό χωροταξικό για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Επί κυβερνήσεως Σύριζα, το Φλεβάρη του 19 είχε γίνει διαγωνισμός για να εκπονηθεί μια σχετική μελέτη με περιθώριο 18 μηνών. Με εσάς τρία χρόνια τώρα περιμένουμε και τώρα πάλι ακούμε σε ένα χρόνο πάλι.

Με την πολιτική σας όμως, με τον τρόπο που τοποθετούνται οι Ανανεώσιμες Πηγές και με τις αντιδράσεις που δημιουργούνται στις κοινωνίες, λόγω του ότι δεν υπάρχουν κανόνες και όρια βάσει των οποίων γίνεται αυτή η εγκατάσταση, δυσφημείτε αυτό το οποίο έχει ανάγκη ο χώρα μας αλλά και παγκόσμια, την απεξάρτηση την οριστική από τα ορυκτά καύσιμα και την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που αυτή τη στιγμή υπάρχουν ζητήματα και για περιοχές «Natura», από την άλλη μεριά δεν υπάρχουν δίκτυα, από την άλλη μεριά οι ενεργειακές κοινότητες καθυστερούν.

Το δεύτερο σημείο που θέλω να πω είναι για τα πλωτά φωτοβολταϊκά. Που είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός; Άλλο ένα σοβαρό ζήτημα, ο κ. Πρωθυπουργός, ο κ. Μητσοτάκης, πριν από ένα χρόνο περίπου στη Μασσαλία, είχε δεσμευθεί για περιοχές «Natura» και προστασία της βιοποικιλότητας 30% στο χερσαίο χώρο και 10% στον θαλάσσιο χώρο. Αυτά έμειναν μόνο εξαγγελίες, κάτι συγκεκριμένο δεν έχουμε δει, να μην αναφερθώ βέβαια για τον πρώτο εμβληματικό νόμο του Υπουργείου που ψηφίστηκε επί υπουργίας κ.Χατζηδάκη, σχετικά με τις περιοχές «Natura» και τις προστατευόμενες περιοχές. Πώς αυτή τη στιγμή θα προχωρήσουμε, έστω και πιλοτικά, σε πλωτά φωτοβολταϊκά, όταν δεν έχουμε κυρώσει διεθνείς συμβάσεις που αφορούν τη βιοποικιλότητα και την προστασία της; Αναφέρομαι σε κάποια πρωτόκολλα της Βαρκελώνης, που έχουμε κάνει πολλές ερωτήσεις.

Τρίτον, σχετικά με το «ΕΛΛΑΔΑ 2.0.», που είναι το αναπτυξιακό σας πρόγραμμα, το Ταμείο Ανάκαμψης και λοιπά. Πρέπει να υπάρξει ένας ανασχεδιασμός, γιατί οι κύριοι πόροι φαίνεται ότι κατευθύνονται σε μεγάλες ενεργειακές εταιρείες και κατά συνέπεια σε συμφέροντα, ενώ πρέπει άμεσα να δούμε και την κατεύθυνση πόρων συγκεκριμένων και στον τομέα «των μικρών», όπως λέμε. Πιστεύω δε, ότι το εν λόγω σχέδιο νόμου τελικά δεν λύνει δύο σοβαρά ζητήματα. Το πρώτο έχει να κάνει με την ύπαρξη ηλεκτρικού χώρου- εγκαθιστούμε ΑΠΕ, εγκαθιστούμε…..,  αλλά τέλος πάντων, υπάρχει ηλεκτρικός χώρος, πότε θα λυθεί αυτό; Αυτό έχει να κάνει με τα δίκτυα- το πρώτο και το κύριο- ενώ οι πολιτικές αποθήκευσης, οι οποίες εισάγονται κατά κύριο, λόγο αφορούν μπαταρίες και αυτές τις λογικές και κάποια ……. έργα- εδώ θα υπενθυμίσω ότι το πρώτο το οποίο έγινε, έγινε επί ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στις 5 Ιουνίου του 2019 στην Ικαρία- και άλλες μορφές και καινοτόμα μέτρα αποθήκευσης, που η χρήση της νέας τεχνολογίας και της επιστήμης διατίθεται, δεν βλέπω να είναι στους στόχους της Κυβέρνησης.

