H Χαρά Καφαντάρη σε τοποθέτησή της σήμερα στην επιστημονική ημερίδα της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος με θέμα: KΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ Οι νέες προκλήσεις για το Πυροσβεστικό Σώμα και τους εμπλεκόμενος φορείς, επεσήμανε:
«To Πυροσβεστικό Σώμα είναι ένα σώμα με μεγάλη κοινωνική αποδοχή, ένα σώμα που οι πολίτες εμπιστεύονται για τη ζωή τους, τις περιουσίες τους, αλλά και για το πολύτιμο κεφάλαιο της Πατρίδας μας, την πλούσια βιοποικιλότητα και το δασικό μας πλούτο.
Η διοργάνωση ημερίδας για το μείζον ζήτημα της Κλιματικής Αλλαγής-Κρίσης, που αφορά συνολικά την Ανθρωπότητα δείχνει υπευθυνότητα, και σεβασμό στην Επιστήμη και τα σύγχρονα δεδομένα.
Η Ανατολική Μεσόγειος κινδυνεύει ιδιαίτερα από τις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής συγκριτικά με άλλες περιοχές της Ευρώπης, καθώς η μέση άνοδος της θερμοκρασίας είναι τριπλάσια συγκριτικά με τον πλανήτη και παρατηρείται αυξημένη μείωση των βροχοπτώσεων.
Η αντιπυρική περίοδος ξεκίνησε, τα επιστημονικά δεδομένα και τα στατιστικά στοιχεία του πρώτου τετραμήνου 2022 δείχνουν ότι θα έχουμε δύσκολη περίοδο. Πυρκαγιές πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν, όμως τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι σφοδρότερα και συχνότερα. Απαιτείται συνεργασία, καθώς και αξιοποίηση όποιων επιστημονικών δεδομένων, ως απαραίτητα εργαλεία αποτελεσματικής δράσης του Σώματος. Ο εξοπλισμός δε με σύγχρονα εργαλεία, κύρια στον τομέα της Πρόληψης, είναι καθοριστικής σημασίας.
Η συνεργασία με την Δασική Υπηρεσία πρέπει να είναι συνεχής. Αρκεί βέβαια οι Δασικές υπηρεσίες να στελεχωθούν με προσωπικό.
Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τον Απρίλιο του 2019 υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας ΠΣ και ΥΠΕΝ _Δασικές υπηρεσίες. Δυστυχώς η κυβέρνηση ΝΔ άργησε να προχωρήσει τη συγκεκριμένη δράση. Μόλις πρόσφατα την ανακάλυψε… Με βαρύγδουπες δηλώσεις υπουργών.
Το νέο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, που επικοινωνιακά δημιουργήθηκε από τον κ. Μητσοτάκη, μετά την πλήρη αποτυχία του περσινού καλοκαιριού (1,33 εκατομμύρια στρέμματα καμένης γης) είναι ένα υπουργείο το οποίο στερείται οργανογράμματος. Επίσης χαρακτηρίζεται από αλληλοσυγκρουόμενες αρμοδιότητες με το ΥΠΕΝ (φάνηκε και στον πρόσφατο κλιματικό νόμο). Ο νόμος 4662/2020, σε αδράνεια, με ΠΝΠ 3 μήνες μετά την ψήφισή του και συνεχίζει να παραμένει αδρανής μέχρι σήμερα.
Απαιτούνται προσλήψεις και ενίσχυση του ΠΣ, ομογενοποίηση του προσωπικού, αλλά και αναβάθμιση της Εκπαίδευσης στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα.
Χρειάζεται ένα νέο μοντέλο ανάπτυξη και αλλαγής καταναλωτικών προτύπων. Η διάσωση της Ανθρωπότητας από τις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα. Να παραδώσουμε ένα βιώσιμο πλανήτη στις επόμενες γενεές.»
Η πρόσφατη εξέλιξη σχετικά με το γεώτοπο του Παλίγκρεμνου στην Κρήτη, αναδεικνύει για άλλη μια φορά την ανάγκη νομοθετικής προστασίας των γεωτόπων στην Πατρίδα μας. Γεώτοποι ιδιαίτερης γεωλογικής αξίας, δυστυχώς «θυσιάζονται» στην αγορά του τουρισμού, αντί να αποτελούν πόλο έλξης ως μνημεία της Φύσης. Η σημασία της αναγκαιότητας προστασίας του γεωπεριβάλλοντος δεν είναι επαρκώς κατανοητή, ούτε και ευρέως διαδεδομένη. Το θεσμικό πλαίσιο της προηγούμενης δεκαετίας έσπευσε να προστατεύσει το βιοτικό περιβάλλον, το οποίο κινδύνευε από την έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα ενώ, λησμονήθηκε το βάθρο όλων των οικοσυστημάτων που είναι το έδαφος.
