ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΜΑ

Η ορθολογική διαχείριση απορριμμάτων είναι μια σοβαρή δημόσια υπόθεση. Ειδικά σήμερα, την εποχή της Κλιματικής Κρίσης, η περιβαλλοντική διάσταση της διαχείρισης είναι καθοριστική, ενώ επιδρά σημαντικά και στην δημόσια Υγεία.

Ορθολογική διαχείριση σημαίνει πιστή εφαρμογή αντίστοιχης Οδηγίας της ΕΕ (98/2008) και των σταδίων που προβλέπονται, καθώς και αποφυγή καύσης σύμμεικτων απορριμμάτων.

Ο Εθνικός σχεδιασμός (ΕΣΔΑ) που ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 προβλέπει την εφαρμογή όλων των σταδίων, πρόληψη, διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, κομποστοποίηση και βέβαια τελική διάθεση. Ακολούθησαν βέβαια και οι αντίστοιχοι Περιφερειακοί σχεδιασμοί. Η Αττική έχει Περιφερειακό σχεδιασμό (ΠΕΣΔΑ) από το 2016, που στηρίζεται στις γενικές κατευθύνσεις του Εθνικού. Σημειώνουμε ότι ο εν λόγω ΠΕΣΔΑ τελεί υπό αναθεώρηση – επικαιροποίηση εν όψει της νέας προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ.

Τα σχέδια όμως του νέου Περιφερειάρχη κ Πατούλη οδηγούν σε αντίθετη κατεύθυνση, επαναφέροντας τη λογική φαραωνικών έργων, όχι σε αποκεντρωμένη κατεύθυνση, επανεισάγοντας και τα σχέδια των ΣΔΙΤ.
Παράλληλα, στον πρόσφατα ψηφισθέντα από τη κυβερνητική πλειοψηφία Νόμο 4685/20, που ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ‘αντί’ –περιβαλλοντικό, στο άρθρο 92 (Προσωρινή Λειτουργία Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) αναφέρει :
«Εγκρίνονται οι θέσεις για την προσωρινή λειτουργία εγκαταστάσεων αστικών υποδομών κοινής ωφέλειας και ειδικότερα Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ), στα σημεία όπου ήδη λειτουργούν σήμερα, όπως εμφαίνονται στα τοπογραφικά διαγράμματα και δημοσιεύονται σε φωτοσμίκρυνση στο Παράρτημα ΙΙΙ του παρόντος για τους Δήμους: Αγίων Αναργύρων – Καματερού, Αλίμου, Ασπρόπυργου, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Βριλησσίων, Βύρωνος, Γλυφάδας, Ερμιονίδας, Ζωγράφου, Ηλιούπολης, Κηφισιάς, Μαρκοπούλου Μεσογαίας, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Παπάγου – Χολαργού, Πειραιά, Περάματος, Περιστερίου, Πετρούπολης, Ραφήνας – Πικερμίου, Σαλαμίνος, Σπάτων – Αρτέμιδος και Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας.