Από εκεί και πέρα δεν θα πω άλλα, τα άλλα θα τα πω συγκεκριμένα την άλλη Πέμπτη που μας έρχεται.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΧΑΡΑ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: Μέτρα για αντιμετώπιση της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης

Αθήνα, 26 Μαϊου2022

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς

Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Υγείας

ΘΕΜΑ: Μέτρα για αντιμετώπιση της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης

Τον τρέχοντα μήνα, δόθηκε στην δημοσιότητα η έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος με τον τίτλο «Air quality in Europe 2021»[1].  Από τα κύρια ευρήματα της έκθεσης αναφέρονται:

  • Παρά τις όποιες βελτιώσεις, η ατμοσφαιρική ρύπανση συνεχίζει να αποτελεί παράγοντα ανησυχίας για τους ευρωπαίους.
  • Η ατμοσφαιρική ρύπανση βάρυνε τους κατοίκους της Ευρώπης, με πρόωρους θανάτους και κατά την διάρκεια του 2019.
  • Το  Zero Pollution Action Plan της ΕΕ, έχει θέσει σαν στόχο την μείωση των πρόωρων θανάτων από την έκθεση σε μικροσωματίδια, κατά 55% μέχρι το 2030. 

Ο Διεθνής Μετεωρολογικός Οργανισμός στην αντίστοιχη έκθεση του[2] διαπιστώνει ότι, το 2020 οι περιορισμοί λόγω της Covid-19 προκάλεσαν μια εφήμερη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε πολλές περιοχές του κόσμου και ιδίως σε μεγάλες μητροπόλεις, όμως ταυτόχρονα καταγράφηκε αύξηση ορισμένων ρύπων, επικίνδυνων για την υγεία, των οποίων οι επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή είναι δύσκολο να καθοριστούν. Η έκθεση του WΜO δείχνει ότι σε ορισμένες πόλεις η συγκέντρωση μικροσωματιδίων μειώθηκε έως και κατά 40% κατά τη διάρκεια της καραντίνας, την άνοιξη του 2020, σε σύγκριση με την περίοδο 2015-19. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από την αντίστοιχη υπηρεσία (Δ/ΝΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ,  ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ του ΥΠΕΝ) στην ετήσια έκθεση[3]. Οι εκπομπές σωματιδίων όμως αυξήθηκαν και η ποιότητα του αέρα χειροτέρευσε ξανά, όταν έληξαν τα μέτρα. Μάλιστα, επισημαίνει ότι η αύξηση στην ατμόσφαιρα του μεθανίου ( CH4 ) και των οξειδίων του αζώτου (N2O ) ακολουθεί ραγδαίους ρυθμούς αύξησης.

Είναι γνωστές οι επιπτώσεις στην υγεία που προκαλούνται από την «κακή» ποιότητα του αέρα Για παράδειγμα, στα παιδιά, η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί μειωμένη ανάπτυξη και λειτουργία των πνευμόνων, αναπνευστικές λοιμώξεις και επιδεινούμενο άσθμα, ενώ στους ενήλικες, ισχαιμική καρδιοπάθεια και εγκεφαλικά επεισόδια, διαβήτη και  νευροεκφυλιστικές καταστάσεις. Επιπλέον, στην ατμοσφαιρική ρύπανση βρίσκει εύφορο έδαφος και ο κορωνοϊός. Επιστημονικές έρευνες σε ΗΠΑ , Ε.Ε. και Κίνα, έδειξαν ότι ο ιός μεταδίδεται με τα εισπνεόμενα αιωρούμενα σωματίδια και συνεπώς όσο μεγαλύτερη είναι η συγκέντρωσή τους στην ατμόσφαιρα μιας πόλης, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος προσβολής.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) εξέδωσε νέες κατευθυντήριες[4] οδηγίες για ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, αυστηρότερες από τις προηγούμενες, επισημαίνοντας ότι, ακόμη και οι χαμηλές συγκεντρώσεις ΡΜ2,5 προκαλούν σημαντικούς κινδύνους για την υγεία. Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος στην τελευταία αναθεώρηση της ως άνω έκθεσης που έγινε την 30.03.2022,  συγκρίνοντας τους κανονισμούς που ισχύουν σήμερα και καλύπτουν μόλις το 4-34% (ανά ρύπο) των ευρωπαίων , διαπιστώνει ότι,  εάν υιοθετηθούν οι νέες κατευθυντήριες γραμμές του Π.Ο.Υ., η προστασία, πλέον, μπορεί να επεκταθεί και να καλύπτει πολύ μεγαλύτερα ποσοστά των πολιτών, ιδιαίτερα σε ρύπους όπως  ΡΜ2,5 (97%), όζον (99%), διοξείδιο του αζώτου (94%)  .  