Η Ελλάδα είναι μία από τις πρωτοπόρες χώρες στην ίδρυση του ευρωπαϊκού δικτύου γεωπάρκων, τα οποία πλέον εντάσσονται επίσημα από τον Νοέμβριο του 2015 κάτω από την αιγίδα της UNESCO. Πέντε περιοχές της Ελλάδας συγκαταλέγονται στα 120 παγκόσμια γεωπάρκα: το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου, ο Ψηλορείτης της Κρήτης, η περιοχή της Σητείας, ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου, το Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού. Τα υπάρχοντα θεσμικά μέτρα προστασίας των γεωτόπων βασίζονται στον ν. 3937/2011. Με τον νόμο αυτό πραγματοποιήθηκε ένα βήμα στην αποσαφήνιση των γεωπεριβαλλοντικών εννοιών και την αποσύνδεση της αξίας τους αμιγώς από την φιλοξενούμενη βιοποικιλότητα. Ο εν λόγω νόμος του 2011 τροποποιώντας προηγούμενα άρθρα του ν. 1650/1986, αν και το συνολικό νομοθέτημα στοχεύει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, κατηγοριοποίησε προστατευόμενες περιοχές με βάση αντίστοιχες κατηγορίες της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης.
Στο εθνικό σχέδιο για τη βιοποικιλότητα του 2014 για πρώτη φορά δίνεται ο ορισμός του γεώτοπου, ενώ στη διάταξη για τα προστατευόμενα τοπία αναφέρεται η έννοια του γεωπάρκου. Όμως, ολοκληρωμένη προστασία της γεωλογικής κληρονομιάς υπάρχει μόνο αναφορικά με την προστασία των αρχαιολογικών σπηλαίων βάσει του αρχαιολογικού νόμου. Η εθνική νομοθεσία για τα υπόλοιπα σπήλαια, παλαιοντολογικά κατάλοιπα και λοιπές γεωμορφολογικές θέσεις είναι εξαιρετικά ελλιπής και καμία υπηρεσία Υπουργείου ή περιφερειακή δεν αναλαμβάνει την προστασία τους. Σημειώνουμε ότι, στις γεωμορφολογικές θέσεις εντάσσονται και αυτές που προέκυψαν από την ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως, τα μεταλλεία, ενώ στον νόμο παρατηρούμε ότι είναι αναγκαίος ο διοικητικός χαρακτηρισμός των γεωτόπων με την περαίωση μιας σειράς εξαιρετικά χρονοβόρων ενεργειών. Δηλαδή, δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης ενεργοποίησης διαδικασιών προστασίας.
Υπάρχει παράλειψη άμεσης προστασίας γεωτόπων, χωρίς την ανάγκη εξακρίβωσης της αξίας τους μέσω διοικητικής πράξης και χωρίς την εξάρτησή τους από το βιοτικό στοιχείο που ενδέχεται να φιλοξενούν, παράλειψη κατηγοριοποίησης, τυποποίησης γεωμορφών και γεωτόπων σε θεσμικό επίπεδο, απουσία συνολικής καταγραφής και αποτύπωσης και έλλειψη συνεργασίας μεταξύ φορέων, απουσία θεσμικού πλαισίου που να προδιαγράφει το είδος των μελετών και τις επιτρεπόμενες επεμβάσεις. Υπάρχει, όμως και η παράλειψη ανάληψης αρμοδιοτήτων από το ΥΠΕΝ, σύμφωνα με την παραδοχή ότι, οι γεώτοποι αποτελούν τμήματα του περιβάλλοντος και βέβαια, υπάρχει αποσπασματική διοικητική κάλυψη από το Υπουργείο Πολιτισμού .Επίσης, υπάρχουν αντικρουόμενοι χωροταξικοί σχεδιασμοί και σημαντικά οργανωτικά προβλήματα υπηρεσιών που έχουν σχέση με αυτό.
