Γιατί τόσες υπερεξουσίες στον Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, τι χρειάζονται τα απόρρητα κονδύλια για την Π.Π.; 

Εισήγηση της Βουλευτή Δυτικού Τομέα Αθήνας, Αντιπροέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος ΣΥ.ΡΙΖ.Α., Χαράς Καφαντάρη, σ/ν Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση συστήματος εθελοντισμού πολιτικής προστασίας, αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλες διατάξεις».

 

ΧΑΡΟΥΛΑ (ΧΑΡΑ) ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ (Εισηγήτρια της Μειοψηφίας):

Καλημέρα κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.

            Συζητάμε σήμερα ένα πάρα πολύ σοβαρό νομοσχέδιο, ένα νομοσχέδιο αναδιάρθρωσης της Πολιτικής Προστασίας και όπως λέει, αναβάθμισής της. Δεν είναι ένα τυχαίο νομοσχέδιο, είναι ένα νομοσχέδιο το οποίο άπτεται πολλών φορέων λειτουργίας της Κυβέρνησης, έχει ένα σημαντικό ρόλο και πραγματικά, θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ότι έχει και εθνικά χαρακτηριστικά.

Ιδιαίτερα, σήμερα που βιώνουμε την κλιματική κρίση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και νομίζω, πλέον είναι αναδιαμφισβήτητο ότι υπάρχει, επελαύνει, και κινδυνεύει η ανθρωπότητα και όλοι μας. Τη στιγμή που παίρνονται κάποια μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, και με πρωτοστάτη θα έλεγα και τον ΟΗΕ μέσα από τις διεθνείς συνδιασκέψεις που γίνονται, έχουν αναπτυχθεί κινήματα μεγάλα σε παγκόσμιο επίπεδο για λήψη μέτρων, και όλοι να πληρώσουν, για το θέμα του κλίματος, όλοι, μεγάλες επιχειρήσεις κράτη τα οποία δεν αναγνωρίζουν ακόμη και διεθνείς συνθήκες π.χ. τη συνθήκη των Παρισίων. Όταν λοιπόν όλα αυτά συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο, η Αυστραλία μέχρι πρότινος καιγόταν. Να έρθω όμως και στον μικρόκοσμο σε σχέση με το παγκόσμιο της χώρας μας. Είχαμε τις εθνικές τραγωδίες στο Μάτι, στη Μάνδρα είχαμε και στη Χαλκιδική, στην Εύβοια, είχαμε και στην Κρήτη. Είχαμε ακόμα ακραία καιρικά φαινόμενα, παράδειγμα θα φέρω, ακόμα και τη Σαμοθράκη.

Πραγματικά, όλα αυτά κάνουν επιτακτική ανάγκη πρώτα απ’ όλα την εφαρμογή των περιφερειακών σχεδίων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή με νόμο που ψηφίστηκε από το 2016 και βέβαια, την αναδιάρθρωση και την ουσιαστική αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας. Απαντά το εν λόγω σχέδιο νόμου κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε αυτή την πραγματική ανάγκη; Με σαφήνεια λέμε όχι. Καταρχάς είναι ένα συνονθύλευμα άρθρων, είναι ένα πολυνομοσχέδιο ουσιαστικά. Αρκεί να αναφέρω ότι: Όσον αφορά την πολιτική προστασία έχουμε 54 άρθρα, από το 55 μέχρι το 73 αφορά τους εθελοντές, έχει την αναδιάρθρωση ουσιαστικά του πυροσβεστικού σώματος από το 74 μέχρι το 182 άρθρο. Έχει μέσα θέματα για την Γενική Γραμματεία αντί εγκληματικής πολιτικής που μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και βέβαια έχει και άρθρο για την υγεία. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.