Η προσωρινή λειτουργία επιτρέπεται από τη δημοσίευση του παρόντος έως τον καθορισμό χώρου προοριζόμενου για τη χρήση αυτή είτε με έγκριση ή τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου, είτε με τροποποίηση ΓΠΣ ή με έγκριση ΤΧΣ και μέχρι τρία (3) έτη. Μετά τη λήξη της προθεσμίας αυτής παύει η προσωρινή λειτουργία του ΣΜΑ. Καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του ΣΜΑ επιβάλλεται η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την αποφυγή της όχλησης, την οπτική απομόνωση με περιμετρικές φυτεύσεις ή περιφράξεις και τη χρήση των βέλτιστων τεχνικών για τη μεταφόρτωση των απορριμμάτων. Για τις ανάγκες της προσωρινής λειτουργίας των ΣΜΑ στους ανωτέρω χώρους, ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος αυτών και του τρόπου κτήσης τους, επιτρέπονται οι προσωρινές κατασκευές του άρθρου 21 του ν. 4067/2012 (Α’ 79) «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός». Μετά τη λήξη της προθεσμίας ή την με οποιονδήποτε τρόπο παύση της λειτουργίας του ΣΜΑ, ο Δήμος οφείλει εντός ενός (1) έτους να αποκαταστήσει τον χώρο στην αρχική του μορφή. Ειδικά, για τις περιπτώσεις παρόδου του χρονικού διαστήματος των τριών (3) ετών, δεν επιτρέπεται παράταση της προσωρινής λειτουργίας των ΣΜΑ.»
Το άρθρο 92, (άνευ ουσιαστικής διαβούλευσης) στην ουσία χωροθετεί Σταθμούς Μεταφόρτωσης ΣΜΑ και δείχνει ότι το ΥΠΕΝ προσπερνά ακόμα και αποφάσεις του ΣτΕ για παράνομη χωροθέτηση και λειτουργία τους.

Επίσης, με την αιτιολογία της προσωρινής χωροθέτησης προσχηματικά παρακάμπτονται θεσμοθετημένες χρήσεις γης και εγκεκριμένα τοπικά ρυμοτομικά σχέδια, που ρητώς δεν επιτρέπουν τις χωροθετήσεις ΣΜΑ σε συγκεκριμένα οικόπεδα.

Οι Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) είναι εγκαταστάσεις όπου λαμβάνει χώρα η μεταφόρτωση των στερεών αποβλήτων από το μέσο συλλογής σε άλλο μέσο μεταφοράς με ταυτόχρονη μείωση του όγκου τους, μέσω κινητής ή μόνιμης εγκατάστασης. Θα μπορούσαν να έχουν οφέλη για ένα δήμο, οικονομικά και συγκοινωνιακά (μείωση δρομολογίων, όγκου απορριμμάτων κλπ.). Στις πόλεις μας όμως, δυστυχώς, άναρχα και χωρίς κανένα σχεδιασμό, χωρίς μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Επιδημιολογικές Μελέτες, εγκαθίστανται μέσα σε οικιστικούς ιστούς, δίπλα σε σπίτια, υπαίθρια, με βλαβερές αναθυμιάσεις, οσμές, μολύνσεις και κινδύνους για την υγεία, όχι μόνο εργαζομένων και όσων κατοικούν πλησίον, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.

Και βέβαια, με το να τοποθετείται μπροστά στο ΣΜΑ, ένα Πράσινο Σημείο, δεν συνεπάγεται κάποια περιβαλλοντική αναβάθμιση, ασφάλεια και υγιεινή .

Με επανειλημμένες τοποθετήσεις μας και με άλλους βουλευτές της Δυτικής Αθήνας, όπως και με ερωτήσεις, άρθρα και αναφορές, σημειώνουμε την ανάγκη συνολικού σχεδιασμού για το θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων στη περιοχή μας, με βάση τον ισχύοντα ΠΕΣΔΑ.

Οι προτεινόμενες από το νόμο λύσεις είναι προσωρινές και δίνουν μια παράταση στις Διοικήσεις θεωρητικά, για να ολοκληρώσουν το τοπικό σχεδιασμό τους.

Απαιτείται να εφαρμοσθούν αυστηρά οι όροι προσωρινής παραμονής, δηλαδή, η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την αποφυγή της όχλησης, η οπτική απομόνωση με περιμετρικές φυτεύσεις, ή περιφράξεις και η χρήση των βέλτιστων τεχνικών για τη μεταφόρτωση των απορριμμάτων.

Απαιτείται άμεσα να προχωρήσουν τα τοπικά σχέδια διαχείρισης στους Δήμους, με βάση τις προβλεπόμενες προδιαγραφές και σεβασμό στο Περιβάλλον και την Δημόσια Υγεία.

Χαρά Καφαντάρη
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δυτικής Αθήνας
Αν. Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