Είναι ανάγκη πλέον η δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου με το οποίο θα καθίσταται σαφές ότι η γεωλογική κληρονομιά προστατεύεται ευθέως και άμεσα άνευ ανάγκης διοικητικής αναγνώρισής της ως προστατευόμενης, η καταγραφή και η αποτύπωση σε γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών των γεωτόπων για το σύνολο της χώρας, με συνεργασία κρατικών και ιδιωτικών φορέων. Ήδη το ΕΑΓΜΕ (πρώην ΙΓΜΕ) έχει συμβάλει σημαντικά, με μελέτες για τα γεωπάρκα, που είναι υπό την προστασία της UNESCO σήμερα. Όμως, απαραίτητη κρίνεται και η συμμετοχή λοιπών κρατικών φορέων που διαθέτουν αρχεία, αλλά και ιδιωτικών συλλόγων με αξιόλογο αρχειακό υλικό.
Επίσης, κατά τη διαδικασία της έρευνας πεδίου ο φορέας που θα αναλάβει, πρέπει να στελεχωθεί με προσωπικό με τεχνικές γνώσεις προσέγγισης του φυσικού περιβάλλοντος. Ο κατάλογος που θα δημιουργηθεί να επικυρωθεί νομοθετικά και να ανανεώνεται κατά διαστήματα, ενώ πρέπει να υπάρξει και καθορισμός δραστηριοτήτων, οι οποίες μπορούν να γίνονται εντός των εν λόγω περιοχών. Προτείνουμε να ορισθούν νομοθετικά οι προδιαγραφές για το είδος των μελετών, αλλά και για τις επιτρεπόμενες επεμβάσεις σε συνάρτηση με την προηγηθείσα τυποποίηση των γεωτόπων. Οι προδιαγραφές αυτές δεν πρέπει να αφορούν μόνο τα προστατευόμενα τοπία ή τα μνημεία της φύσης, αλλά όλους ανεξαιρέτως τους γεωτόπους και τα επιμέρους στοιχεία τους άνευ εξάρτησής τους από διοικητική αναγνώριση. Επίσης, προτείνουμε απόπειρα για ενιαία νομοθετική αντιμετώπιση και διοικητική προσέγγιση της προστασίας των γεωτόπων, ώστε να είναι σαφές ποιος φορέας αναλαμβάνει την ευθύνη της φύλαξής τους. Και, βέβαια, πρέπει να υπάρξει άρση της σύγχυσης μεταξύ διοικητικών, ελεγκτικών και εκπαιδευτικών ερευνητικών αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων και καταβολή κάθε δυνατής προσπάθειας για συνεργασία και σύμπλευση με την πραγμάτωση της προστασίας.
Τα ανωτέρω και κατόπιν κοινοβουλευτικών παρεμβάσεών μας (επίκαιρες ερωτήσεις την 31/5/2016 και 26/9/2017) και με βάση απολογισμό έργου της Επιτροπής προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, συστάθηκε σχετική επιτροπή στο ΥΠΕΝ και κατέληξε σε πόρισμα, το οποίο όμως δεν κατέστη δυνατόν να επικυρωθεί και νομοθετικά στο ελληνικό Κοινοβούλιο.
Απαιτείται να αλλάξει η αντίληψή μας, η αντίληψη της προστασίας του περιβάλλοντος και να τύχουν ίσης προσοχής και σεβασμού τα βιοτικά με τα αβιοτικά στοιχεία της φύσης. Η προστασία των γεωτόπων στην πατρίδα μας λοιπόν, εξακολουθεί να αποτελεί Αίτημα προς επίλυση…
Χαρά Καφαντάρη
γεωλόγος
Βουλευτής Δυτικής Αθήνας
Α’ αντιπρόεδρος επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής
Τοποθέτηση της Χαράς Καφαντάρη, βουλευτού Δυτ. Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αναπληρώτριας Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο ΣΥΡΙΖΑ και Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, στις 20.05.2022, στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος, «Εθνικός Κλιματικός Νόμος-Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή».
ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:
Κύριε πρόεδρε ευχαριστώ. Κατ’ αρχάς θα ήθελα να πω ότι η συζήτηση ενός Κλιματικού Νόμου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Δεν είναι ένα απλό νομοσχέδιο. Επιτρέψτε μου να πω καθ’ υπερβολή στις σύγχρονες συνθήκες, στις παγκόσμιες συνθήκες της κλιματικής κρίσης, μια συζήτηση για ένα κλιματικό νόμο που περιλαμβάνει όλες τις διαστάσεις της κοινωνικής, οικονομικής ζωής, ίσως είναι ισάξια και μιας συζήτησης για τον Προϋπολογισμό του κράτους. Αν δούμε τι έχει δηλώσει πρόσφατα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, η μείωση της παραγωγικότητας που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, υπολογίζεται ότι θα οδηγήσει σε απώλειες ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στην παγκόσμια οικονομία μέχρι το 2030. Δυστυχώς, όμως, αν και το περιμέναμε να πω και την αλήθεια αυτό από την Κυβέρνηση, διαχειρίζεται το μείζον αυτό ζήτημα, το εν λόγω σχέδιο νόμου για την κατάρτιση ενός Κλιματικού Νόμου που θα ακολουθεί και δεκαετίες μέσα στην παγκόσμια κρίση και την κλιματική αλλαγή, για άλλη μια φορά επικοινωνιακά. Δυστυχώς – και το λέω ειλικρινά όχι αντιπολιτευτικά -δεν έδωσε καλό δείγμα και ο κύριος Υπουργός, που αυτή τη στιγμή εκπροσωπείται από τον Υφυπουργό, με την τοποθέτηση του μετά την Εισήγηση του Εισηγητή μας. Διότι, επαναφέρει την επικοινωνία στη διαχείριση αυτού του θέματος. Όταν έρχεται να πει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία είναι το κόμμα του λιγνίτη. Συνεχίζει, δηλαδή, την επικοινωνία η Κυβέρνηση, όπως και ο κύριος Μητσοτάκης εδώ και ένα χρόνο. Επικοινωνιακά χειρίζεται το θέμα του κλίματος. Παρουσιάζεται «πράσινος». Θα πούμε παρακάτω τις αντιρρήσεις μας σχετικά με αυτό. Όταν είχε δεσμευτεί επανειλημμένα και τελευταία φορά πριν από την COP26 ότι θα έρθει αυτός ο Κλιματικός Νόμος και ερχόμαστε ένα χρόνο μετά από τις εξαγγελίες.
Σκόπιμα η Κυβέρνηση μπλέκει δύο πράγματα για τον κόσμο που ίσως δεν καταλαβαίνει. Αν και οι περισσότεροι πλέον γνωρίζουν ότι όταν προχωρούμε στην απολιγνιτοποίηση, είμαστε «πράσινοι». Αυτό το οποίο έχει ανάγκη η κοινωνία, η ανθρωπότητα, ο πλανήτης, είναι η πλήρης απανθρακοποίηση και πολιτικές που θα οδηγούν εκεί. Γιατί φαντάζομαι το γνωρίζετε – απευθύνομαι στην Κυβέρνηση – ότι το φυσικό αέριο το οποίο εισάγεται και έφτασε στο μείγμα το ενεργειακό το Δεκέμβρη να φτάνει το 50% περίπου στο ενεργειακό μίγμα της χώρας, είναι ένα ορυκτό καύσιμο. Έχει αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, μικρότερο βέβαια από τους λιγνίτες, αλλά έχει. Μέσα όμως από αυτό εξυπηρετούνται συγκεκριμένα συμφέροντα φυσικού αερίου μέσα από αυτή τη βίαιη απολιγνιτοποίηση που επιχειρεί η Κυβέρνηση χωρίς την κοινωνία μαζί. Κάποιοι πραγματικά κερδίζουν.
Σχετικά δε με το ΕΣΕΚ, από το 2018,ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα. Περιλάμβανε στάδια στη λογική που είπα και πριν απολιγνιτοποίηση και απανθρακοποίηση. Άρα, δεν είναι η πρώτη φορά που έκανε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αν και αυτό το ΕΣΕΚ με τις σύγχρονες συνθήκες και τις εξελίξεις του τελευταίου καιρού και με το ενεργειακό πρόβλημα που είναι παγκόσμιο αλλά και στη χώρα μας και έχει ευθύνες η Κυβέρνηση γι’ αυτό να είναι τόσο οξυμένο, χρήζει άμεσης αναθεώρησης.
Έρχομαι, λοιπόν, κύριε Πρόεδρε και λέω τα εξής. Σύμφωνα με τα παγκόσμια στοιχεία για το κλίμα και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό, από τον National Oceanic Atmospheric Administration, μια Yπηρεσία σοβαρή των Ηνωμένων Πολιτειών για τους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα, το καλοκαίρι 2020 αυξήθηκε η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και μάλιστα πολύ παραπάνω από τον προηγούμενο χρόνο. Τα στοιχεία, δηλαδή, δείχνουν ότι και μετά τους περιορισμούς του lockdown, λόγω πανδημίας, εξακολουθούν και αυξάνονται οι ρύποι και το διοξείδιο. Πράγματι, όλα έχουν σχέση και με αυτό που λέμε αναπτυξιακό μοντέλο και τι μοντέλο ακολουθείται και ότι χρήζει ανάγκης άμεσης η αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου, η αλλαγή του καταναλωτικού μοντέλου, η εισαγωγή της διάστασης της κλιματικής κρίσης σε όλες τις πολιτικές. Χρειάζεται ένα νέο μοντέλο αναπτυξιακό με βάση τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ, που και εκεί τοποθετήθηκε ο κύριος Μητσοτάκης «πράσινος» όπως πάντα στο εξωτερικό και στα διεθνή fora. Στη χώρα μας, δυστυχώς, απλά θα έλεγα, επιεικώς «γκρίζα πολιτική».