Και αυτό που αφορά την Πολιτική Προστασία δε δίνει επαρκείς απαντήσεις, δεν δίνει απαντήσεις που απαιτούνται και είναι ουσιαστικές σήμερα την εποχή της κλιματικής κρίσης, το επαναλαμβάνω. Αλλά υπάρχουν και κάποια άλλα ζητήματα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Έγινε διαβούλευση από το Υπουργείο για το εν λόγω σχέδιο νόμου που κατατέθηκε 30 Δεκεμβρίου μέσα στις γιορτές με 13 ημέρες μόνο δημόσια διαβούλευση; Αναφέρθηκε και ο εισηγητής της πλειοψηφίας πριν για τις δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα και τις δεσμεύσεις που είχε η κυβέρνησή μας, η κυβέρνηση του Σύριζα, και τον νόμο τον οποίο εμείς φέραμε, μετά από σκληρή διαβούλευση με όλα τα Υπουργεία, και μάλιστα είχε και τη σύμφωνη γνώμη επιτροπών αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ, την έγκριση. Είχε και θετικά σχόλια από το τμήμα μεγάλων καταστροφών της Ε.Ε. Εσείς τι κάνατε; Βάλανε οι 12 υπουργοί μόνο την υπογραφή τους κάτω από αυτό το πολυνομοσχέδιο; Υπήρξε η διαβούλευση και μέσω αυτών των φορέων και μέσω των Υπουργείων; Είναι ένα ερώτημα που ζητάμε να απαντηθεί.

Επίσης επί των άρθρων θα τοποθετηθούμε στην τρίτη συνεδρίαση, οπότε σήμερα θα μιλήσω γενικά. Όμως δεν απαντά, επειδή όλοι αναγνωρίζουμε τις μεγάλες φυσικές καταστροφές και τραγωδίες στη χώρα μας που συνέβησαν τα τελευταία χρόνια. Το άρθρο 27 περί οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης των πολιτών, ας μου πει κάποιος αν λύνει ζητήματα και σε τι βοηθάει, σε τέτοιου είδους και γενικά μεγάλες φυσικές καταστροφές. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κυρίες και κύριοι βουλευτές, κάποια πράγματα. Πρώτα απ’ όλα η Πολιτική Προστασία είναι ένα πολιτικό οργανωτικό σχήμα που σκοπό έχει να οργανώνει, να συντονίζει, να κατευθύνει συναρμόδιους φορείς του κράτους, για την προστασία των πολιτών από κάθε είδους καταστροφές. Η Πολιτική Προστασία έχει επιχειρησιακό βραχίονα το πυροσβεστικό σώμα, δεν είναι επιχειρησιακός φορέας η Πολιτική Προστασία. Και αν διαβάσει κανείς προσεκτικά το νομοσχέδιο θα δει ότι πολλές φορές αναφέρεται έτσι.

Θέλω να θέσω ένα ερώτημα στον κ. Υπουργό και τον κ. Γενικό Γραμματέα, ο οποίος γνωρίζω καλά ότι ασχολήθηκε με το θέμα αυτό, όπως και με το εν λόγω σχέδιο νόμου. Τι είναι ο Εθνικός Μηχανισμός και τι είναι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας; Μπορείτε να μας απαντήσετε; Έχουμε το άρθρο 3 και το άρθρο 28, τα οποία δημιουργούν σύγχυση, αλληλοσυμπληρώνονται και αλληλοκαλύπτονται. Εγώ εκτιμώ, ότι έτσι όπως είναι, η Γενική Γραμματεία είναι ο Εθνικός Μηχανισμός, αλλά θέλω απάντηση.

Η Πολιτική Προστασία έχει ιστορία στη χώρα μας. Το 1974 είχαμε τα ΠΣΕΑ στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το 1995 δημιουργείται η Πολιτική Προστασία με το ν.2344/95, το 2002 με το ν.3013 έχουμε αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας, τότε ήταν και τα θέματα του «Καποδίστρια» κ.λπ., κατάργηση του ν.2641/98, την Παλλαϊκή Άμυνα, αν την θυμούνται κάποιοι, το 2014 έχουμε το ν.4249, τον νόμο του κ. Δένδια.