Πέραν των παραπάνω να υπενθυμίσουμε ότι,  το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Η.Ε. την 08.10.2021[5] διακήρυξε ότι η πρόσβαση σε καθαρό και υγιές περιβάλλον αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.

Ενώ, η σημαντική συζήτηση για την μείωση των ορίων των ατμοσφαιρικών ρύπων έχει αρχίσει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από προειδοποίηση του Σεπτεμβρίου 2019 και την μη ικανοποιητική απάντηση της παρούσας Ελληνικής κυβέρνησης, έχει προσφύγει τον περασμένο Οκτώβριο στο ΔΕΕ για παραβάσεις των υποχρεώσεων της και ιδιαίτερα για παράλειψη θέσπισης μέτρων ώστε να μετριαστεί η περίοδος υπερβάσεων οριακός τιμών για τα οξείδια του αζώτου στην πόλη των Αθηνών[6]. Η υπόθεση, βέβαια, αφορά την περίοδο 2010-2014. 

Δεδομένου ότι :

– Η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην ΕΕ, ευθύνεται για σχεδόν 350.000 πρόωρους θανάτους ετησίως , και έχει   δυσμενείς επιπτώσεις στην Υγεία, στο κλίμα και τα οικοσυστήματα, στο περιβάλλον, στη πολιτιστική κληρονομιά και στην οικονομία.

– Η αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης περιλαμβάνεται στις κορυφαίες προτεραιότητες του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ.

– Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε ότι η πρόσβαση σε ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, δίνοντας  βαρύτητα στην μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, αφού, ελεύθεροι χώροι   και οι λύσεις που βασίζονται στη φύση είναι καθοριστικοί παράγοντες για την υγεία και την ευημερία των πολιτών.

Ερωτώνται οι κ.κ. υπουργοί:

  1. Τί μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθενται να λάβουν,   ώστε να αυστηροποιηθούν  οι οριακές τιμές για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα;
  2. Τί μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθενται να λάβουν ώστε να, ευθυγραμμιστούν με τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ (ρύθμιση των εκπομπών στη πηγή, πρόληψη ρύπανσης, κ.λ.π) και πότε;
  3. Τί μέτρα άμεσης απόδοσης προστίθενται να λάβουν και ποιο το χρονοδιάγραμμα για την αντιμετώπιση της υπέρβασης των οριακών τιμών για τα αιωρούμενα σωματίδια (PM10) και για το διοξείδιο του αζώτου (NO2), θέματα για τα οποία η χώρα μας έχει παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την Θεσσαλονίκη και την Αθήνα;
  4. Τί μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθενται να λάβουν και ποιο  το χρονοδιάγραμμα για την λήψη μέτρων  ώστε η περίοδος υπέρβασης των παραπάνω ρύπων  να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη;
  5. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το, ήδη ολοκληρωμένο από πλευράς μελετών, Επιχειρησιακό Σχέδιο για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη;
  6. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το Επιχειρησιακό Σχέδιο για αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Αθήνα;
  7. Ποιος ο σχεδιασμός των υπόψη Υπουργείων για τη προστασία της ποιότητας του αέρα και κατ’ επέκταση, της βελτίωσης ποιότητας Ζωής και Υγείας των πολιτών;

Η ερωτώσα Βουλευτής

Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)

Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Βαρδάκης Σωκράτης

Βέττα Καλλιόπη

Γιαννούλης Χρήστος

Δρίτσας Θεόδωρος

Ζεϊμπέκ Χουσεΐν

Ηγουμενίδης Νίκος

Θραψανιώτης Εμμανουήλ

Κασιμάτη Ειρήνη ( Νίνα)

Λάππας Σπυρίδων

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)

Μάρκου Κωνσταντίνος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Παπαηλιού Γιώργος

Παπανάτσιου Κατερίνα

Πέρκα Θεοπίστη ( Πέτη)

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Σαντορινιός Νεκτάριος

Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)

Σπίρτζης Χρήστος

Συρμαλένιος Νίκος

Τελιγιορίδου Ολυμπία

Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος

Τσίπρας Γιώργος

Φάμελλος Σωκράτης

Φίλης Νικόλαος

Φωτίου Θεανώ

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος


[1] EEA: Air quality in Europe 2021.