Η πράσινη αυτή η Κυβέρνηση είχε κάποια επιτεύγματα απολιγνιτοποίηση -ελέχθησαν πολλά και από τον Εισηγητή μας- αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα απεξάρτησης, εξάρτηση από το φυσικό αέριο όπως αναφέρθηκα πριν, αποψίλωση δασών συμφωνήθηκε στην COP-26 τερματισμός της αποψίλωσης δασών για το 2030.
Τι όμως γίνεται στη χώρα μας;
Πέρυσι το καλοκαίρι 1,4 εκατομμύρια στρέμματα δάσους και καλλιεργειών κάηκαν. Εσπευσμένα και επικοινωνιακά -και πάλι εδώ η επικοινωνία- δημιουργήθηκε ένα Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο περιμένουμε να δούμε φέτος στην αντιπυρική περίοδο θα πώς θα αντιμετωπίσει την κατάσταση. Έχουμε ερωτηματικά πάρα πολλά σχετικά. Στο συγκεκριμένο, κ. Πρόεδρε, θα ήθελα να πω εδώ δημόσια ότι δεν μπορεί τη μέρα που συζητείται ο κλιματικός νόμος να συνεδριάζει η Επιτροπή Περιβάλλοντος με θέμα την αντιπυρική προστασία. Ένα τόσο σοβαρό θέμα. Δεν ξέρω τι ενέργειες μπορείτε να κάνετε εσείς. Είναι και η Πρόεδρος της Επιτροπής μήπως το μεταθέσουμε την επόμενη. Διότι το ένα υπερσκελίζει το άλλο.
Από την άλλη μεριά έχουμε το Ταμείο Ανάκαμψης, μέσα στο οποίο πραγματικά πρέπει οι πόροι να σχεδιαστούν και βέβαια να καλύπτουν αυτό που λέμε ενεργειακή φτώχεια στο βαθμό που απαιτείται. Γιατί όταν μιλάμε για κλιματική μετάβαση, για δίκαιη μετάβαση πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλη την κοινωνία. Η αριστερά στην Ευρωπαϊκή Ένωση -και εδώ- οι στόχοι τους οποίους έχει βάλει είναι ιδιαίτερα φιλόδοξοι και για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου που για το 2030 εμείς μιλάμε και για 70%. Όμως, με βάση τα στοιχεία της ΕΕ ένας κλιματικός νόμος πρέπει να διευκολύνει το σχεδιασμό, να βελτιώνει την ασφάλεια των επενδύσεων, να ενισχύει την κοινωνική αποδοχή και να προσφέρει μεγάλη διαφάνεια. Η υιοθέτηση και αποτελεσματική εφαρμογή νόμων κλιματικών θέλουν ευρύτερη πολιτική και κοινωνική αποδοχή και πρέπει οι ισχύοντες νόμοι για το κλίμα στην Ευρώπη να απαντάνε στα εξής ερωτήματα:
Τι είναι αυτό που πρέπει να επιτευχθεί;
Οι στόχοι δηλαδή.
Πώς θα γίνει αυτό;
Με τι σχεδιασμό και συγκεκριμένα μέτρα προς εφαρμογή;
Πόσο καλά προχωράμε;
Δηλαδή, παρακολούθηση της προόδου.
Ποιος θα κάνει τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις;
Ποιοι θα συμμετέχουν επιστημονικές συμβολές;
Συμμετοχή κοινού στη διαδικασία κλπ.
Υπάρχει ανάγκη, λοιπόν, για ένα δίκαιο και φιλόδοξο κλιματικό νόμο, που θα συμβάλλει στη διατήρηση στον πλανήτη, που θα διαχέει τη διάσταση της κλιματικής αλλαγής σε όλους τους τομείς -το είπαμε και πριν-, ένα κλιματικό νόμο που θα διασφαλίζει και θα συγκεκριμενοποιεί προσπάθειες για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μείζον ζήτημα. Ένα νόμο που θα προστατεύει το φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Και βέβαια, ξέχασα να αναφερθώ αυτό που γίνεται για τη βιοποικιλότητα όταν στο εξωτερικό μιλάμε -και μίλησε και ο κ. Πρωθυπουργός και στη Γαλλία πριν από κάποιους μήνες- ουσιαστικά κατήργησε τους φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών με σοβαρά ζητήματα και νομοθέτησε ανάλογα και μέσα στις περιοχές Natura βαριές εγκαταστάσεις.