Η Πολιτική Προστασία βασίζεται στην πρόληψη, στην ετοιμότητα, στην απόκριση, στη βραχεία αποκατάσταση. Ένα σύγχρονο σχέδιο νόμου Πολιτικής Προστασίας οφείλει – και μετά τις φυσικές καταστροφές, τις οποίες ανέφερα – να απαντά σε τρία βασικά ζητήματα.

Πρώτα απ’ όλα, συντονισμός δράσεων. Επιτυγχάνεται; Ποιος παίρνει την απόφαση, ποια είναι η διαδικασία λήψης μιας απόφασης στις κρίσιμες στιγμές των φυσικών καταστροφών; Βέβαια, το ξεπέρασμα της γραφειοκρατίας και όλων των πολύπλοκων διαδικασιών. Απαντά το εν λόγω σχέδιο νόμου σε αυτό; Με σαφήνεια, όχι. Καταρχάς, δεν συνάδει με το επιτελικό σας κράτος, ο πρώτος νόμος που ψήφισε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη μετά τον Ιούλιο, που ρυθμίσεις του σιγά σιγά τις αποδομείτε και μέσα από σχέδια νόμου.

Θα ήθελα να αναφερθώ στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, η οποία μετατρέπεται, με το εν λόγω σχέδιο νόμου, σε ένα Υπερυπουργείο. Ο Γενικός Γραμματέας μετατρέπεται σε Υπερυπουργό, με υπερεξουσίες, αρμοδιότητες, στα πρότυπα νόμου που ψηφίσατε πριν από δύο – τρεις μήνες, για το Συντονιστή για το Προσφυγικό. Ένας Υπερυπουργός, λοιπόν, που υποκαθιστά Υπουργούς, Περιφερειάρχες, παραβιάζει την αυτοτέλεια των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ακυρώνει στην πράξη την ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος και εκτρέπει την Πολιτική Προστασία από την αποστολή της με απρόβλεπτες συνέπειες.

Στο σχέδιο νόμου που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ είχαμε πει: Διεθνής διαγωνισμός προσόντων για τη θέση του Συντονιστή του Μηχανισμού Εκτάκτων Αναγκών κ.λπ.. Είχαμε προτείνει, σαν Αριστερά, όποιος διορίζεται εκεί να περνάει μέσα από μια Διακομματική Επιτροπή της Βουλής. Είναι πάρα πολύ σοβαρό το θέμα της Πολιτικής Προστασίας. Εδώ βλέπουμε άλλα πράγματα και θα θέλαμε να ξέρουμε τις συγκεκριμένες διαδικασίες επιλογής.

Επίσης, θα ήθελα να πω, ότι ξεφυλλίζοντας το νομοσχέδιο – όσο μπόρεσα το διάβασα, επί των άρθρων θα τοποθετηθούμε συγκεκριμένα – πόσες φορές είδα, θα τις μετρήσω, «με απόφαση Γενικού Γραμματέα…, με απόφαση Γενικού Γραμματέα…, με απόφαση Γενικού Γραμματέα…». Είναι σοβαρά ζητήματα αυτά.

Θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα πολύ σοβαρό θέμα, που θα το αναλύσουμε περισσότερο, όπως και οι συνάδελφοί μου στις τοποθετήσεις τους, την αντίληψη ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας αποκτά – αναφέρεται στο νομοσχέδιο – αρμοδιότητες για έργα πρόληψης, αποκατάστασης, τα οποία μπορούν να υλοποιούνται κατά παρέκκλιση κείμενων διατάξεων με διαδικασίες fast truck. Εδώ ακυρώνονται Υπουργεία, ακυρώνονται δημόσιες δομές και Νομικά Πρόσωπα. Αντιπλημμυρικό έργο, χωρίς τη Γενική Γραμματεία Υδάτων, την οποία καταργήσατε;

Παραβιάζονται θέματα και ολόκληρες υπηρεσίες στο Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών που εκεί πέρα, υπάρχει συγκεκριμένη υπηρεσία, η Διεύθυνση Φυσικών Καταστροφών Υποδομών, από την άλλη μεριά παραβιάζονται οι νόμοι των δημοσίων συμβάσεων όπως, ο ν.4412. Δηλαδή, ζούμε πράγματα τα οποία πρέπει κανείς να προσέξει κάθε λέξη αυτού του νομοσχεδίου, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γιατί κάτι υποκρύπτει, και το λέω με σαφήνεια και σιγουριά.