Report no. 15/2021, HTML – TH-AL-21-014-EN-Q – ISBN 978-92-9480-403-7 – ISSN 1977-8449 – doi: 10.2800/549289

[2] WMO: State of the Global Climate 2021,  (WMO-No. 1290), 2022

[3] ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ 2020, ΜΑΙΟΣ 2021.

[4] WHO global air quality guidelines. Particulate matter (PM2.5 and PM10), ozone, nitrogen dioxide, sulfur dioxide and carbon monoxide. Executive summary. Geneva: World Health Organization; 2021. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.

[5] https://news.un.org/en/story/2021/10/1102582

[6] https://www.lawspot.gr/nomika-nea/atmosfairiki-rypansi-stin-athina-sto-dikastirio-tis-ee-parapempetai-i-ellada

Χαρά Καφαντάρη: Η νέα αντιπυρική περίοδος, κρίσιμη για τη βιοποικιλότητα και τον δασικό μας πλούτο

Μέχρι σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης εξαντλείται σε επικοινωνιακού χαρακτήρα κινήσεις, με ταξίδια στο εξωτερικό, αλλά και το εσωτερικό της χώρας, προς ενημέρωση και δημιουργία εντυπώσεων ετοιμότητας, για τη μάχη της αντιπυρικής. Όμως ο εξοπλισμός του ΠΣ είναι γηρασμένος, με πυροσβέστες να υπερβάλλουν εαυτόν, σε αντίξοες συνθήκες. Αλλά η αντιπυρική περίοδος δεν μπορεί να βασίζεται στο «φιλότιμο του πυροσβέστη». Απαιτείται επιχειρησιακό σχέδιο, μέσα, υλικοτεχνική υποδομή και κυρίως πολιτικές Πρόληψης.


Ολόκληρο το άρθρο της Χαράς Καφαντάρη, βουλευτού Δυτ. Αθήνας  ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αντιπροέδρου επιτροπής περιβάλλοντος της Βουλής και αναπληρώτριας τομεάρχη  Πολιτικής Προστασίας​, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ, στις 23.04.2022:

Λίγες μέρες απομένουν για την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου την 1η Μαΐου. Μία κρίσιμη αντιπυρική περίοδος, εν μέσω οξυμένης Κλιματικής Κρίσης. Βαριά είναι  όμως η σκιά της περσινής αντιπυρικής με 1,33 εκατομμύρια στρέμματα καμένης γης, συνέπεια ενός μηχανισμού που δεν λειτούργησε ορθά. Η επεξεργασία των στοιχείων από το Εθνικό Αστεροσκοπείο, το πρώτο τρίμηνο του 2022, έχουμε μεγάλη αύξηση του αριθμού δασικών πυρκαγιών, που πρέπει να αποτελεί «καμπανάκι κινδύνου» για το καλοκαίρι του 2022.

Το νέο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, που επικοινωνιακά έστησε ο κ. Μητσοτάκης μετά το φιάσκο των πυρκαγιών του καλοκαιριού του 2021, ακόμη δεν έχει βρει   το βηματισμό του και μετρά διαδοχικές αποτυχίες  διαχείρισης κρίσεων.  Απέτυχε στη  διαχείριση του «Μπάλου», απέτυχε παταγωδώς στη διαχείριση της χιονόπτωσης «Ελπίς», που μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, η Αθήνα,  αποκλείστηκε ακόμη και στο κέντρο της. Χαρακτηρίζεται  ένα υπουργείο  «άδειο πουκάμισο», διότι δεν έχει σαφές νομοθετικό πλαίσιο για τη λειτουργία της  Πολιτικής Προστασίας, δεν έχει οργανόγραμμα ούτε ικανό αριθμό εργαζομένων, ενώ το ΠΣ (πυροσβεστικό σώμα) έχει σοβαρές  αριθμητικές ελλείψεις (4000 κενές οργανικές θέσεις) και στερείται ομογενοποίησης  του προσωπικού του. Μέχρι σήμερα η ηγεσία του υπουργείου εξαντλείται σε επικοινωνιακού χαρακτήρα  κινήσεις, με ταξίδια στο εξωτερικό, αλλά και το εσωτερικό της χώρας, προς ενημέρωση και δημιουργία εντυπώσεων  ετοιμότητας, για τη μάχη της αντιπυρικής. Όμως ο εξοπλισμός του ΠΣ είναι γηρασμένος (πυροσβεστικά οχήματα ακόμη και σαράντα χρόνων), με πυροσβέστες να υπερβάλλουν εαυτόν, σε αντίξοες συνθήκες. Όμως η αντιπυρική περίοδος δεν μπορεί να βασίζεται στο «φιλότιμο του πυροσβέστη». Απαιτείται επιχειρησιακό σχέδιο, μέσα, υλικοτεχνική υποδομή και κυρίως πολιτικές Πρόληψης.