Εδώ, όμως, λέμε ότι πρέπει ο νόμος αυτός να είναι νομικά δεσμευτικός. Οι στόχοι του νομοσχεδίου για την προώθηση των ΑΠΕ είναι ασαφείς. Ακόμα περιμένουμε το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ, που έπρεπε τρία χρόνια τώρα να έχει ήδη εκπονηθεί. Δεν αντιμετωπίζονται κοινωνικά ζητήματα, προστασία ευάλωτων και συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση. Η εξάρτηση από τον λιγνίτη μετατίθεται για μετά το 2028. Είπα για τις παλινωδίες στις ημερομηνίες του Πρωθυπουργού πως εξαγγέλλει την βίαιη απολιγνιτοποίηση και βέβαια αυτό που είπαμε την εξάρτηση από το φυσικό αέριο εξυπηρετώντας 4-5 μεγάλους.
Επίσης, η προστασία της φύσης πρέπει να είναι προτεραιότητα και δεν το βλέπουμε στο νομοσχέδιο. Η Επιστημονική Επιτροπή αναφέρεται μόνο σαν τεχνικός και επιστημονικός σύμβουλος της πολιτείας. Δεν αναφέρονται για την περιβαλλοντική εκπαίδευση συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να γίνουν. Για την έμφυλη διάσταση της κλιματικής κρίσης και το θέμα των φύλων και των γυναικών ιδιαίτερα που θίγονται και από την κλιματική κρίση δεν περιλαμβάνει κάποια συγκεκριμένα μέτρα. Παραλείπεται δε το μεγάλο κρίσιμο κεφάλαιο της δίκαιης εργασιακής μετάβασης.
Επειδή κατ΄ άρθρον θα τοποθετηθούμε στην 3η συνεδρίαση της Επιτροπής, εγώ απλά θα ήθελα να πω ότι αυτή η διάσπαση της πολιτικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης σε δύο Υπουργεία που, όπως είπα και αρχικά, εξυπηρετεί επικοινωνιακά και μόνον, δημιουργεί ζητήματα. Άλλο Υπουργείο τον μετριασμό, άλλο Υπουργείο την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Συγχρόνως όμως μπαίνουν και θέματα. Στα άρθρα 26 με 30 δημιουργούνται μια σειρά επιτροπές, παρατηρητήρια, συμβούλια, με ασαφείς αρμοδιότητες μεταξύ ΥΠΕΝ και Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης. Αυτό δεν ξέρω πώς θα μπορέσει να συντονιστεί και θα βοηθήσει στην κατεύθυνση που θέλουμε.
Βέβαια από την άλλη μεριά είναι ένα σοβαρό ζήτημα το ότι εισάγονται και άλλες λογικές, οι οποίες πέρα από αυτό το φαίνεσθαι κρύβουν πολλά. Δηλαδή, σε περιοχές υψηλής τρωτότητας να μπορεί να χτίζει κανείς, να δραστηριοποιείται, έχοντας κάνει ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Δηλαδή, ούτε τα σχέδια κινδύνων, διαχείρισης πλημμύρας θα λαμβάνονται υπόψιν, ούτε τίποτα. Είναι σαν να μας λέτε ότι νομιμοποιείτε αυτό που ζήσαμε με τον «Ιανό» στο Μουζάκι, πάνω στον ποταμό, παρόχθια, να χτιστεί ένα κέντρο ιατρικό, κέντρο υγείας, το οποίο με τη μεγάλη φυσική καταστροφή, γιατί τη ζούμε και λόγω κλιματικής κρίσης, δεν έγινε τίποτα αν γκρεμιστεί, θα αποζημιωθεί από την ασφαλιστική εταιρεία. Δεν είναι, όμως, αυτή η λογική.
Κατ΄ άρθρον θα τοποθετηθούμε στην 3η συνεδρίαση. Ευχαριστώ.