Εδώ έχουμε, επίσης, και την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ και εδώ βλέπουμε απόρρητα κονδύλια. Συγνώμη! Για Πολιτική Προστασία μιλάμε. Απόρρητα κονδύλια και εδώ οφείλει να απαντήσει η κυβέρνηση. Αυτά τα πράγματα, όμως, μας βάζουν σε σκέψεις ότι μάλλον δουλειές στήνονται και νομίζω ο καθένας μπορεί να βγάλει το συμπέρασμά του.

Έρχομαι, τώρα, και σε κάτι άλλο. Με το εν λόγω σχέδιο νόμου δημιουργούνται τρία καινούργια Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Το ΚΜΕΔΙΚ, το Κέντρο Μελετών, υπάρχει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δασικών Πυρκαγιών, που το ΕΤΠΑΚ, Επιχειρησιακό Ταμείο Πρόληψης Αντιμετώπισης Κινδύνων, καινούργια Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Αυτό τι σημαίνει; Προσλήψεις, σημαίνει διαχείριση κονδυλίων δεν ξέρω πώς. Ποιοι θα διδάσκουν στο Κέντρο το ΚΜΕΔΙΚ, π.χ.; Τι ομάδες επιστημονικές μπορεί να είναι εκείνες οι οποίες θα συμμετάσχουν; Εγώ ερωτήματα θέτω. Με τι διαδικασίες οι επιλογές; Με απόφαση πάλι του Γενικού Γραμματέα;

Έχουμε, όμως, και κάτι ακόμα, κυρίες και κύριοι Βουλευτές. Ένα καινούριο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και μιλάω αυτή τη στιγμή, για την Εθνική Σχολή Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Καταστροφών. Η Εθνική Σχολή Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Καταστροφών, είναι ένα καινούργιο σχήμα που εισάγεται στο νομοσχέδιο, Νομικού Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, στο οποίο θα ανήκει η Πυροσβεστική Ακαδημία με 50 χρόνια ιστορία, ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Για σκεφθείτε το λιγάκι αυτό. Σε κάτι που δεν με έχει ιδρυθεί θα ανήκει η Πυροσβεστική Ακαδημία! Και επίσης, το τρίτο, μια Σχολή Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων. Πώς συνδυάζεται αυτό, ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που τώρα θα γίνει, να έχει από κάτω ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου Πενήντα χρόνων.

Έρχομαι, τώρα, σε κάτι άλλο, στο ΕΣΚΕΔΙΚ, όπως το αναφέρει το σχέδιο νόμου. Εδώ πέρα, αποτελεί ειδική κεντρική υπηρεσία του Πυροσβεστικού Σώματος- Πυροσβεστικό Σώμα από το ν.4249/2014- το οποίο όμως εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Τι πράγματα είναι αυτά; Άλλη μια παρέμβαση στο Πυροσβεστικό Σώμα. Ανάγκη να υπάρχει Εθνικό Επιχειρησιακό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας.

Έρχομαι, τώρα, στο 2^ο κεφάλαιο, γιατί είπαμε ότι είναι 5 κεφάλαια, και το 2^ο κεφάλαιο το οποίο αφορά τις εθελοντικές οργανώσεις, το 3^ο κεφάλαιο, αφορά την αναδιάρθρωση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, το 4^ο , την Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής και το τελευταίο άρθρο, πριν το ακροτελεύτιο, την Υγεία. Δεν θα τοποθετηθώ, εγώ, τουλάχιστον ως Εισηγήτρια σ’ αυτά. Αύριο θα ακούσουμε τους φορείς και στην κατ’ άρθρο συζήτηση θα τοποθετηθούμε και στα επιμέρους ζητήματα.

Ευχαριστώ.