Τί είναι όμως  πρόληψη και τί κάνει η κυβέρνηση; Επιμένει σε μία λογική καταστολής αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, Εναποθέτει τις ελπίδες της στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ (1,7 δις ευρώ), για παραγγελίες εξοπλισμού και  ίσως  μια νέα «αγορά του αιώνα» με αρχή παραγωγής πυροσβεστικών αεροπλάνων μετά από μια πενταετία.  Η πρόληψη, όμως, σημαίνει διερεύνηση αιτιών και ανάλυση στατιστικών, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πολιτών, νομοθετικά μέτρα, διαχείριση του δάσους –το 90% των ελληνικών δασών δεν έχουν διαχειριστικά σχέδια- αντιπυρικό σχεδιασμό, προκατασταλτικά έργα, σύστημα εκτίμησης κινδύνου, οργάνωση περιπολίων  στα δάση και μια σειρά άλλες δράσεις.

Η Πρόληψη, βασικό στάδιο της Πολιτικής Προστασίας, απαιτεί συνέργειες , ειδικά μεταξύ ΠΣ και Δασικών υπηρεσιών. Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ  υπογράφτηκε Μνημόνιο συνεργασίας  (ΦΕΚ 1525/7.5.19), όπου υπήρχε  σαφές πλαίσιο, με αρμοδιότητες και ανάλογες ενέργειες. Η εν λόγω ΚΥΑ διαρθρωμένη  σε τρία άρθρα, όπου το πρώτο  καλύπτει το γενικό πλαίσιο συνεργασίας των υπηρεσιών, το δεύτερο αναλύει τις αρμοδιότητες του Πυροσβεστικού Σώματος και το τρίτο τις αρμοδιότητες  των Δασικών Υπηρεσιών. Δημιουργήθηκε δηλαδή για πρώτη φορά πλαίσιο πρόληψης  και καλής διακυβέρνησης, με συντονισμό υψηλής υπεραξίας, όπως ζητούσε και η Ε. Ε.

Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε μεριμνήσει στη Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών για εγκεκριμένες προσλήψεις δασολόγων και δασοπόνων μέσω ΑΣΕΠ (200 για το 2019) και προσλήψεις του προγράμματος πρόληψης δασικών πυρκαγιών (350 τριετείς συμβάσεις έργου με βάση την Απόφαση  ΥΠΕΝ/ΓΔΔΠ/61420/447. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις 5000 περίπου προσλήψεις μέσω οκτάμηνων προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, που η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη κατήργησε.

Ο κ. Στυλιανίδης  όμως, διθυραμβικά και άκρως επικοινωνιακά, δηλώνει ότι πρώτη φορά συνεργάζονται  το ΠΣ και οι Δασικές Υπηρεσίες, εδώ και 24 χρόνια.  Αλλά,  δεν πέρασαν 24 χρόνια,  αλλά τρία χρόνια καταστροφικής διακυβέρνησης από τη ΝΔ του κ. Μητσοτάκη, ώστε να γίνει κατανοητή η αναγκαιότητα και να επανέλθει αυτή η συνεργασία.

Κλείνοντας, οι νέες γεωπολιτικές εξελίξεις από τον pόλεμο της Ουκρανίας, δημιουργούν πολλά ερωτηματικά σχετικά με την εκμίσθωση εναέριων μέσων, που απαιτούνται επιχειρησιακά. Η κυβέρνηση επιμένει ότι έχει μεριμνήσει σχετικά. Ένα πάντως είναι γεγονός, η αντιπυρική του 2022 θα είναι κρίσιμη για τη βιοποικιλότητα και το δασικό πλούτο της Πατρίδας μας  και το νέο υπουργείο θα κριθεί επί του πεδίου.