Η Χαρά Καφαντάρη, Βουλευτής ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος Αν. Τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Π-Σ,έστειλε ηχητικό μήνυμα στο συνέδριο που διοργανώθηκε στα Ιωάννινα 30-31.10.21 από το ΔΙΚΤΥΟ ΠΟΛΕΩΝ ΜΕ ΛΙΜΝΕΣ, το ΔΗΜΟ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ και τον ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΜΒΩΤΙΔΟΣ αναφέρθηκε:
«Στη προσφορά των διοργανωτών , στη πολύχρονη και πολύπλευρη προσπάθεια προστασίας των λιμνών της χώρας μας και τη σημασία ανάπτυξης σχέσεων ,τόσο διασυνοριακών, όσο και ευρύτερων με άλλες χώρες .
Στη περίοδο σήμερα της Κλιματικής αλλαγής, δημιουργούνται νέα δεδομένα τόσο για τη Πολιτική προστασία όσο και για την αναγκαιότητα νέου στρατηγικού σχεδιασμού, λαμβάνοντας υπ όψη τις Ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, το Πράσινο ταμείο και βέβαια τη συνεργασία Πολιτείας, τοπικής αυτοδιοίκησης και Φορέων».
Και με αφορμή το ανωτέρω συνέδριο προσθέτει:
«Οι λίμνες με την ομορφιά , τη γοητεία , τα συναισθήματα που προκαλούν είναι μέρος του Οικοσυστήματος που ο άνθρωπος πρέπει να σέβεται και να προστατεύει, όχι μόνο με ευθύνη ατομικά ,η, των φορέων αλλά με σχεδιασμό, νόμους , και όρια από τη Πολιτεία. Δυστυχώς, ενώ υπάρχουν επαρκείς οδηγίες ,συνθήκες και σχετικός προσανατολισμός από την Ε.Ε., η χώρα μας ακόμα δεν έχει επικυρώσει κάποιες, ενώ η κυβέρνηση δεν εμπιστεύεται τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.
Ως ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίζουμε το ΝΕΡΟ,-και των λιμνών – ως ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ.
Στηρίζουμε το δικαίωμα των τοπικών κοινωνιών να έχουν την ευθύνη της διαχείρισης.
Ενθαρρύνουμε τη συνέργεια μέσω προγραμμάτων συνεργασίας.
Επιζητούμε ένα μη κερδοσκοπικό μοντέλο δημόσιας διαχείρισης του νερού , που μπορεί να δημιουργήσει και θέσεις εργασίας.»
Στελέχωση του ΟΦΥΠΕΚΑ, τοποθέτηση της Χ. Καφαντάρη στην αρμόδια Επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής
Η Χαρά Καφαντάρη, Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δυτικού Τομέα Αθήνας και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ, τοποθετήθηκε στην Επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής σχετικά με διορισμό προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου στον ΟΦΥΠΕΚΑ.
Χωρίς να αμφισβητήσει την επιστημονική επάρκεια και κατάρτιση των προτεινόμενων, έθεσε μια σειρά κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα του νέου φορέα (ΟΦΥΠΕΚΑ).
Τοποθέτηση της Χαράς Καφαντάρη, Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Δυτικού Τομέα Αθήνας και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ, στην Επιτροπή Δημοσίων Επιχειρήσεων, Τραπεζών, Οργανισμών Κοινής Ωφελείας και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, την Πέμπτη 11/06/2020, με θέμα: «Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής, κατά το άρθρο 49 Α του Κανονισμού της Βουλής, των προτεινομένων, από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωνσταντίνο Χατζηδάκη, για διορισμό στις θέσεις του Προέδρου του Δ.Σ. και του Διευθύνοντος Συμβούλου του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία «Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής» (ΟΦΥΠΕΚΑ), κ. Μαρίας Παπαδοπούλου και κ. Κωνσταντίνου Τριάντη, αντιστοίχως, και διατύπωση γνώμης της Επιτροπής.».
ΧΑΡΑ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ:
Καλησπέρα και από μένα, καλώς ήρθατε στις διαδικασίες της επιτροπής μας. Σχετικά με την επιστημονική σας επάρκεια και τίτλους σπουδών, φυσικά δεν υπάρχει καμία, αν θέλετε, αντίρρηση,αντιστρόφως, όμως, εκτιμάμε ιδιαίτερα το έργο σας και την επιστημονική σας κατάρτιση.Θα τοποθετηθώ αυτή τη στιγμή και τα ερωτήματα τα οποία θα σας θέσω, σαν υποψήφιους για τις δύο αυτές σημαντικές θέσεις στο νέο αυτό νομικό πρόσωπο, έχουν να κάνουν με το πώς σκέφτεστε να λειτουργήσετε και να αντιμετωπίσετε κάποια ζητήματα, μιας και ο καινούργιος φορέας, ο ΟΦΥΠΕΚΑ, ο οποίος ψηφίστηκε με το 4865 νόμο του 2020, είναι υπό διαμόρφωση. Ανάγνωση του υπολοίπου άρθρου
Ενημερωτικό δελτίο – Newsletter με τις κοινοβουλευτικές και μη δραστηριότητες (ερωτήσεις στη Βουλή, τοποθετήσεις στην Ολομέλεια και στις Επιτροπές, άρθρα, συνεντεύξεις κ.α.) της Βουλευτή ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Δυτικού Τομέα Αθήνας, Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α., Χαράς Καφαντάρη, για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2020.
Με πρωτοβουλία της Αναπληρώτριας Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α., Χαράς Καφαντάρη, και τη συνυπογραφή 55 Βουλευτών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., κατατέθηκε σήμερα Ερώτηση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα το μέλλον των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ).
Με τις διατάξεις του Γ’ κεφαλαίου του (αντι)περιβαλλοντικού νόμου 4865/2020 «Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών» εισάγεται ουσιαστικά η κατάργηση των ΦΔΠΠ. Το αποκεντρωμένο, συμμετοχικό μοντέλο διαχείρισής τους, αντικαθίσταται από ένα μοντέλο αυστηρά ελεγχόμενο από το κεντρικό κράτος, χωρίς πραγματική συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης, των ΜΚΟ, των παραγωγικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών.
Όλες οι ρυθμίσεις του νόμου που αφορούν τους ΦΔΠΠ βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με την νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα της ΕΕ, όπου προτείνεται συγκεκριμένα βήματα για να τεθεί η βιοποικιλότητα της Ευρώπης στην πορεία ανάκαμψης έως το 2030, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής τουλάχιστον του 30 % των εδαφών και των θαλασσών της Ευρώπης σε αποτελεσματικά διαχειριζόμενες προστατευόμενες περιοχές. Διαθέτει δε,20 δις. ευρώ τον χρόνο για τη βιοποικιλότητα μέσω διαφόρων πηγών, τόσο από τα ταμεία της ΕΕ όσο και από πηγές εθνικής και ιδιωτικής χρηματοδότησης.
Στην κατατεθείσα ερώτηση, ερώταται ο Υπουργός:
-Είναι συμβατές οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ, του νόμου 4685/2020 (διαχείριση ΠΠ) με τις δεσμεύσεις και τις συστάσεις της Ε.Ε.;
– Με τα νέα 24 (αντί των υπαρχόντων 36) σχήματα, εξασφαλίζεται η αρμονική αντιστοίχιση των ορίων περιοχών, με την καλύτερη δυνατή προστασία τους (τοπικότητα, γνώση περιοχής, γνωματεύσεις);
– Τα νέα σχήματα θα έχουν αρμοδιότητα γνωμοδότησης κατά τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων, σχεδίων διαχείρισης και δραστηριοτήτων της περιοχής ευθύνης τους;
– Πως θα αντιστοιχηθούν οι μεγαλύτερες από πριν, περιοχές ευθύνης των νέων μονάδων, με το αναγκαίο προσωπικό και πως θα εξασφαλισθεί η επάρκεια και αποτελεσματικότητα τους;
– Πως θα συμμετέχουν οι εμπλεκόμενοι φορείς των ΜΔΠΠ στην κεντρική διοίκηση του ΟΦΥΠΕΚΑ;
– Πως θα εμπλέκονται στις αποφάσεις οι τοπικές κοινωνίες;
-Πως θα διασφαλισθεί η εργασία των εργαζομένων στους φορείς διαχείρισης προστατευομένων περιοχών; Θα υπάρξει μοριοδότηση τους μέσω ΑΣΕΠ;
-Ποιος είναι ο σχεδιασμός του υπουργείου για την υλικοτεχνική υποδομή και την περιουσία των υπαρχόντων φορέων;
– Πως θα εξασφαλισθεί η Φύλαξη των Π.Π., η οποία δεν περιλαμβάνεται στο Νόμο 4865/2020;
– Τι θα γίνει με τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα των φορέων που είναι σε εξέλιξη (διασυνοριακές συνεργασίες, ΕΣΠΑ, Life, Intereg κλπ) και τις προτάσεις που έχουν ήδη κατατεθεί με ώριμες δράσεις;
-Τι θα γίνει με υπάρχοντες φορείς, που δεν αναφέρεται καν το όνομα τους στο ΦΕΚ( Εθνικό Πάρκο Αξιού) ;
-Τι θα γίνει με δικαστικές διεκδικήσεις και νομικές εκκρεμότητες φορέων;
Χαρά Καφαντάρη 